در پی انتشار اخبار مربوط به توقيف يک لَنج حامل اسلحه در آبهای يمن در ۴ بهمن ، مقامهای امنيتی اين کشوراعلام کردند که محموله نظامی اين شناور از سوی ايران برای شورشيان حوثی در استان صعده، شمال غرب يمن، ارسال شده بود.
به گفته سخنگوی دولت يمن، عبد ربه منصور هادی ، رئيس جمهور اين کشور، طی پيامی به محمود احمدی نژاد از وی خواسته است که جمهوری اسلامی از حمايت شورشيان يمنی دست بردارد.
به موازات اين، يمن از شورای امنيت خواسته است تا کميته نظارت بر تحريم بين المللی ايران، نمايندگانی را برای بررسی محموله نظامی لنچ ياد شده به يمن اعزام کند.
به گفته مقامهای يمنی، لنج بزرگ ۴۰ متری (يا بُوم) توقيف شده که به سمت بندر "مخا" در کرانه دريای سرخ حرکت ميکرد، توسط گارد ساحلی مورد بازرسی قرار گرفت و در سه خَن (انبار پائينی ) آن مقادير زيادی سلاح و تجهيزات از جمله ماده منفجره بسيار قوی سی ۴ ، گلوله های ۱۲۲ ميليمتری کاتيوشا ، لانچرهای آر پی جی ، موشک های زمين به هوا، دوربين های ديد در شب و وسائل لازم برای ساختن بمب کشف کرديد. تلويزيون يمن چهارشنبه ۱۸ بهمن تصاوير اين سلاحها را به نمايش گذاشت.
برخی از رسانه های يمنی گزارش کرده اند که موشک های توقيف شده از نوع ميثاق ۲ (استرلا ۲ يا سام هفت) ساخت ايران است. دست يابی شورشيان يمنی به اين موشک دوش پرتاب با بُرد موثر ۵۰۰۰ متر و کارائی تا ارتفاع ۳۵۰۰ متر ميتواند بسياری از حملات هوائی ارتش يمن عليه آنان را ناکام کند.
يمن در حال حاضر مملو از مواد منفجره و سلاحهای کوچکی است که در عرض سالهای گذشته و زمان جنگ داخلی يمن که در نهايت به اتحاد يمن شمالی و يمن جنوبی منجرشد، به اين کشور راه يافته است.
حوثی ها، جدائی خواهان جنوب يمن
دولت يمن از سال ۲۰۰۴ تا کنون ، به درجات مختلف ، در مناطق کوهستانی شمال اين کشور، در امتداد مزرهای عربستان ، با شورشيانی در گير بوده است که " شباب مومنين" يا حوثی نام دارند و جز اقليت شيعيان زيدی در يمن اند. زيديان نزديک به ۲۵ در صد جمعيت يمن را تشکيل ميدهند و علی عبدالله صالح، رئيس جمهور پيشين اين کشور نيز يک شيعه زيدی بود.
حوثی ها نام خود را از رهبرشان حسين بدرالدين حوثی گرفته اند که در سال ۲۰۰۴ توسط نيروهای ارتش يمن کشته شد. پس از او، بردار حسين ، يحيی بدرالدين حوثی رهبری آنها را بعهده گرفت که در حال حاضردر خارج از يمن بسر ميبرد. حوثی ها با گرايش دولت يمن به آمريکا مخالفت ميورزند و به عنوان اقليت خواهان رفع تبعيضات اجتماعی ، اقتصادی و سياسی دولت اند.
گرچه تفاوت هائی بين اعتقادات شيعيان زيدی و شيعيان اثنی عشری وجود دارد ولی شماری از علما و محققان دينی بر اين باورند که ايدئولوژی سياسی حوثی ها از جمهوری اسلامی تاثير گرفته است ولی اين ادعا را که حوثی ها از سوی ايران اداره ميشوند، رد ميکنند.
مقامهای آمريکائی ، سعودی و يمنی بار ها ايران را به حمايت نظامی از حوثی ها متهم کرده اند. عبد ربه منصور هادی، رئيس جمهور جديد يمن و جانشين علی عبدالله صالح ، سال گذشته از کشف يک شبکه جاسوسی ايران در صنعا خبر داد.
اضافه بر اين آمريکا و يمن جمهوری اسلامی را متهم ميکنند که با راه انداختن يک شبکه ماهواره ای ويژه جدائی خواهان جنوب يمن ( جمهوری دمکراتيک پيشين در يمن جنوبی) که از لبنان برنامه پخش می‌کند خواهان دو پاره شده يمن و بی ثباتی در منطقه است.
ياری واشنگتن ورياض به صنعا
بحران يمن و روياروئی دولت اين کشور با شورشيان، از جمله حوثی ها که در استانهای مرزی صعده ، جَوف، عَمران و حجّه فعاليت دارند يکی از دلمشغولی های عمده عربستان است. اين کشور در سال نوامبر ۲۰۰۹ ميلادی که درگيری صنعا با حوثی ها شدت گرفته بود ، مواضع شورشيان را در نوار مرزی دو کشوربمباران کرد ونيروی دريائی عربستان آنان را در محاصره دريائی قرار داد.
جدا از حوثی ها ، ديگر نگرانی عربستان و همچنين آمريکا فعاليت های فزاينده "القاعده در شبه جزيره عربستان" در يمن است که در عين حال چالشی جدی برای دولت يمن است.
در اين رابطه، آمريکا کمک های قابل ملاحظه ای را به دولت يمن ارزانی داشته است و واشنگتن بار ها و آشکارا اعلام کرده که کمک های آن به دولت صنعا صرفاً در زمينه امنيتی است. شماری از نظاميان آمريکائی در يمن حضور دارند و پرسنل سازمان اطلاعات مرکزی آمريکا ، سيا، با استفاده از پهپاد های مستقر در يک پايگاه درعربستان سعودی مواضع القاعده را در يمن بمباران ميکنند. طی سالهای اخير القاعده به يک رشته حملات در يمن دست زده است و درسپتامبر ۲۰۰۸ ميلادی سفارت آمريکا را در اين کشور هدف قرار داد.
حضور ناوهای آمريکایی
با توجه به کمک های آشکار و نا آشکار آمريکا و عربستان سعودی به دولت يمن و ياری جمهوری اسلامی به حوثی ها ، يمن به ميدان جنگ نيابتی اين سه کشور تبديل شده است.
جدا از مبارزه در خاک يمن، ناو های آمريکایی نيز در آبهای اطراف يمن، شاخ افريقا، به ويژه در گلوگاه باب المندب که اقيانوس هند را به دريای سرخ متصل ميکند، حضور قابل ملاحظه ای دارند و تردد کشتی ها راکنترل ميکنند. ناو های آمريکایی از تسهيلات بندری جيبوتی استفاده ميکنند و چند صد نفر از پرسنل نظامی آمريکائی برای مبارزه و اجرای عمليات ويژه عليه القاعده در اين کشورمستقر شده اند.
ناو های آمريکایی مستقر درمنطقه همکاری نزديکی با گارد ساحلی يمن دارند. در رابطه با ره گيری، توقف و بازرسی لنج حامل اسلحه ايران برای حوثی ها ، نا و شکن آمريکایی "فاراگت" نقش عمده را بر عهده داشت.
مقام های آمريکایی گفته اند که اطلاعات دريافتی از ماموران اطلاعاتی، گشت هوایی، شنود و تحليل مخابرات در شناسائی و ره گيری اين لنج نقش عمده ای داشته است.
نيروی دريائی راهبردی
جمهوری اسلامی نيز در راستای مبارزه با دزدی دريایی و همچنيين حضور در آبهای آزاد چند سالی است که ناو گروههای گوناگونی را عمدتاً به آبهای سومالی، خليج عدن و باب المندب و جنوب دريای سرخ اعزام ميکند، گو اينکه در مواردی اين ناو ها با عبور از دريای سرخ به دريای مديترانه نيزرسيدند. آيت الله خامنه ای ماموريت نيروی دريائی ارتش را "راهبردی" اعلام کرده است.
صرف نظر از پشتيبانی حوثی ها و جدائی طلبان در جنوب يمن و تلاش برای خنثی کردن کمک های آمريکا و عربستان به دولت يمن، اعزام ناو ها به اين آبها در راستای منافعی است که جمهوری اسلامی در شرق افريقا برای خود قائل است.
ايران روابط بسيار نزديکی با کشور های سودان و اريتره دارد و ناو ها و کشتی های تجاری آن در بنادر مساوا و عصب (در ارتيره)، و پورت سودان پهلو ميگيرند. ايران از راههای زمينی اين کشور ها برای ارسال اسلحه به مقاصد مورد نظر استفاده ميکند. به باور بسياری از کارشناسان کارخانه اسلحه سازی يرموک در سودان که با کمک سپاه پاسداران بر پا گرديد و در اکتبر سال گذشته به وسيله اسرائيل بمباران گرديد ، اسلحه و مهمات حوثی ها و فسلصينيان نواز غزه را تامين ميکرد.
از آنجائيکه جمهوری اسلامی روابط دوستانه ای با عربستان سعودی و دولت يمن ندارد استفاد از تسهيلات بندری کشور های سودان و ارتيره برای جمهوری اسلامی و پی گيری اهداف سياسی آن حياتی است.
در حال حاضر نيروی دريایی ارتش با توجه به توان و شمارمحدود ناوها يش با قابليت دريانوردی در آبهای آزاد، چالشی برای ناو های آمريکایی حاضر در منطقه نيست ولی حضور آنها ميتواند پوششی برای ارسال اسلحه از سوی جمهوری اسلامی به شورشيان يمنی و فلسطينيان نوار غزه باشد.
-----------------------------------------------------------------------------------------
* نظرات طرح شده در این یادداشت الزاماً دیدگاه رادیو فردا نیست
به گفته سخنگوی دولت يمن، عبد ربه منصور هادی ، رئيس جمهور اين کشور، طی پيامی به محمود احمدی نژاد از وی خواسته است که جمهوری اسلامی از حمايت شورشيان يمنی دست بردارد.
به موازات اين، يمن از شورای امنيت خواسته است تا کميته نظارت بر تحريم بين المللی ايران، نمايندگانی را برای بررسی محموله نظامی لنچ ياد شده به يمن اعزام کند.
به گفته مقامهای يمنی، لنج بزرگ ۴۰ متری (يا بُوم) توقيف شده که به سمت بندر "مخا" در کرانه دريای سرخ حرکت ميکرد، توسط گارد ساحلی مورد بازرسی قرار گرفت و در سه خَن (انبار پائينی ) آن مقادير زيادی سلاح و تجهيزات از جمله ماده منفجره بسيار قوی سی ۴ ، گلوله های ۱۲۲ ميليمتری کاتيوشا ، لانچرهای آر پی جی ، موشک های زمين به هوا، دوربين های ديد در شب و وسائل لازم برای ساختن بمب کشف کرديد. تلويزيون يمن چهارشنبه ۱۸ بهمن تصاوير اين سلاحها را به نمايش گذاشت.
برخی از رسانه های يمنی گزارش کرده اند که موشک های توقيف شده از نوع ميثاق ۲ (استرلا ۲ يا سام هفت) ساخت ايران است. دست يابی شورشيان يمنی به اين موشک دوش پرتاب با بُرد موثر ۵۰۰۰ متر و کارائی تا ارتفاع ۳۵۰۰ متر ميتواند بسياری از حملات هوائی ارتش يمن عليه آنان را ناکام کند.
يمن در حال حاضر مملو از مواد منفجره و سلاحهای کوچکی است که در عرض سالهای گذشته و زمان جنگ داخلی يمن که در نهايت به اتحاد يمن شمالی و يمن جنوبی منجرشد، به اين کشور راه يافته است.
حوثی ها، جدائی خواهان جنوب يمن
دولت يمن از سال ۲۰۰۴ تا کنون ، به درجات مختلف ، در مناطق کوهستانی شمال اين کشور، در امتداد مزرهای عربستان ، با شورشيانی در گير بوده است که " شباب مومنين" يا حوثی نام دارند و جز اقليت شيعيان زيدی در يمن اند. زيديان نزديک به ۲۵ در صد جمعيت يمن را تشکيل ميدهند و علی عبدالله صالح، رئيس جمهور پيشين اين کشور نيز يک شيعه زيدی بود.
حوثی ها نام خود را از رهبرشان حسين بدرالدين حوثی گرفته اند که در سال ۲۰۰۴ توسط نيروهای ارتش يمن کشته شد. پس از او، بردار حسين ، يحيی بدرالدين حوثی رهبری آنها را بعهده گرفت که در حال حاضردر خارج از يمن بسر ميبرد. حوثی ها با گرايش دولت يمن به آمريکا مخالفت ميورزند و به عنوان اقليت خواهان رفع تبعيضات اجتماعی ، اقتصادی و سياسی دولت اند.
گرچه تفاوت هائی بين اعتقادات شيعيان زيدی و شيعيان اثنی عشری وجود دارد ولی شماری از علما و محققان دينی بر اين باورند که ايدئولوژی سياسی حوثی ها از جمهوری اسلامی تاثير گرفته است ولی اين ادعا را که حوثی ها از سوی ايران اداره ميشوند، رد ميکنند.
مقامهای آمريکائی ، سعودی و يمنی بار ها ايران را به حمايت نظامی از حوثی ها متهم کرده اند. عبد ربه منصور هادی، رئيس جمهور جديد يمن و جانشين علی عبدالله صالح ، سال گذشته از کشف يک شبکه جاسوسی ايران در صنعا خبر داد.
اضافه بر اين آمريکا و يمن جمهوری اسلامی را متهم ميکنند که با راه انداختن يک شبکه ماهواره ای ويژه جدائی خواهان جنوب يمن ( جمهوری دمکراتيک پيشين در يمن جنوبی) که از لبنان برنامه پخش می‌کند خواهان دو پاره شده يمن و بی ثباتی در منطقه است.
ياری واشنگتن ورياض به صنعا
بحران يمن و روياروئی دولت اين کشور با شورشيان، از جمله حوثی ها که در استانهای مرزی صعده ، جَوف، عَمران و حجّه فعاليت دارند يکی از دلمشغولی های عمده عربستان است. اين کشور در سال نوامبر ۲۰۰۹ ميلادی که درگيری صنعا با حوثی ها شدت گرفته بود ، مواضع شورشيان را در نوار مرزی دو کشوربمباران کرد ونيروی دريائی عربستان آنان را در محاصره دريائی قرار داد.
جدا از حوثی ها ، ديگر نگرانی عربستان و همچنين آمريکا فعاليت های فزاينده "القاعده در شبه جزيره عربستان" در يمن است که در عين حال چالشی جدی برای دولت يمن است.
در اين رابطه، آمريکا کمک های قابل ملاحظه ای را به دولت يمن ارزانی داشته است و واشنگتن بار ها و آشکارا اعلام کرده که کمک های آن به دولت صنعا صرفاً در زمينه امنيتی است. شماری از نظاميان آمريکائی در يمن حضور دارند و پرسنل سازمان اطلاعات مرکزی آمريکا ، سيا، با استفاده از پهپاد های مستقر در يک پايگاه درعربستان سعودی مواضع القاعده را در يمن بمباران ميکنند. طی سالهای اخير القاعده به يک رشته حملات در يمن دست زده است و درسپتامبر ۲۰۰۸ ميلادی سفارت آمريکا را در اين کشور هدف قرار داد.
حضور ناوهای آمريکایی
با توجه به کمک های آشکار و نا آشکار آمريکا و عربستان سعودی به دولت يمن و ياری جمهوری اسلامی به حوثی ها ، يمن به ميدان جنگ نيابتی اين سه کشور تبديل شده است.
جدا از مبارزه در خاک يمن، ناو های آمريکایی نيز در آبهای اطراف يمن، شاخ افريقا، به ويژه در گلوگاه باب المندب که اقيانوس هند را به دريای سرخ متصل ميکند، حضور قابل ملاحظه ای دارند و تردد کشتی ها راکنترل ميکنند. ناو های آمريکایی از تسهيلات بندری جيبوتی استفاده ميکنند و چند صد نفر از پرسنل نظامی آمريکائی برای مبارزه و اجرای عمليات ويژه عليه القاعده در اين کشورمستقر شده اند.
ناو های آمريکایی مستقر درمنطقه همکاری نزديکی با گارد ساحلی يمن دارند. در رابطه با ره گيری، توقف و بازرسی لنج حامل اسلحه ايران برای حوثی ها ، نا و شکن آمريکایی "فاراگت" نقش عمده را بر عهده داشت.
مقام های آمريکایی گفته اند که اطلاعات دريافتی از ماموران اطلاعاتی، گشت هوایی، شنود و تحليل مخابرات در شناسائی و ره گيری اين لنج نقش عمده ای داشته است.
نيروی دريائی راهبردی
جمهوری اسلامی نيز در راستای مبارزه با دزدی دريایی و همچنيين حضور در آبهای آزاد چند سالی است که ناو گروههای گوناگونی را عمدتاً به آبهای سومالی، خليج عدن و باب المندب و جنوب دريای سرخ اعزام ميکند، گو اينکه در مواردی اين ناو ها با عبور از دريای سرخ به دريای مديترانه نيزرسيدند. آيت الله خامنه ای ماموريت نيروی دريائی ارتش را "راهبردی" اعلام کرده است.
صرف نظر از پشتيبانی حوثی ها و جدائی طلبان در جنوب يمن و تلاش برای خنثی کردن کمک های آمريکا و عربستان به دولت يمن، اعزام ناو ها به اين آبها در راستای منافعی است که جمهوری اسلامی در شرق افريقا برای خود قائل است.
ايران روابط بسيار نزديکی با کشور های سودان و اريتره دارد و ناو ها و کشتی های تجاری آن در بنادر مساوا و عصب (در ارتيره)، و پورت سودان پهلو ميگيرند. ايران از راههای زمينی اين کشور ها برای ارسال اسلحه به مقاصد مورد نظر استفاده ميکند. به باور بسياری از کارشناسان کارخانه اسلحه سازی يرموک در سودان که با کمک سپاه پاسداران بر پا گرديد و در اکتبر سال گذشته به وسيله اسرائيل بمباران گرديد ، اسلحه و مهمات حوثی ها و فسلصينيان نواز غزه را تامين ميکرد.
از آنجائيکه جمهوری اسلامی روابط دوستانه ای با عربستان سعودی و دولت يمن ندارد استفاد از تسهيلات بندری کشور های سودان و ارتيره برای جمهوری اسلامی و پی گيری اهداف سياسی آن حياتی است.
در حال حاضر نيروی دريایی ارتش با توجه به توان و شمارمحدود ناوها يش با قابليت دريانوردی در آبهای آزاد، چالشی برای ناو های آمريکایی حاضر در منطقه نيست ولی حضور آنها ميتواند پوششی برای ارسال اسلحه از سوی جمهوری اسلامی به شورشيان يمنی و فلسطينيان نوار غزه باشد.
-----------------------------------------------------------------------------------------
* نظرات طرح شده در این یادداشت الزاماً دیدگاه رادیو فردا نیست