اوليور استون، کارگردان سرشناس سينمای آمريکا، به تازگی در جشنواره فيلم «کارلووی واری» در جمهوری چک شرکت کرد، جايی که جايزه گوی بلورين برای يک عمر فعاليت درخشان در سينمای جهان به او اهدا شد.
در حاشيه اين جشنواره فرصتی دست داد تا رادیو فردا با آقای استون درباره يکی از طرح های بی سرانجام وی گفت و گو کند. طرحی که قرار بود در نهايت مستندی شود درباره محمود احمدی نژاد، رئيس جمهوری ايران. اليور استون در اين گفت و گو همچنين به تصميم پسر بزرگش در تغيير مذهب گرويدن به اسلام شيعی پرداخته است.
در حاشيه اين جشنواره فرصتی دست داد تا رادیو فردا با آقای استون درباره يکی از طرح های بی سرانجام وی گفت و گو کند. طرحی که قرار بود در نهايت مستندی شود درباره محمود احمدی نژاد، رئيس جمهوری ايران. اليور استون در اين گفت و گو همچنين به تصميم پسر بزرگش در تغيير مذهب گرويدن به اسلام شيعی پرداخته است.
---
راديو فردا: رسانه های ايران گزارش کرده اند که شما تصميم داريد فيلمی درباره محمود احمدی نژاد بسازيد.
اوليور استون: اين شايعه ای است که چندين سال است بر سر زبان ها افتاده، بگذاريد برايتان تعريف کنم، ما در سال دو هزار و ...[يادم نمی آيد] همان زمان که ايالات متحده هنوز به شدت درگير مسائل عراق بود، و من يک فيلم با نام «دابليو» درباره جورج دابليو بوش ساختم، حس می کردم که هدف اصلی دولت بوش ايران است، همان موقع برای ساختن يک فيلم به سراغ رئيس جمهوری ايران رفتم، و يادم نمی آيد خود او يا يکی از کارمندان دفترش جواب رد دادند.
اوليور استون: اين شايعه ای است که چندين سال است بر سر زبان ها افتاده، بگذاريد برايتان تعريف کنم، ما در سال دو هزار و ...[يادم نمی آيد] همان زمان که ايالات متحده هنوز به شدت درگير مسائل عراق بود، و من يک فيلم با نام «دابليو» درباره جورج دابليو بوش ساختم، حس می کردم که هدف اصلی دولت بوش ايران است، همان موقع برای ساختن يک فيلم به سراغ رئيس جمهوری ايران رفتم، و يادم نمی آيد خود او يا يکی از کارمندان دفترش جواب رد دادند.
دليلش مخالفت شان چه بود؟
اوليور استون: چندين ماه گذشت و من مشغول کار ديگری شده بودم که... - نمی دانم دليلشان چه بود، در اين جور کارها هيچ وقت نمی فهميد چرا اينطور شده، - می خواهم يک بار برای هميشه ماجرا را بگويم که متوجه شويد، چون چند سال است که مدام دارم يک ماجرا را تکرار می کنم. [خلاصه] چند ماه گذشت و من مشغول کار ديگری شده بودم که خبر رسيد ايرانی ها تصميم گرفته اند مستند ساخته شود. در آن موقع من کار داشتم و نمی توانستم و اين طور بود که فيلم به مرحله توليد نرسيد. هر کدام سراغ زندگی مان را گرفتيم و من هم «وال استريت» را ساختم، «وحشی ها» را ساختم، «تاريخ ناگفته ايالات متحده» را ساختم....
... خلاصه آن طرح به نتيجه نرسيد، بعد از آن پسرم «شان» به ايران رفت، عاشق ايران است و مدتی آنجا ماند، و تا حدودی به اسلام گرويد.
واکنش شما زمانی وقتی که خبر گرويدن او به اسلام را شنيديد چه بود؟
اوليور استون: شگفت زده شده بودم، هيچ وقت درباره تصميمش به من چيزی نگفته بود... می دانيد شان پسر بزرگ من است، قوی است و به ندرت هم به حرف های من گوش می دهد.
شما از اين تصميمش ناراحت نشديد؟
اوليور استون: من دلايل او را درک می کنم، ولی در عين حال فکر نمی کنم که مردم دنيا هم لزوماً او را درک می کند، اما من فکر او را می فهمم و او کاری را کرد که کرد.... به هر حال، پسرم به ايران رفت و من هم برای صلح فعاليت می کنم و فکر می کنم ايالات متحده نبايد ايران را هدف قرار دهد و صد در صد در برابر چنين اقدامی ايستاده ام و می کوشم به ايجاد يک فضای مبتنی بر همکاری کمک کنم.
چرا احمدی نژاد را انتخاب کرديد؟
اوليور استون: من او را انتخاب نکردم... [اما] اگر منظورتان برای آن فيلم اصلی باشد، ايده ما اين بود که به سراغ احمدی نژاد برويم چون تمام فشارها متوجه اوست، مطمئن نيستم که او رهبری ايران را بر عهده داشته باشد، فکر می کنم اين ملايان هستند که ايران را رهبری می کنند، من مسائل ايران را آنقدرها درک نمی کنم. اما می دانيد، اين کار در همان حال و هوای ملاقات با کاسترو، ملاقات با رهبران آمريکای لاتين است... علاوه بر اين ها، به فلسطين رفتم و با عرفات هم ديدار کردم، با رهبران اسرائيل هم برای ساخت يک فيلم به نام «شخص غير قابل قبول» ديدار کردم...
رسانه های ايرانی از قصد شما برای سفر به ايران خبر داده بودند، آيا چنين تصميمی داشتيد؟
اوليور استون: آن زمان بله، من به کشورهای زيادی سفر کرده ام و برای سفر به ايران هم تلاش کرديم که مربوط به وقتی شود که تنش ها ميان ايران و آمريکا به اوج رسيده بود. زمانی که ايالات متحده و اسرائيل ايران را هدف گرفته بودند، اما مايه تعجب است که اين رويارويی همچنان در قالب جنگ سايبری ادامه پيدا کرد. البته اوباما هم درمورد ايران شدت عمل به خرج داده . اينکه آمريکا جنگ سايبری را آغاز می کند و در همان حال چين را متهم می کند که در عمليات جنگ سايبری قويتر است، در حالی که ما طرفی هستيم که اين جنگ را آغاز کرده و فکر می کنم اين مسأله شوخی و ناعادلانه است.
سؤال آخرم اين است که آيا سينمای ايران را دنبال می کنيد؟
اوليور استون: بله، کمی دنبال می کنم. اما صادقانه عرض کنم آنقدری که شما پيگيری می کنيد، خير. فيلم هايشان را در جشنواره های مختلف جسته و گريخته ديده ام.
مثلاً «جدايی نادر از سيمين» را ديديد؟
اوليور استون: بله، آن فيلم را ديدم.
نظرتان درباره اش چيست؟
اوليور استون: فکر می کنم فيلم خوش ساختی است، از ديد محتوايی [هم فيلم خوبی است،] دست اندرکاران سينمای ايران در کارشان جدی هستند و هنرمندان بزرگی در آن کشور وجود دارند، تاريخی کهن و سنت های فرهنگی زيبايی دارد و فيلم های فوق العاده ای هم می سازند.