مایکل روبین از پژوهشگران مرکز تحقیقاتی «آمریکن اینترپرایز» و نویسنده کتاب ها و مقالات متعددی در مورد ایران و خاورمیانه است. وی از سخنرانان کنفرانس «دمکراسی و امنیت» است که در روزهای پنجم و ششم ژوئن در پراگ پایتخت جمهوری چک برگزار می شود.
دکتر روبین سردبیر مجله «میدل ایست کوارترلی» بوده و در مورد ایران عراق ترکیه و مردم سالاری در کشورهای عربی تحقیق می کند.
آقای روبین در مصاحبه ای با رادیو فردا نظر خود را در مورد مسایل مربوط به ایران بیان می کند.
ایران و آمریکا پس از ۲۸ سال با یکدیگر در عراق برای تامین امنیت این کشور مذاکره کردند. آیا فکر می کنید که عراق با ثبات و آرامش خطری برای جمهوری اسلامی باشد یا به نفع آن؟
البته ایران و آمریکا در این ۲۸ سال چند بار در تماس بودند. به عنوان مثال در سال های هشتاد میلادی در واقعه ای که در امریکا به «ایران کونترا» معروف است ، این دو کشور با یکدیگر در تماس بودند.
در سال ۲۰۰۳ نیز در ژنو دو کشور با یکدیگر در تماس بودند ولی آمریکا به این نتیجه رسید که ایران به قول هایش وفادار نیست.
اما در مورد سوال اصلی که آیا عراق با ثبات به نفع ایران است یا نه باید به گویم این تفکر خطرناک در غرب وجود دارد که ایران خواهان عراقی با ثبات است. مهمترین مساله برای جمهوری اسلامی مشروعیت مذهبی قدرت است.
در حال حاضر ایرانی های شیعه بیش از آنکه خمس خود را به دفتر آیت الله خامنه ای به پردازند آن را در اختیار دفتر آیت الله سیستانی در عراق قرار می دهند.
عراق با ثبات می تواند در واقع مشروعیت مذهبی قدرت در جمهوری اسلامی را به چالش بکشاند. باید در نظر داشت که عراق در وقایع سرنوشت ساز تاریخ معاصر ایران، از جنبش تنباکو گرفته تا مشروطیت و انقلاب اسلامی ، نقش مهمی داشته است.
ایران تاثیر روانی ملی گرایی عراقی ها را دستکم گرفته، همان گونه که آمریکا تاثیر روانی اشغال عراق را به روی عراقی ها به درستی ارزیابی نکرد.
ایران در جنوب عراق در حال آموختن این موضوع است که عراقی ها اول خود را عراقی و عرب می دانند تا شیعه.
دولت آمریکا تصمیم به پشتیبانی مالی از رسانه های فارسی زبان و فعالان جامعه مدنی گرفته است و بودجه ای بین ۶۶ تا ۷۵ میلیون دلار برای این هدف در نظر گرفته شده است. بسیاری از فعالان ایرانی در داخل و خارج کشور این تصمیم دولت آمریکا دارای نتایجی منفی برای جنبش مدنی ایران می دانند. شما این مساله را چگونه ارزیابی می کنید؟
بسیاری از ایرانی ها از تصمیم دولت آمریکا انتقاد کردند. در ابتدا باید بین اصلاح طلبانی که هوادار ولایت فقیه هستند و مخالفانی که خارج از سیستم حکومتی ایران هستند فرق قایل شد.
نه تنها در ایران بلکه در کشورهایی مانند مصر «ان جی اوها» ی-NGO- سازمان های غیر دولتی- ساخته و پرداخته دولت وجود دارند که سخنانی که آنها بیان می کنند با آنچه که فعالان جامعه مدنی می گویند متفاوت است.
کمک مالی آمریکا شاید تنها منبع موجود برای برخی از فعالان جامعه مدنی ایران باشد. البته بسیاری این فکر را می کنند که با دریافت پول از آمریکا بد نام می شوند.
در مورد این موضوع که اعلام خبر این کمک مالی موجب سرکوب فعالان جامعه مدنی شده باید بگویم جمهوری اسلامی سال ها است که دارد به سرکوب در ایران ادامه می دهد و در سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ قبل از اعلام خبر کمک مالی آمریکا این سرکوب ها وجود داشت.
در سال ۱۹۹۹ وقتی که در ایران بودم خبر قتل های زنجیره ای سعید امامی در اوج اخبار بود. دولت ایران همواره بهانه ای برای سرکوب پیدا می کند چون انگار از مردم خود ترس و واهمه دارد.
آیا فکر می کنید دستگیری اخیر چند ایرانی-آمریکایی در ایران واکنش این کشور به کمک مالی آمریکا به مخالفان جمهوری اسلامی است و یا این امر در رابطه با دستگیری چند ایرانی در اربیل توسط آمریکا است؟
بسیاری این دستگیری ها رابه عوامل مختلف ربط می دهند. در سال های آخر دهه ۹۰ نیز وقتی که یک بازرگان آلمانی در ایران دستگیر شد ، بسیاری دنبال علت آن می گشتند.
این ایرانی-آمریکایی ها از دولت آمریکا پولی دریافت نکرده بودند و اکثر آنها برای عیادت مادران پیرشان به ایران آمده بودند.
کسی از آنها نمی خواست رژیم ایران را عوض کند. به عنوان مثال هاله اسفندیاری همواره از هواداران مذاکره با ایران بود.
در واقع همان طور که در سال ۷۹ میلادی دیپلمات های آمریکایی به گروگان گرفته شدند، «گروگان گیری های ایران» مربوط به سیاست داخلی ایران است و ریشه در دنیای خارج ندارد.
شورای امنیت سازمان ملل به زودی برای بررسی مجدد پرونده هسته ای ایران و تصویب تحریم های جدید تشکیل جلسه خواهد داد. آیا فکر می کنید تحریم ها موجب تغییر سیاست ایران در قبال برنامه هسته ای این کشور خواهد بود؟
ایران اعلام کرده که این تحریم ها بی فایده است. روسیه و چین نیز احتمالا از تحریم های جدید پشتیبانی خواهند کرد ولی تحریم ها فقط ارزش سمبلیک دارد و موجب تغییر سیاست ایران نخواهد شد.
دولت جمهوری اسلامی باید به مردم خود به گوید تاکنون چه مقدار خرج تاسیسات هسته ای کرده است. این دولت فقط با بخش بسیار کوچکی از این هزینه می توانست بهترین پالایشگاه ها ی بنزین تاسیس کند.
دولت ایران می گوید انرژی هسته ای حق مسلم ایران است. اصلا بحث بر سر این موضوع نیست. دولت ایران وظایف خود در قبال آزانس انرژی بین المللی اتمی را انجام نداده است.
این هفته کنفرانسی در مورد دمکراسی و امنیت در پراگ برگزار می شود و هفته پیش نیز کنفرانسی از سوی «بنیادی برای دفاع از مردم سالاری» در باهاما در مورد ایران برگزار شد. چرا اکثر ایرانی های دعوت شده به این کنفرانس ها متعلق به یک گروه خاص فکری هستند و افراد دیگری دعوت نشدند؟
در زمان خاتمی که از گفت وگوی تمدن ها صحبت می کرد آمریکا بیست هزار ویزا برای ایرانی ها صادر کرد ولی دولت ایران فقط به ۸۰۰ آمریکایی ویزا داد.
ایران استادان آمریکایی را به تهران دعوت می کنند که با سیاست های آمریکا مخالف هستند و حرف های باب میل دولت ایران را می زنند. البته دعوت این استادها مثبت است ولی کافی نبوده است.
من خودم بسیار مایلم به ایران بر گردم و دلم برای این کشور که فرهنگ غنی دارد تنگ شده است ولی به خاطر این که در مورد فساد مالی آقازاده ها و غیره صحبت کرده ام به من ویزا نمی دهند.
بسیاری از استادهای ایرانی در دانشگاه های امریکا سخنرانی کردند و بنیاد برای دفاع از مردم سالاری از افرادی دعوت کرده که فرصتی برای بیان نظراتشان در جای دیگر نداشتند.
شایعاتی وجود دارد که «آمریکن اینترپرایز» مرکز تحقیقاتی که شما به عنوان پژوهشگر در آنجا فعالیت دارید مرکزی به نام «ایرانین اینترپرایز» راه اندازی کرده است. آیا این موضوع حقیقت دارد؟
خیر.« آمریکن اینترپرایز» از چنین سازمانی پشتیبانی نمی کند و برخی از ایرانی ها که من اصلا آنها را نمی شناسم چنین سازمانی راه اندازی کردند که ربطی به آمریکن اینترپرایز ندارد.