تفکيک جنسيتی در دانشگاه‌ها

طرح اختصاصی علیرضا درویش برای رادیو فردا

وزير علوم جمهوری اسلامی ايران می گويد که برگزاری اردوهای مختلط دانشجويی اشکال دارد.

کامران دانشجو در جمع اعضاء هيات علمی دانشگاه های استان گيلان گفته است که هيچ دانشگاهی حق برگزاری اردوهای مختلط دانشجويی در دانشگاهها را ندارد و بايد اين اردوها جدا برگزار شود.

اين صحبت ها را بايد صريح‌ترين اظهارات يک مقام مسئول در وزارت علوم ايران درباره تفکيک جنسيتی در دانشگاه‌ها دانست.

پيش از اين آيت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نيز در ديدارهای خصوصی با مسئولان دولتی، از لزوم جداسازی دختران و پسران دانشجو در ايران صحبت کرده بود.

از جمله در ويديويی که از صحبت های او در جمع هيات دولت محمد خاتمی در اينترنت منتشر شده است اين طور می گويد: «اسلامی شدن دانشگاه ها اين است؟ يک اردوی مختلط. من خيلی تعجب کردم. اردوی مختلط دانشجويی؟ دختر و پسر در اردوی مختلط . خوب! نفس اردوی مختلط بد است. بسيار کار بی‌قاعده.»

سعيد پيوندی، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل دانشجويی در پاریس درباره اصرارمسئولان آموزشی ايران برای تفکيک جنسيتی دانشجويان ايرانی به راديو فردا می گويد: «جدايی هر چه بيشتر دخترها و پسرها و حتی جدا کردن کلاس‌ها، اردوها و تمام فضاهايی که دختر و پسرها می توانند با هم در آن فضاها ارتباط بيشتری داشته باشند، به جز لطمه برای خود جوانان و محيط های علمی، به نظر من هيچ پيامد ديگری ندارد.»

وی می افزاید: «مفهوم دانشگاه يک مفهوم غربی نيست. منتها دانشگاه های جديد و مدرن بر اساس تلفيق پژوهشی و آموزشی، يک طرح و تجربه غربی است. اما اين به آن مفهوم نيست که محتوای آن هم غربی است. به اين مفهوم است که غربی ها بنيانگذار دانشگاه بوده اند. اما دانشگاه امروز، جهانی است. يعنی در همه دنيا اين الگوی دانشگاهی پياده می شود. و گفتن اين دانشگاه يک الگوی غربی است، به نظر من فقط نفی دانشگاه به مفهوم امروزی و مدرن است.»

این استاد مقیم فرانسه می گوید: «برای اينکه دانشگاه يک محل نقد و گسترش علوم است و اگر قرار است ما با يک نگاه دينی و ايدئولوژيک به آن نگاه کنيم، عملا دانشگاه را از محتوای اصلی آن، يعنی از فکر کردن و پرسش کردن بازداشته ايم.»

آقای دانشجو همچنين از لزوم بازنگری هر پنج سال يکبار در متون و سر فصل های آموزشی دروس دانشگاهی به ويژه دروس علوم انسانی صحبت کرده و گفته است که اگر تا کنون اين گونه عمل نشده، بر خلاف اصول بوده است.

با اينهمه سعيد پيوندی، بازنگری در متون و محتوای درسی را وظيفه خود دانشجويان و دانشگاهيان می داند.

وی می افزايد: «اينکه دانشگاه بايد محتوای درس‌هايش را به روز کند، موضوعی نيست که يک وزير در موردش حرف بزند. اين وظيفه دانشگاه است.

در همه رشته‌های علمی، علوم انسانی و همه حوزه های دانشگاهی، به روز شدن علوم و سرفصل درس‌ها، يک موضوع دائمی است که با تحقيق ارتباط دارد.

يعنی هر چه تحقيقات در هر کدام از اين رشته ها پيش می رود، موضوعات اين رشته‌ها هم متحول می شوند و به نوعی با آخرين دستاوردهای علمی منطبق می شوند.

اين يک تصميم وزارتی يا دولتی نيست که درس‌ها بايد به‌روز بشوند. يا وزارت علوم به طور آمرانه بخواهد آن را انجام بدهد و به دانشگاهيان تحميل کند.»

پس از حوادث مرتبط با نتايج انتخابات رياست جمهوری ايران، رهبر جمهوری اسلامی به انتقاد شديد از سرفصل علوم انسانی دانشگاه ها پرداخت و بسياری از علوم انسانی را موجب بی اعتقادی به تعاليم الهی و اسلامی و مروج شکاکيت و ترديد در مبانی دينی و اعتقادی دانست.

پس از اين صحبت ها، مسئولان آموزش عالی ايران از بازنگری در محتوای دروس بسياری از رشته های علوم انسانی خبر دادند.