اعتراض صدها هنرمند و نویسنده اسرائیلی علیه شهرک نشین های یهودی

عکسی از یک موزه هنر در اسرائیل

صدها نفر از هنرمندان، چهره های آکادميک و نويسندگان مهم اسرائيل طومارهايی را امضا کرده اند که تاکيد دارد آنها از اجرای برنامه های فرهنگی و هنری و ايراد سخنرانی در شهرک نشين های يهودی در سرزمين های فلسطينی خودداری می کنند.

اين گام جديد هنرمندان اسرائيلی عليه شهرک نشين ها، روز يکشنبه اين هفته ابتدا با انتشار نامه حدود ۳۵ نفر از هنرمندان مهم تئاتر «کامری» اسرائيل آغاز شد.

آنها در نامه خود تاکيد کرده بودند که اجرای نمايش در شهرک يهودی نشين «آريئل» در کرانه باختری را «برخلاف وجدان» می دانند و معتقدند که اين شهرک بروی سرزمين های فلسطينی برقرار شده و کسب درآمد از راه اجرای برنامه هنری در سرزمين غصبی را برای خود ناشايسته می دانند.

درپی انتشار اين نامه، همان روز شمار بيشتری از هنرمندان تئاتر اسرائيل در بخش های ديگر دو گروه مهم تئاتری «کامری» و تئاتر «هبيما» به اين اعتراض پيوستند.

«کامری» و «هبيما» گروههای مهم تئاتری اسرائيل با دهها سال پيشينه کار هستند و هر گروه صدها هنرمند را دربرمی گيرد.

بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل يکشنبه در نشست دولت خود سريعا به اين اعتراض هنرمندان واکنش نشان داد و گفت «در چنين شرايطی دولت وی نيز حق خود می داند که از کمک های مالی به گروههای تئاتری خودداری کند».

ميليون ها دلار از بودجه ساليانه دو گروه تئاتری «کامری» و «هبيما» از سوی وزارت فرهنگ و هنر اسرائيل تامين می شود.

بودجه های کلانی که وزارت فرهنگ و هنر اسرائيل در طول سالها به اين گروههای تئاتری داده است، در مقاطعی که تئاترها با درآمد کم روبرو بوده اند، اين گروهها را سرپا نگاهداشته و زندگی هنرمندان تئاتر را تامين کرده است.

دادن چنين بودجه هايی از سوی دولت اسرائيل در تمامی عرصه های علمی، فرهنگی و هنری اسرائيل يک امر رايج است و بخش بزرگی از بودجه ساليانه دولت را می بلعد.

گيدئون صعر، وزير فرهنگ نيز پيرو نظرات نخست وزير اعلام کرده بود که قطع بودجه يا کاهش چشمگير بودجه هنرمندانی را که بخواهند شهرک نشين های کرانه باختری را تحريم کنند، مورد بررسی قرار داده است.

درپی اين تدابير سريع دولت اسرائيل، برخی از هنرمندان اعلام کرده بودند که نه با طيب خاطر، بلکه بخاطر نياز مالی، امضای خود را از تومار تحريم پس می گيرند.

اما روز دوشنبه هنگامی که سه نويسنده مشهور اسرائيل؛ عاموس عوز، الف. ب. يهوشواع و داويد گروسمن پای تومار را امضا کردند، بارديگر جبهه تحريم کنندگان تقويت شد.

در پی آنها ۱۵۰ نفر از مدرسين و چهره های آکادميک اسرائيل با افزودن امضای خود نوشتند که از ايراد سخنرانی و مشارکت در برنامه های فرهنگی در شهرک «آريئل» و مناطق «اشغالی» ديگر خودداری می کنند.

عاموس عوز، الف. ب. يهوشواع و داويد گروسمن، برندگان مهمترين جوايز ادبی اسرائيل و جهان بوده اند و هرسه نفر بارها نامزد جايزه نوبل ادبی بوده اند و آثارشان در رديف پرفروش ترين آثارادبی جهان است و نامشان وزنه ای سنگين در دنيای ادبيات محسوب می شود.

داويد گروسمن که همانند دو نويسنده ديگر اسرائيل چپگراست، در تابستان ۲۰۰۶ هنگامی که پسر سرباز خود را در جنگ ارتش اسرائيل با حزب الله لبنان از دست داد، مبارزات خود را برای صلح گسترش داد و بعنوان يک پدر سرباز جان باخته، سخنانش مورد توجه بيشتر سياستمداران اسرائيل قرار گرفت.

پسر گروسمن، آخرين سربازی بود که درآن جنگ، در ساعات پس از پذيرش قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنيت درمورد آتش بس دو جانبه، کشته شده بود.

چهره های آکادميک اسرائيلی در نامه جداگانه ای نيز نوشته اند که «شهرک نشين های واقع در آن سوی خط سبز (خط تعيين شده سال ۱۹۴۸ ميلادی از سوی سازمان ملل) خاک اسرائيل نيستند و مناطق اشغالی محسوب شده و اقدام هنرمندان در تحريم اجرای برنامه های هنری در اين شهرک ها، گام شجاعانه ای است که مورد حمايت ما نيز قرار دارد».

آکادميسين ها افزوده اند که «درصورت امضای پيمان نهايی صلح، اگر شهرک آريئل در محدوده اسرائيل قرار گيرد، موضع ما در قبال آن همانند ساير مناطق رسمی خاک کشور خواهد بود».

پروفسور نيسيم کالدرون از دانشگاه بن گوريون می گويد «به مرحله حساسی رسيده ايم و بايد ميان وجدان با درآمد يکی را انتخاب کنيم، و گزينه هر انسان با وجدان، معلوم است».

پروفسور يارون اذراخی از دانشگاه «عبری اورشليم» نيز می گويد که «وجدان اعضای علمی کشور با شهرکی که با زور نيروی نظامی بر پا شده باشد، کنار نخواهد آمد».

حتی اگر دولت اسرائيل کمک مالی کلان خود به گروههای تئاتری مشارکت کننده در بايکوت شهرک نشين ها را هم قطع نکند، بسياری از مردم اسرائيل که هوادار احزاب راست هستند، با لغو عضويت ساليانه خود، به اين گروههای تئاتری هشدار داده اند.

از يکشنبه صدها نفر از اسرائيلی ها در تماس با تئاترهای «هبيما» و «کامری» عضويت خود را برای مشاهده نمايش های اين گروهها لغو کرده اند.

افزون بر آن، هريک از موسسات فرهنگی و هنری اسرائيل بخشی از بودجه خود را از راه کمک های مردمی از افراد دارا تامين می کند. راستگرايان با مراجعه به اهدا کنندگان مالی از آنها نيز خواسته اند که پول خود را به تئاتری های مشارکت کننده در بايکوت شهرک نشين ها هديه نکنند.

در اين ميان، واکنش جالبی نيز از سوی تئاتر جديد فلسطينی کرانه باختری نسبت به گام هنرمندان چپگرای اسرائيل نشان داده شده است.

مرکز جديد تئاتر فلسطينی ها در شهر «جنين» در کرانه باختری اعلام کرد اگر هنرمندان اسرائيلی برای درآمد خود با خطر روبرو باشند، مرکز تئاتر فلسطينی حاضر است به آنها فرصت اجرای برنامه در «جنين» بدهد.

ذکريا زبيدی، رئيس مرکز جديد تئاتر فلسطينی ها در «جنين» گفت که دادن مجال برای اجرای برنامه هنری در تئاتر فلسطينی به هنرمندان اسرائيلی با اين شرط اين است که آنها ابتدا از استقلال کشور فلسطين صريحا حمايت کنند.

آقای زبيدی سالها اسلحه به دست و با فرماندهی نيروهای مسلح جوان چريکی فتح با نيروهای ارتش اسرائيل می جنگيد اما بعدها اسلحه را کنار گذاشت و به تئاتر روی آورد. تئاتر جديد و مدرن «جنين» به رياست او اخيرا افتتاح شد.