انتشار ويديويی قديمی از اسامه بن لادن رهبر گروه القاعده در اينترنت، به بحث های تازه ای درباره سرنوشت اين تروریست مشهور عرب، دامن زده است.
سرنوشت اسامه بن لادن که اکنون از سوی سازمان های اطلاعاتی و امنيتی آمريکا، مشهورترين فرد تحت تعقيب در سطح بين المللی به شمار می رود، هنوز برای هواداران و مخالفان وی در هاله ای از ابهام قرار دارد و کماکان مشخص نيست که آيا زنده است و يا اينکه مرده است.
اگرچه برخی از رهبران طالبان گفته اند که اين تبعه سعودی زنده است و در سلامت به سر می برد، ولی از ژوئيه سال ۲۰۰۶ هيچ کسی از وی پيامی نشنيده است. در سال ۲۰۰۶ ، انتشار پيامی صوتی در يکی از سايت های افراطی نشان می داد وی چند هفته قبل زنده بوده است.
به نوشته خبرگزاری رویترز، در یک وب سایت هوادار تندروها، يک اسلامگرا در پيامی که در زير لينک فيلم کهنه که اخیرا انتشار يافته گذاشته است، از دست اندرکاران سايت تشکر کرده و گفته است: «خدا به شما اجر دهد و شما را حفظ کند که بيانات شيخ (بن لادن) را به ياد ما آورديد.»
مخاطب ديگری نوشته است: «ما اميدواريم که شيخ در ويديوی تازه ای ظاهر شود.»
شبکه تلویزیونی سی ان ان گزارش داده است که اين فيلم ويديویی قبل از اينکه در وب سايت های افراطيون منتشر شود، دچار جرح و تعديل شده است، ولی اضافه می کند که فيلم بن لادن دارای کليپ های قديمی است که چهار هفته پيش ويرايش شده است.
بسياری از کارشناسان معتقدند که اگر اين شبه نظامی ميليونر، مرده باشد، دليلی وجود ندارد که القاعده بخواهد راز مرگ او را به مدت طولانی سری نگهدارد.
اين کارشناسان اضافه می کنند که بن لادن ۵۰ ساله برای جلوگيری از دستگيری خود کمتر از خود تحرک نشان می دهد و برخی ديگر نيز معتقدند که او احتمالا بيمار و يا در بستر مرگ است.
شايعات حکايت از آن دارد که رهبر القاعده از بيماری مزمن کليه رنج می برد و کمک های پزشکی برای دياليز را دريافت می کند.
در حال حاضر و در زمان سکوت بن لادن، بسياری از بيانيه های القاعده و يا موضعگيری های آن در قبال مسائل منطقه ای از سوی ايمن الظواهری، معاون وی اعلام می شود.
مامون فندی، مدير برنامه خاورميانه در موسسه بين المللی مطالعات استراتژيک می گويد: «حقيقت اين است که حضور ظواهری در فيلم های ويديويی (متعلق به القاعده) بيانگر آن است که بن لادن قابل دسترسی نيست...يا به خاطر مسائل امنيتی يا به دلايل پزشکی.»
يک مقام ضد تروريسم به خبرگزاری رويترز گفته است که ايمن الظواهری نقش يک روابط عمومی را ايفاء می کند اما به نظر نمی رسد که نه او و نه بن لادن در امور روزانه برای برنامه ريزی عملياتی دخالتی داشته باشند.
اين روحانی مصری در ماه های گذشته به تنهايی و يا همراه با فرد ديگری به نام ابو يحيی الليبی چهار پيام صوتی و تصويری انتشار داده است و نقش سخنگوی گروهی را بر عهده گرفته اند که در حوادث ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ دست داشته است.
ابو يحيی، کسی که اين ظن وجود دارد از جمله چهار شبه نظامی القاعده باشد که سال گذشته از زندان آمريکايی ها در افغانستان فرار کرد، حداقل چهار بيانيه انتشار داده است.
دو برابر شدن پاداش
همزمان با گمانه زنی های پی در پی کارشناسان و رسانه ها، واشينگتن جايزه سر بن لادن را به دو برابر افزايش داده است و حالا هر کس او را لو بدهد، پنجاه میلیون دلار کاسب می شود.
بن لادن تا زمان حکومت طالبان در افغانستان در سال ۲۰۰۱ در اين کشور زندگی می کرد. از آن زمان و آنچنان که مقامات پاکستانی و آمريکايی اعلام کرده اند، وی در نقطه ای مرزی بين افغانستان و پاکستان مخفی شده است.
یک دیپلمات عرب
يک ديپلمات عرب می گويد: «اين مهم نيست که بن لادن زنده است، مرده و يا مريض است...مسئله اين است که القاعده اکنون يک ايدئولوژی است و نه يک سلسله مراتب. اين گروه می تواند يک نفر شبيه بن لادن را جای او بگذارد اما هيچکدام از دستيارانش توان اداره اين گروه را در حال حاضر ندارند.»
وی می گويد: «مرگ او يا دستگيری اش ممکن است اين سازمان را به لرزه درآورد، ولی اين ايدئولوژی است که باید با آن جنگید، و نه يک فرد.»
از آن زمان که اعضای عرب سنی القاعده همراه با افغان های جنگجو عليه اشغال شوروی در دهه ۱۹۸۰ جنگيدند، اين گروه به اندازه يک شبکه بين المللی گسترش يافته است.
به نظر می رسد که القاعده کماکان يک گروه فعال است و سلول های پنهان را در چندين نقطه دنيا هماهنگ می کند و در بمبگذاری های اروپا، آسيا، آفريقا و دنيای عرب دست دارد.
اين گروه هم اکنون در عراق ميزان بالايی از خشونت را عليه آمريکايی ها و دولت شيعه عراق گسترش داده است.
القاعده می گويد که به دنبال مجازات آمريکا و متحدان آن به خاطر برپايی اسراييل است که برای مسلمانان هزينه ساز بوده و همچنين جزای عمل صليبيون در کشورهای اسلامی است.