«بازار خودفروشی»، برداشتن نقاب ريا از ارزش ها و نهادهای رسمی

منوچهر بديعی

هفته گذشته ترجمه فارسی رمان خوش ساخت «بازار خودفروشی»، اثر ويليام تکری، که سال ها پيش با ترجمه روان و زييای منوچهر بديعی منتشر و کمياب شده بود،پس از ۲۰ سال انتظار در اداره بررسی کتاب وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی مجوز نشر گرفت.

منتقدان بزرگ و معتبر دنيا رمان «بازار خودفروشی» را از باارزش ترين رمان های کلاسيک زبان انگليسی، از بزرگ تری آثار ادبی اين زبان در قرن نوزدهم و از درخشان ترين آثار سال های معروف به دوران ويکتوريائی ارزيابی می کنند.

نگاه تيز و برنده ويليام تکری، ساختار جذاب رمان و طنز عميقی که حرمت و جديت تصنعی نهادها و ارزش های رسمی لايه های بالای جامعه را افشاء و به مضحکه بدل کرده و نقاب ريا را از نهادها،هنجارها و ارزش های غالب بر اين لايه ها پس می زند و زبان زنده و طنز برنده کتاب، جذابيت رمان بازار خودفروشی را برای خوانندگان و دوستداران ادبيات از قرن نوزدهم تا کنون حفظ کرده است.

ويليام تکری، که در اغلب آثار خود ثروت، قدرت مستقر، نهادهای نظامی، کليسا و لايه های بالای جامعه را با طنزی برنده به مضحکه بی معنائی و پوچی بدل می کند، در رمان «بازار خودفروشی» نيز به ياری طنزی چند بعدی، نقاب ريا را از چهره ارزش های اخلاقی و نهادهای ستايش شده رسمی پس می زند تا ماهيت پوشانده شده در هاله ريا و دروغ را در قالب رمانی خواندنی و جذاب بر خواننده آشکار کند.

قرن نوزدهم و دوران ويکتوريائی در انگلستان نه فقط با بسط قدرت امپراطوری بريتانيای کبير،غارت مسعمرات،انباشت و تراکم سرمايه،ظهور نوکسيه گان بی فرهنگ ثروتمند و رشد و توسعه سرمايه داری،که با نويسندگانی بزرگ چون چارلز ديکنز و ويليام تکری نيز مشخص می شود.

ويليام تکری در سال ۱۸۱۱ در هدوستان متولد شد.پدر او از کارمندان انگليسی کمپانی هند شرقی بود.تکری تحصيلات ناتمام خود را در چند عرصه در انگستان گذراند و به روزنامه نويسی روی آورد.

ويليام تکری پس از چند سال مسافرت و نوشتن برای نشريات در سال ۱۸۴۷ با انتشار رمان مشهور Vanity Fair«سال شمار خودپسندی» يا «سال شمار تنبلی» در محافل ادبی انگلستان به عنوان نويسنده ای بزرگ تثيبت و از استقبال گسترده خوانندگان نيز برخوردار شد.

«کتاب استوب ها»ی ويليام تکری معنا و بار کنونی اين اصطلاح رايج را در اغلب زبان ها تثبيت کرد.

از ديگر آثار معروف ويليام تکری می توان از کشتارگاه،ربکا و رونا، کاترينا، ماجراهای فيليپ و تاريخ هنری ازموند ياد کرد.

منوچهر بديعی، مترجم بازار خودفروشی، از معتبرترين و بهترين مترجمان ايران است.

بديعی در سال ۱۹۱۳ در اصفهان متولد شد و تا کنون آثار باارزشی چون چهره مرد هنرمند در جوانی،اثر جميز جويس،جاده فلاندر نوشته کلود سيمون،آدم اول اثر آلبرکامو،ژان باروا نوشته روژ مارتن دوگار،آثاری از آلن رب گريه و سينکر لوئيس و مهم تر از همه رمان بزرگ «اوليس» اثر جيمز جويس را به فارسی روان،زيبا و وفادار به اصل ترجمه کرده است.