به گزارش رسانه های ايرانی و بين المللی، با اکتشاف های تازه نفتی در عراق، اين کشور از لحاظ حجم ذخاير ثابت شده نفت در جهان به مقام سوم رسيده و جای ايران را گرفته. چه اعتباری می توان قايل شد برای اين گزارش ها؟
تا حدود دو سال پيش، در ارزيابی ذخاير ثابت شده نفت در جهان، عربستان با ۲۶۴ ميليارد بشکه در رديف اول و ايران با ۱۱۵ ميليارد بشکه در رديف دوم قرار ميگرفت.
در پی اعلام اکتشاف های تازه نفتی در ونزوئلا، اين کشور با ۱۷۲ ميليارد بشکه نفت، از لحاظ ذخاير ثابت شده نقت بعد از عربستان در مقام دوم قرار گرفت و ايران را به مقام سوم عقب راند. در منابع معتبر نفتی بين المللی از جمله سالنامه آماری بريتيش پتروليوم، همين سلسله مراتب ذکر شد، به اين معنا که از کل ذخاير ثابت شده نفت جهان، معادل ۱۳۳۳ ميليارد بشکه، عربستان سعودی بيست در صد را در اختيار دارد، ونزوئلا ۱۳ در صد و ايران کمی بالا تر از ده در صد را.
دوشنبه همين هفته، حسين شهرستانی، وزير نفت عراق اعلام کرد که در پی اکتشاف های تازه، سی و سه ميليارد بشکه بر ذخاير ثابت شده نفت اين کشور اضافه شده و حجم اين ذخاير رسيده است به ۱۴۳ ميليارد بشکه. اگر اين سخن را ملاک قرار بدهيم، عراق از لحاظ ذخاير ثابت شده نفت به جای ايران در رديف سوم قرار ميگيرد و ايران از اين لحاظ هم در جهان و هم در اوپک، به رديف چهارم رانده ميشود. با توجه به ارزيابی های عمومی درباره منابع نفتی عراق و باز شدن اين منابع برفعاليت های اکتشافی، رقم اعلام شده از سوی آقای شهرستانی غير قابل قبول نيست.
اصولا کشف ذخاير تازه نفتی در عراق چه پيآمد هايی دارد برای بازار جهانی نفت؟
در کوتاه مدت اعلام چنين خبری پيآمد مهمی برای بازار جهانی نفت ندارد، ولی ترديدی نيست که در ميان مدت و دراز مدت اين پديده، اگر از سوی منابع معتبر نفتی مورد تاييد قرار بگيرد، طبعا بر وزنه عراق در صحنه جهانی و قدرت چانه زنی اين کشور در درون «اوپک»، تاثير مثبت خواهد داشت. عراق با توجه به ذخاير عظيم نفتی اش و کم هزينه بودن استخراج نفت در آن، مورد توجه شديد غول های بين المللی نفتی است که شمار زيادی از آنها به اين کشور روی آورده اند، از سی ان پی سی چينی گرفته تا توتال فرانسوی، شل انگليسی-هلندی و پتروناس مالزيايی. عراقی های قصد دارند در آينده نزديک توليد نفتشان را به هفت ميليون بشکه در روز برسانند.
همزمان با چشم انداز اوجگيری احتمالی توليد نفت در عراق، آخرين آمار انتشار يافته از طرف سازمان «اوپک» نشان ميدهد که توليد نفت ايران در جا زده و حتی نسبت به يک سال پيش کاهش يافته. حجم واقعی توليد نفت در ايران چقدر است؟
اخرين بولتن ماهانه سازمان «اوپک»، توليد نفت ايران در ماه اوت ۲۰۱۰ را سه ميليون و ششصد و هشتاد بشکه در روز گزارش ميدهد که چهل و پنج هزار بشکه در روز کم تر از ميانگين توليد روزانه کشور در سال ۲۰۰۹ ميلادی است، آنهم در شرايطی که طی يک سال گذشته کل توليد سازمان «اوپک» بالاتر رفته است. مقام های جمهوری اسلامی آمار «اوپک» را در مورد کاهش توليد نفت ايران نادرست ميدانند و ميگويند که توليد واقعی کشور چهار ميليون بشکه در روز است.