واکنش مقام های سینمایی جمهوری اسلامی به اسکار فرهادی

اصغر فرهادی در مراسم اسکار

با گذشت چندين ساعت از کسب نخستين جايزه اسکار برای سينمای ايران توسط فيلم «جدايی نادر از سيمين» اثر اصغر فرهادی، مقام‌های ارشد دولتی در ايران در خصوص اين موفقيت بی‌سابقه برای سينمای ايران سکوت کرده‌اند، و اظهار نظر در اين مورد را به مقام‌های سينمايی واگذار کرده‌اند.


فيلم آقای فرهادی امسال به عنوان نخستين فيلم ايرانی که نامزد دو جايزه بود، در اسکار حضور داشت و به عنوان بهترين فيلم خارجی انتخاب شد.


با اين حال تا ظهر روز دوشنبه تنها معاونت سينمايی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مديرکل نظارت و ارزشيابی اين وزارتخانه و مسئول بخش بين‌الملل بنياد سينمايی فارابی، وابسته به همين نهاد، لب به تحسين اين فيلم و موفقيت آن گشوده‌اند.


جواد شمقدری، معاون سينمايی وزارت ارشاد در پيامی موفقيت فيلم آقای فرهادی را «گواهی بر آغاز فصلی جديد در سينمای ايران» خوانده و اين دستاورد را به آقای فرهادی و همکارانش تبريک گفته است.


وی در عين حال کسب جايزه اسکار توسط فيلم آقای فرهادی را «فرود آمدن سر تعظيم قضاوت آمريکايی در مقابل فرهنگ ايرانی» توصيف کرده و آن را نشان از «واکنش متفاوت رأی‌دهندگان آکادمی اسکار به لابی صهيونيستی که بر طبل جنگ می‌کوبد» دانسته است.


وی گفته است که اين موضوع «آغاز فروپاشی استيلای لابی صهيونيستی بر جامعه و نهادهای آمريکايی است.»


عليرضا سجادپور، مديرکل نظارت و ارزشيابی در معاونت سينمايی وزارت ارشاد به خبرگزاری ايسنا گفته است که «اين جايزه حاصل سينمای ايران است و اين موفقيت متعلق به همه سينمای ايران است.»


وی افزوده است که اين فيلم که در ايران هم مورد توجه واقع شد و جايزه اصلی جشنواره فجر را از آن خود کرد، با حمايت معاونت سينمايی به اسکار رفت.


امير اسفندياری، مسئول بخش بين‌الملل بنياد فارابی اما ضمن تحسين اين دستاورد، کسب اين جايزه را «موفقيتی بزرگ» خواند که نبايد با «برچسب‌هايی مانند سياه‌نمايی» لکه‌دار شود.


اين موضوع اشاره‌ای است به موضع‌گيری‌های معمول مقام‌های دولتی در ايران که استقبال از فيلم‌های ايرانی در جشنواره‌های بين‌المللی را نه به خاطر ويژگی‌های فيلم بلکه به خاطر درون‌مايه‌ای توصيف می‌کنند که به گفته آنها ناظر بر «سياه‌نمايی شرايط داخلی کشور» است.


آقای اسفندياری، در گفت‌وگو با ايسنا، با انتقاد از تلاش برای سياسی جلوه دادن مضامين فيلم اصغر فرهادی، تأکيد کرده که موفقيت اين فيلم در اسکار «پيامدهای خوبی» برای سينمای ايران دارد، و موجب توجه بيشتر به سينمای ايران می‌شود.


در جريان توليد فيلم جدايی نادر از سيمين، اظهار نظر آقای فرهادی در جشن خانه سينما و ابراز اميدواری وی برای فراهم آمدن زمينه فعاليت فيلمسازان و بازيگران مستقل در ايران، خشم مقام‌های دولتی را برانگيخت و موجب توقف روند ساخت اين فيلم شد.


با اين حال پس از مدتی مقام‌های دولتی اعلام کردند که از آنجا که آقای فرهادی اظهارات خود در جشن خانه سينما را پس گرفته، اجازه دارد که ساخت فيلم خود را ادامه دهد.


آقای فرهادی جايزه اسکار خود را نيز همچون خرس طلايی جشنواره برلين و جايزه گلدن گلوب به مردم ايران تقديم کرد و در سخنان کوتاه خود در مراسم اسکار فرهنگ دوستی و صلح‌طلبی آنها را ستود.


وی در عين حال در اظهاراتی پس از پايان مراسم اسکار، سياستمداران را مخاطبان سينما ندانست و تأکيد کرد که فيلم او حاوی پيام‌هايی برای مردم است و نه سياستمداران.


آقای فرهادی همچنين عنوان کرد که دولت ايران چندان يکدست نيست و در اتفاقاتی هم که پيش از اين برای اين فيلم روی داده، برخی از موفقيت‌های اين فيلم ناراحت بودند، برخی سکوت کردند و برخی هم خوشحال بودند.


وی نتيجه گرفت که در دستگاه دولتی ايران افراد متفاوتی هستند.