متروی لندن ۱۵۰ ساله شد

يکصد و پنجاه سال پيش در روزی چون امروز متروی لندن به روی عموم گشوده شد. مترويی که نام قديمی ترين و اولين متروی جهان را بر خود دارد، روز دهم ژانويه سال ۱۸۶۳ ميلادی گشايش يافت.

پس از متروی پکن و شانگهای- هر دو در چين- متروی لندن، بزرگترين است . چرا که ۲۷۰ ايستگاه دارد و ۴۰۲ کيلومتر طول ريل های آن است.

در سال ۱۸۵۵ ميلادی، يعنی ۱۵۸ سال پيش، طرحی در پارلمان بريتانيای کبير آن زمان به تصويب رسيد که بر اساس آن قرار شد مسير قطاری زيرزمينی ميان دو ايستگاه پدينگتون و فريندگتون در لندن ساخته شود.

گزارش الهه روانشاد را در مورد صد و پنجاه سالگی مترو بشنوید

کمبود بودجه ، سالها تاخير را سبب شد هر چند از شهردار گرفته تا بقيه مقامات، در تکميل اين پروژه آن زمان بی بديل نقش داشتند، اما بريتانيا و بريتانيايی ها از همت، انگيزه و آينده نگری و اراده راسخ يک نفر به عنوان کارگشا در بسامان رساندن متروی لندن ياد می کنند، چارلز پيرسون وکيل.

مردی که از محله های محقر و آشفته حال در ميانه لندن بسيار آزرده بود و به اين فکر بود که اگر کارگران به جای مرکز، در حومه پايتخت و در فضای بازتری زندگی می کردند، سيستم حمل و نقل مترو می توانست آنها را به راحتی هر صبحگاه به سر کارشان برساند.

در سال نخست ۲۶ هزار نفر روزانه در متروی لندن رفت و آمد کردند و در يکصد و پنجاهمين سال آغاز به کارش اين مترو شاهد رفت و آمد يک ميليارد و ۲۰۰ ميليون نفر بوده است و از اين نظر هم متروی لندن ، سومين در جهان است، متروی مسکو پررفت و آمد ترين و متروی پاريس در جايگاه دوم جهانی است.

اين روزها اما، زيبايی ايستگاه های مترو هم مد نظر قرار داده می شود. البته که نظرات در مورد زيباترين ايستگاه مترو را نبايد چندان جدی گرفت. چرا که سليقه ها و ديدگاه ها متفاوت است. به طور مثال ايستگاه متروی الی شر نوی در تاشکند ازبکستان از جمهوری های شوروی سابق با استاندارد و تکنيک روسی اما با طرح و نمای الهام گرفته از معماری و نقوش اسلامی با آن طاق ها و ستون ها و گنبدهايش از جمله زيباترين هاست.

در پاريس ايستگاه .... نيته و ايستگاه سوربون از جمله ديدنی ها هستند. در سوربون می توان امضا استادان دانشگاه سوربون را در کاشی کاری های سقف ايستگاه مشاهده کرد.
ايستگاه کمسوملسکايا در مسکو يکی از مجلل ها در ميان ايستگاه های متروست. با معماری سبک باروک و چلچراغ های زيبا. ايستگاه تی سنترلائين در استکهلم در ميان اولين ايستگاه هايی بود که هدف رساندن مردم به هر سو را با هنر پيوند داد.

و امروز آثار يک صد و ۴۰ هنرمند در ۹۰ ايستگاه مترو در نمايشگاه هايی دائمی و موقت عرضه می شوند.

يا ايستگاه آفترود در سن پطرزبورگ در روسيه با ستون های مرمرين فراوانش ، موازاييک ها و طاق قوس دار هلالی شکلش يک زييايی خيره کننده نئوکلاسيک را به تماشا می گذارد.
ايستگاه متروی مرکز تجاری دبی به تهويه و نظافت کم نظيرش شهرت دارد. وقتی که خطوط متروی دبی تکميل شوند، اين مترو طولانی ترين سيستم قطار شهری بدون راننده در جهان خواهد بود.

ايستگاه کالزپلتس در وين که اصلا برای دربايان ساخته شده بود، حالا ميعادگاهی است برای عروس و دامادها و عکاسها.

ايستگاه سوپرمدرن ای يده باشی در توکيو و بنت سايت سينگ تونل در شانگهای و دهها ايستگاه ديگر را می توان در فهرست زيباترين ايستگاه های قطارهای شهری قرار داد.
در حالی که متروی لندن يکصد و پنجاهمين سال کار و فعاليتش را پشت سر می گذارد، در تهران اما، مترو بسيار جوانتر و کم تجربه تر است. هر چند که ايستگاه ها خوش فرم و تميز توصيف می شوند و قطارها ، کارآمد، اما ازدحام زياد که حاصل کمبود تعداد واگن ها به نسبت جمعيت زياد مسافران است، يکی از گله های مردمی است.

متروی آتن نيز چندان قديمی نيست اما ديدنی است. متروی آتن مطمئنا دارای کندترين روند ساخت مترو در جهان بوده است چرا که اسکلتی ، قبری، ديواری ، کاسه ای ، کوزه ای يا جامی را در هر چاله ای که می کندند ، می يافتند.

و البته که کارگران صخره شکن در حال ساخت مترو آتن با بيل و کلنگشان ، روزها به انتظار می ماندند تا باستان شناسان با برس کوچک مسواک مانندشان ، ريز ريز و با حوصله ، خاک از اين قطعات برگيرند و آنها را با حرکاتی شبيه به اسلوموشن به اماکن امن حمل کنند.

بسياری از اين آثار را می توان در ايستگاه متروی سين تاگما در آتن ديد. سين تاگما با سنگفرش مرمرينش و علائمی يونانی همچون علامت ابديت بر آنها ، جدا به يکی از غنی ترين موزه ها می ماند و مطمئنا يکی از آموزنده ترين ايستگاه های مترو در جهان است.