رواج استفاده از تلفن های همراه در کشورهای رو به توسعه موجب شده است تا سال ۲۰۰۸ به عنوان سال تلفن های موبايل نامگذاری شود.
دستگاه تلفن همراه يا موبايل، تنها تا بيست سال پيش پديده ای ناشناخته بود. در حالي که امروز بسياری از ما نمی توانيم يک زندگی به دور از اين وسيله را حتی تصور کنيم.
سال ۲۰۰۸ شاهد اتفاق بزرگ ديگری در رابطه با تلفن های همراه خواهد بود و پيش بينی می شود که در اين سال، نيمی از مردم جهان صاحب تلفن های همراه خواهند بود و اين رشد قابل توجه عمدتا در کشورهای در حال توسعه صورت می گيرد.
تنها فشار یک کلید
تا چند سال پيش زارعين موز در کنيا از قيمت اصلی محصولات خود در بازارهای گوناگون جهان چندان اطلاعی نداشتند، به همين دليل محصولات خود را عمدتا با قيمت هايی بيش از اندازه پايين به عمده فروشان می فروختند.
اما اخيرا کشاروزان موفق شده اند تنها با فشار يک کليد بر روی تلفن همراه خود قيمت فروش محصولات خود را در بازارهای جهانی مشاهده و ارزيابی کنند. آنها با ارسال يک پيام تلفنی يا اصطلاحا ( SMS ) به بخش مبادلات کالای وزارت کشاورزی در نايروبی، پايتخت کنيا، می توانند به اطلاعات مورد نظر خود دسترسی پيدا کنند.
- «با توجه به ميزان رشد فعلی، ما پيش بينی می کنيم که احتمالا اکنون شمار مشترکين تلفن های موبايل در ميان جمعيت جهان از ۵۰ درصد بالاتر رفته است.»
جيمز کوندو، مدير گرداننده بخش مبادلات کالای وزارت کشاورزی در نايروبی می گوید: «با تکنولوژی تلفن های همراه يک کشاورز به راحتی می تواند به قيمت روز کالاهای گوناگون دسترسی پيدا کند و زمانی که به بازار می رود قادر خواهد بود قيمت در بازارهای گوناگون را سنجيده و بر اساس آنها بهای مناسب برای فروش محصولات خود را انتخاب کند.»
وی می افزاید: «به این ترتیب عمده فروشان ديگر نمی توانند او را فريب دهند زيرا او قيمت فروش کالای خود را بر روی صفحه تلفن همراه خود می بيند. داشتن تلفن همراه برای يک کشاورز بسيار مفيد است زيرا که با کمک آن می تواند پول بيشتری را در ازای زحمات خود دريافت کند.»
کوندو می گويد: «دريافت اين گونه اطلاعات همچنين به اين معناست که کشاروز می تواند تصميم بگيرد که برای فروش بهتر کالاهايش به کجا برود و با چه کسی داد و ستد کند.»
اين مثالی بارز برای سودی است که داشتن تلفن های همراه، در بهبود زندگی مردم در کشورهای فقير به همراه دارد.
کاهش هزینه ها
تلفن همراه می توانند از مخارج تولید کاسته و معاملات را راحت تر کند. به اين ترتيب مردم لازم نيست برای کار خود خطوط تلفن ثابت داشته باشند، که گاه غير قابل دسترس و يا بيش از اندازه پر خرجند.
اينها برخی از منافع ذکر شده در گزارش جديد سازمان تجارت و توسعه وابسته سازمان ملل متحد است. خانم آنقاتران نگوين، از سازمان تجارت و توسعه وابسته به سازمان ملل، فهرستی از مزايای داشتن تلفن های همراه برای مردم در کشورهای رو به توسعه را شرح می دهد.
وی می گويد: «امکان دستيابی به اطلاعات درباره قيمت ها و شرايط بازار برای يک ماهيگير در کرالای هند، حتی اگر اين اطلاعات در زمينه آب و هوا باشد مفيد است و می تواند به بهبود صيد او کمک کند. دستيابی به اطلاعات درباره بازار يا آب و هوا برای همه کشاورزان در هند مفيد است.»
خانم نگوین خاطر نشان می کند: همچنين در اوگاندا جوامع زراعتی وجود دارد که می توانند اطلاعات لازم را از مرکزی موسوم به «گردآوری و تبادل اطلاعات زراعت محلی» از طريق تلفن های همراه خود بدست آورند. مناطق ديگری نظير آفريقای جنوبی، سنگال و کنيا نيز وجود دارند که خدمات تلفن های همراه در اقتصادهای کوچک آنها تاثيرات ارزنده ای داشته است.
اکنون تقريبا ۶۰ درصد مشترکين تلفن های همراه را افراد ساکن در کشورهای در حال توسعه تشکيل می دهند.
مقامات سازمان ملل متحد می گویند که طی پنج سال گذشته شاهد يک افزايش سه برابری در اين زمينه بوده اند که اين خود نشانگر رشد چشمگير در استفاده از دستگاه های تلفن همراه است.
ونسا گری، از اتحاديه بين المللی روابط مخابراتی وابسته به سازمان ملل متحد می گوید: «با توجه به ميزان رشد فعلی، ما پيش بينی می کنيم که احتمالا اکنون شمار مشترکين تلفن های موبايل در ميان جمعيت جهان از ۵۰ درصد بالاتر رفته است.»
خانم گری اضافه می کند: اين رقم می تواند کمی گمراه کننده باشد زيرا برخی افراد، بويژه در کشورهای ثروتمند، از بيش از يک تلفن همراه برخوردارند. اما ازسوی ديگر در کشورهای رو به توسعه نيز يک دستگاه تلفن همراه معمولا در ميان چند نفر يا افراد يک خانواده تقسيم می شود.
اما با اين حساب تقريبا سه ميليارد و ۳۰۰ میلیون نفر در جهان هم اينک دارای دستگاه تلفن موبايل هستند که اين رقم حاکی از يک رشد دوازده درصدی از ده سال پيش تا کنون است.
اين رشد عمدتا به خاطر توسعه مبادلات اقتصادی با کشورهايی نظير روسيه، هند و چين بوده است، که به نظر می رسد به همين ترتيب ادامه پيدا کند، اگرچه در اين زمينه همچنان يک «اختلاف ديجيتال» ميان کشورهای فقير و ثروتمند وجود دارد.
نفوذ تلفن های همراه در اکثر کشورهای اروپايی بالای ۱۰۰ درصد است، در حالی که در تقريبا نيمی از کشورهای جهان زير ۵۰ درصد است و اين اختلاف ديجيتال در زمينه های ديگر نظير اينترنت، بويژه در کشورهايی که از خطوط اينترنتی سريع برخوردارند نيز به چشم می خورد.
اما خانم تران نگوين از سازمان ملل اميدوار است که شيوع تکنولوژی تلفن های موبايل بتواند همچنين به ايجاد پلی در بين دو قطب اين اختلاف ديجيتال کمک کند. اين چيزی است که او آن را نخستين گام به سوی «سواد ديجيتال» تلقی می کند.
« مردم یک زمانی استفاده از تلفن های همراه را آغاز کردند و اکنون نيز می دانند که با استفاده از SMS و ارسال پيام های تلفنی به تکنولوژی جديد ICT يا همان اطلاعات و ارتباطات نيز عادت خواهند کرد و گام بعدی، استفاده از اينترنت و کامپيوتر خواهد بود.»
اين بايد خبر خوبی، نه فقط برای کشاورزان موز در آفريقا، بلکه برای همه مردم باشد.