اتهام دخالت در عراق؛ ایران با آتش بازی می کند؟

  • جواد کوروشی

اوضاع عراق همچنان در صدر خبرهای جهان قرار دارد و وجهی از این خبرها هم متهم شدن ایران به دخالت در مسائل داخلی عراق است.

اوضاع عراق همچنان در صدر خبرهای جهان قرار دارد و وجهی از این خبرها هم متهم شدن ایران به دخالت در مسائل داخلی عراق است.


رييس جمهوری آمريکا، روز سه ‌شنبه هفته گذشته گفت: به فرماندهان نظامی آمريکا در عراق اختيار داده است که با فعاليت‌ های به گفته او «مرگبار» ايران در عراق، مقابله کنند.


آقای بوش گفت: افراطی‌ های شيعه که مورد حمايت ايران قرار دارند، به آموزش عراقی‌ها برای حمله به نيروهای آمريکايی، دولت عراق و مردم اين کشور می‌پردازند.


در مقابل محمود احمدی ‌نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران هم روز سه شنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی پیش بینی کرد که به زودی در منطقه يك خلاء بزرگ قدرت ایجاد خواهد شد و ایران آمادگی دارد این خلاء قدرت را پر کند.


از سوی دیگر شامگاه سه شنبه نظامیان آمریکایی در بغداد هفت شهروند ایرانی را که در هتل شرایتون این شهر اقامت داشتند و به گفته ایران، به دعوت دولت عراق به آن کشور سفر کرده بودند بازداشت کردند و با خود به محل نامعلومی بردند.


مساله عراق تنها یک مورد از اختلاف های میان ایران و آمریکا است. جدال بر سر برنامه هسته ای ایران، دفاع و حمایت ایران از گروه ها در لبنان، فلسطین و دیگر مناطق دنیا، دورنمای متفاوتی که ایران و عراق ازآینده عراق دارند از جمله مواردی هستند که دو کشوررا در برابر هم قرار داه است.
بهمن آقایی دیبا، تحلیلگر سیاسی


اگرچه نیروهای آمریکایی، ایرانیان بازداشتی را پس از چند ساعت آزاد کردند اما این رویداد بی شک تاثیر خود را بر روی تنش موجود میان دو کشور خواهد گذاشت. ایران همواره این اتهام ها را رد کرده است.

«توهم قدرت در ایران»


دکتر بهمن آقایی دیبا، تحلیلگر سیاسی در واشنگتن می گوید: دو کشور ایران و آمریکا به موضوع عراق از دو زاویه مختلف و بر مبنای منافع خود می نگرند.



وی در باره دلایل اتهام های مقام های آمریکایی به ایران در باره دخالت ایران در عراق بر این باور است که به اضافه شواهد و مدارکی که دولت آمریکا مطرح می کند، مقام های جمهوری اسلامی با ادعاهای خود عملا به این باور دامن می زنند. یعنی اختلاف در باره اوضاع عراق را باید ترکیبی از دو وجه گفته شده دانست.


آقایی دیبا می گوید: در واقع مساله عراق تنها یک مورد از اختلاف های میان ایران و آمریکا است. جدال بر سر برنامه هسته ای ایران، دفاع و حمایت ایران از گروه ها در لبنان، فلسطین و دیگر مناطق دنیا، دورنمای متفاوتی که ایران و عراق ازآینده عراق دارند از جمله مواردی هستند که دو کشوررا در برابر هم قرار داه است.


به گفته وی، «هم آمریکا و هم اروپایی ها به هیچ وجه یک ایران هسته ای را تحمل نخواهند کرد و اگر ایران به سیاست های خود ادامه دهد برخورد نظامی اجتناب ناپذیر است.»


این تحلیلگر سیاسی معتقد است: رهبران ایران توهم قدرت دارند و به مانند جنگ ایران و عراق همین توهم قدرت است که آقای احمدی نژاد را وادار می کند که بگوید آمریکا به هیچوجه به ایران حمله نمی کند.


«ایران با آتش بازی می کند»


محسن سازگارا، تحلیلگر سیاسی در واشینگن ایراد رسانه های مستقل از آمریکا که چرا مدارک خود مبنی بر دخالت ایران در عراق را منتشر نمی کند، محق می داند، و می گوید: ایران با آتش بازی می کند.


آمریکا و نیروهای ائتلاف از عراق بیرون نخواهند رفت و این پیش بینی ایران بیشتر به یک شوخی شباهت دارد. زیرا حتی اگر آن طور که ایران آرزو دارد، این نیروها از منطقه خارج شوند، آن گاه کشورهای دیگر منطقه مانند ترکیه، عربستان، اسرائیل و... هم ادعاهایی دارند.
محسن سازگارا، تحلیلگر سیاسی


وی می افزاید: ایران بر سر هژمونی و رهبری در منطقه برای خود یک شان رقابت با آمریکا قائل است اما این رقابت مرگباری برای ایران است.


به باور آقای سازگارا، آمریکا و نیروهای ائتلاف از عراق بیرون نخواهند رفت و این پیش بینی ایران بیشتر به یک شوخی شباهت دارد. زیرا حتی اگر آن طور که ایران آرزو دارد، این نیروها از منطقه خارج شوند، آن گاه کشورهای دیگر منطقه مانند ترکیه، عربستان، اسرائیل و... هم ادعاهایی دارند.


این تحلیلگر سیاسی می گوید: منافع ملت ایران در وجود آرامش در منطقه و داشتن روابطی صلح آمیز با اعراب ، ترک ها، اسراییل و دیگر کشورهای منطقه است. گذشته از آن فشارهای اقتصادی به ایران هم اکنون ایران را در تنگنا قرار داده است و ایران در موقعیتی نیست که بتواند در مقابل این فشارها طاقت بیاورد.


آقای سازگارا می افزاید: خطر دیگری که ایران را تهدید می کند تکیه بیش از حد ایران به روسیه است که از نظر تاریخی تا به حال ضرباتی را به ایران وارد کرده است.


به گفته آقای سازگارا، سیاستی که رهبران ایران در پیش گرفته اند، ایران را در لبه پرتگاهی خطرناک قرار داده است.


«آمریکا نیز مقصر اصلی است»


تحلیل دکتر حسن هاشمیان استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی در تهران در باره روابط ایران و آمریکا و اختلاف هایشان در باره اوضاع عراق متفاوت تر است.


به گفته آقای هاشمیان، ایران در منطقه اهدافی دارد و این اهداف را هم دنبال می کند. به نظر ایرانی ها آمریکا باید از منطقه خارج شود.



این باور در تهران جا افتاده است که ایران در موقعیتی هست که می تواند یک درگیری نظامی با آمریکا را تحمل کند. پایه این تصور هم جنگ حزب الله در لبنان با اسراییل در سال گذشته است.
حسن هاشمیان، استاد دانشگاه در تهران

وی می گوید: ای کاش یک مرکز بی طرفی بود که حقیقت دخالت های ایران در عراق را بررسی می کرد.


به باور این استاد دانشگاه، دلیل فشار آمریکا به ایران چند چیز است از جمله عدم دستیابی آمریکا به اهداف خود در عراق، ترس از احتمال همسویی سیاسی میان ایران، سوریه و نوری المالکی و احتمالا دستیابی به یک توافق میان نیروهای عراقی مبنی بر لزوم خروج آمریکا از عراق.


آقای هاشمیان می گوید: این باور در تهران جا افتاده است که ایران در موقعیتی هست که می تواند یک درگیری نظامی با آمریکا را تحمل کند. پایه این تصور هم جنگ حزب الله در لبنان با اسراییل در سال گذشته است. مقام های ایرانی بر این باورند که با توجه به تجربه لبنان، آمریکا به هیچ وجه به ایران حمله نمی کند.


به گفته وی، این تصور در اذهان ایرانی ها تبدیل به واقعیت و یک نوع اعتقاد شده است که امکان تغییر سیاست در این زمینه را مشکل می کند.


آقای هاشمیان معتقد است: نباید همه مسئولیت ناهنجاری ها در روابط ایران و آمریکا را به گردن ایران انداخت بلکه رییس جمهوری و دولت آمریکا هم سهم بسزایی در تغییر روابط به صورت فعلی داشته اند.