تيمى از كارشناسان نظامى آمريكا روز سه شنبه وارد جمهورى آذربايجان شدند تا از ايستگاه رادار «قبله» كه از سوى روسيه براى جايگزينى سپر دفاع موشكى پيشنهاد شده بازديد كنند.
روسيه به آمريكا پيشنهاد كرده است كه به جاى استقرار سپر دفاع ضد موشكى در چك و لهستان، دو كشور به طور مشترك از ايستگاه رادار قبله در آذربايجان براى مقابله با تهديدات موشكى احتمالى ايران و كره شمالى استفاده كنند.
سرپرستى هيات آمريكاىى را سرتيپ «پاتريك او ريلى»، معاون مدير آژانس دفاع موشكى آمريكا بر عهده دارد كه قرار است سه شنبه عصر از اين ايستگاه بازديد كنند.
ديدار كارشناسان آمريكاىى از اين ايستگاه رادار پس از آن صورت مى گيرد كه روابط مسكو واشينگتن به دليل تصميم آمريكا به ساخت سپر دفاع موشكى در چك و لهستان با تنش روبرو شده است.
ولاديمير پوتين، رييس جمهورى روسيه و ديگر مقامات روسيه مى گويند كه اعتقاد دارند آمريكا با ايجاد سپر دفاع موشكى تعادل قدرت را در منطقه برهم مى زند.
- ايستگاه قبله در جريان جنگ هشت ساله عراق و ايران، پرتاب ۱۵۰ فروند موشك اسكاد و در ژانويه سال ۲۰۰۷ ميلادى، پرتاب موشك شهاب سه ايران را كشف و رديابى كرد.
مقامات روسيه اين اقدام ايالات متحده آمريكا را تهديدى براى امنيت ملى خود عنوان كرده اند.
استفاده مشترك از اين ايستگاه رادار در ماه ژوئن از سوى ولاديمير پوتين به جرج بوش، رييس جمهورى آمريكا پيشنهاد شد.
واشينگتن از پيشنهاد همكارى در استفاده مشترك از رادار قبله استقبال كرده است، اما درخواست روسيه براى توقف ساخت سپر دفاع موشكى در لهستان و جمهورى چك را رد كرده است.
مقامات آمريكاىى ابراز اميدوارى كرده اند كه ديدار كارشناسان فنى دو كشور بتواند ايده هاى تازه اى را براى ادامه همكارى هاى واشينگتن - مسكو بگشايد.
اين تمايل به همكارى از سوى مقامات روس نيز مطرح شده است.
قبله؛ از بزرگترين رادارهاى جهان
ايستگاه رادار «قبله» كه در سال ۱۹۸۵ ميلادى و در زمان اتحاد شوروى سابق ايجاد شده بود، از جمله ايستگاه هاى بزرگ رادار در جهان به شمار مى رود.
اين ايستگاه، شش هزار كيلومتر برد دارد و اقيانوس هند، خاورميانه و اكثر مناطق واقع در شمال آفريقا را تحت پوشش خود دارد.
ايستگاه قبله در جريان جنگ هشت ساله عراق و ايران، پرتاب ۱۵۰ فروند موشك اسكاد و در ژانويه سال ۲۰۰۷ ميلادى، پرتاب موشك شهاب سه ايران را كشف و رديابى كرد.
روسيه سالانه هفت ميليون دلار براى استفاده از اين ايستگاه كه در ۲۳۰ كيلومترى شمال باكو واقع شده است، به عنوان اجاره بها به جمهورى آذزبايجان مى پردازد.