وزارت امور خارجه ايران روز سه شنبه به اظهارات وزير امور خارجه کانادا مبنی بر اخراج سفيرش از تهران واکنش نشان داده و اعلام کرد که تهران، تاکنون استوارنامه سفير کانادا را دريافت نکرده است.
اين واکنش پس از آن ابراز شد که ماکسيم برنيه، وزير امور خارجه کانادا اعلام کرد که ایران از سفير اتاوا خواسته است تا خاک اين کشور را ترک کند.
آقای برنيه، در بيانيه ای اقدام جمهوری اسلامی ايران را «کاملا توجيه ناپذير» خواند و آن را «اقدامی تلافی جويانه» ناميد.
اين در حالی است که محمد علی حسينی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز سه شنبه گفت: «جمهوری اسلامی تاکنون استوارنامه سفير کانادا را دريافت نکرده و آنچه وزارت امور خارجه کانادا تاکنون عمل کرده مطابق با رويه معمول تبادل سفرا با اراده متقابل و مشترک نبوده است.»
- « جمهوری اسلامی ايران از اينکه طرف کانادايی در تطبيق موازين ديپلماتيک بين گفته ها و عمل خويش شکاف ايجاد کرده است و رويه های يک سويه ای را برگزيده است، تعجب می کند.»
آقای حسينی در بيانيه خود که خبرگزاری جمهوری اسلامی، ايرنا، آن را منتشر کرده اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ايران از اينکه طرف کانادايی در تطبيق موازين ديپلماتيک بين گفته ها و عمل خويش شکاف ايجاد کرده است و رويه های يک سويه ای را برگزيده است، تعجب می کند.»
به گفته وی، «برابر رويه ها و موازين ديپلماتيک، طرفين می بايست در تطبيق اقدامات متقابل، شئونات و جوانب رويه های موجود را رعايت و در خصوص سطح فعاليت ها و چگونگی حضور مقامات ديپلماتيک اراده خويش را به طور متوازن و متعادل فراهم ساخته و از رفتارهای يک سويه پرهيز کنند.»
امتناع کانادا از پذيرش سفير ايران
گزارش ها حاکي است که کانادا طی ماه گذشته دو بار از پذيرفتن سفير پيشنهادی ايران سر باز زده و آنها را مرتبط با دانشجويان تندرويی دانسته است که در سال ۱۹۷۹ ديپلمات های آمریکایی را در تهران گروگان گرفته بودند.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه کانادا، ايران در مقابل از پذيرفتن استوارنامه سفير جديد کانادا در تهران که از ماه آوريل در تهران حضور دارد، امتناع مي کرد و «اجازه نمی داد سفير اين کشور وظايف خود را انجام دهد.»
به گفته شون تينکلر، «ايران تصميم گرفته است که روابط بين دو کشور را کاهش دهد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه کانادا، همچنين گفته است: «ايران به سبب گزارش های مربوط به نقض حقوق بشر، پرونده هسته ای و همچنين مرگ زهرا کاظمی نتوانسته است شريکی تمام عيار و طبيعی برای کانادا محسوب شود.»
اعلام خبر اخراج سفير کانادا در تهران يک روز پس از آن صورت مي گيرد که سيد مهدی محبی، کاردار جمهوری اسلامی در اتاوا، در گفت وگو با يک نشريه کانادايی، از دولت اتاوا انتقاد کرده بود که «تلاش های تهران را در عادی سازی و ارتقای سطح روابط ناديده مي گيرد.»
روابط ديپلماتيک کانادا و ایران پس از قتل زهرا کاظمی در سال ۱۳۸۲ با چالش هايی جدی همراه بوده است .
زهرا کاظمی، عکاس خبری ايرانی ـ کانادايی در دوم تيرماه ۱۳۸۲ در مقابل زندان اوين و در حال عکاسی از تجمع خانواده های زندانيان ناآرامي های خرداد ماه بازداشت و در نوزدهم تيرماه اعلام شد که در زمان بازداشت به علت «ضرب ديدگی جمجمه» جان باخته است.
کانادا بارها از تهران خواسته است اجازه دهد که نهاد بين المللی مستقلی مرگ زهرا کاظمی را بررسی کند. اما ايران اين خواسته را دخالت در امور داخلی خود مي داند.
دادرسی پرونده مرگ خانم کاظمی تاکنون به سرانجام نرسيده و حکمی اعلام نشده است.
به تازگی نيز عليرضا جمشيدی، سخنگوی قوه قضاييه، اعلام کرد ديوان عالی کشور بر اين پرونده «ايرادهايی شکلی» وارد کرده و اين پرونده به «مرجعی صالح» ارسال شده است.