مقامات سوریه هفته جاری خبر تشکیل یک هیات مشترک ایرانی – سوری برای بررسی ترور عماد مغنیه، فرمانده نظامی حزب الله لبنان را تکذیب کرد و آن را «بی اساس» دانست.
عماد مغنیه، هفته گذشته در دمشق ترور شد و تاکنون هیچ فرد یا گروهی مسئولیت قتل او را بر عهده نگرفته است.
علیرضا شیخ عطار، قائم مقام وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، یک روز پس از سفر منوچهر متکی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به سوریه، از تشکیل چنین هیئت مشترکی سخن گفته بود.
آقای متکی در این سفر با بشار اسد، رییس جمهور، و فاروق الشرع، معاون رییس جمهوری سوریه گفت و گو کرده بود.
مسعود سفیری، روزنامه نگار در لس آنجلس، به رادیو فردا می گوید که آقای شیخ عطار در این زمینه زود قضاوت کرده است.
سفیری: فکر می کنم آقای شیخ عطار در این زمینه زود قضاوت کرده است. شاید این یک توافق ضمنی و حاکی از احساسات در یک مراسم بوده است که بعدها سوریه شاید به این نتیجه رسیده که چنین کمیته ای را نباید تشکیل دهد.
رادیو فردا: دلیل مخالفت سوریه با تشکیل این هیئت مشترک چه بوده است و چه معنایی می تواند داشته باشد؟
در واقع، این موضوع نشان می دهد که سوری ها چقدر به بحث امنیت در دمشق و در کل، به مباحث امنیتی حساسند و اینکه در پشت پرده عواملی وجود دارند که سوریه ترجیح می دهد با یک کشور دیگر در عرصه تحقیقات شریک نشود و همین بعضی از کشورها را ظنین می کند که شاید خود سوری ها در این اقدام و عملیات دست داشته اند.
- «سوری ها گروه های طرفدار خود را در لبنان دارند و هر آن اراده کنند، شاید بتوانند کارهایی انجام دهند، اما الان به اعتقاد من، برگ برنده در صحنه سیاسی لبنان در دست جمهوری اسلامی است. یعنی به کارگردانی حزب الله و شخص سید حسن نصرالله که سوریه از آن راضی نیست.
این موضوع پنهان نیست که اگر سوری ها در این اقدام دست هم نداشته باشند، غفلت سازمان های امنیتی شان به کشته شدن مرد شماره دو حزب الله، که شریک سیاسی جمهوری اسلامی هم بود، منجر شده است. اگر چنین باشد، بشار اسد ناگزیر خواهد شد که سازمان های امنیتی خود را زیر فشار بگذارد که این موضوع هم مد نظر او نیست.
این ترور چه تاثیری بر مناسبات ایران و سوریه خواهد گذاشت؟
اینکه ما فکر کنیم روابط ایران و سوریه تغییر کند و یا شاهد تنش در آن باشیم، یک مقدار دور از ذهن است، زیرا هر دو کشور در این شرایط دشوار به یکدیگر احتیاج دارند، اما احتمالا از سطح همکاری های امنیتی شان خواهد کاست.
در عین حال، جایگاه عماد مغنیه نشان دهنده گرایش مقاومت اسلامی در لبنان به ایران است که این جایگاه را سوریه بعد از خروجش از لبنان از دست داده است.
سوری ها گروه های طرفدار خود را در لبنان دارند و هر آن اراده کنند، شاید بتوانند کارهایی انجام دهند، اما الان به اعتقاد من، برگ برنده در صحنه سیاسی لبنان در دست جمهوری اسلامی است. یعنی به کارگردانی حزب الله و شخص سید حسن نصرالله که سوریه از آن راضی نیست. این نکته بسیار مهمی است.
در هر صورت، مناسبات دیپلماتیک در منطقه به نفع سوریه رقم نمی خورد و هرقدر که نقش ایران و حزب الله پر رنگ تر شود، نقش سوریه کاهش پیدا خواهد کرد.
عبدالحمید خدام که در حال حاضر، جزو مخالفان دولت سوریه است، اعلام کرده که ترور مغنیه می تواند حداقل، کار یک جناح در داخل خود حکومت سوریه باشد. در عین حال، برخی هم می گویند این احتمال وجود دارد که دولت سوریه در قتل او دست داشته باشد تا به این ترتیب، در مذاکرات خود با اسرائیل، به نوعی، چراغ سبزی نشان دهد. این دو بحث تا چه اندازه می تواند صحت داشته باشد؟
با بحث اول موافق نیستم، زیرا دولت سوریه بسته تر از اینهاست که جناح یا جناح هایی بتوانند خودسر عمل کنند و ترور فردی در جایگاه مغنیه، تصمیم گیری کلانی به حساب می آید. به عبارت دیگر، خود آقای بشار اسد باید در مورد این قضیه تصمیم گرفته باشد. مغنیه، فردی عادی نبود. بنابراین می توانم تا حدودی با بحث دوم موافق باشم.
سوری ها روزهای بسیار دشواری را در پیش دارند. بنابر این ممکن است بخواهند که از هر چیزی برای خود امتیازی به دست آورند. اگر قائل به این فرض باشیم که در سال جاری میلادی دولت فلسطین تشکیل شود و با توجه به فشار آمریکایی ها در این زمینه، سوریه عملا تمامی برگ های برنده و موقعیت ژئوپولیتیکی خود در منطقه از دست خواهد داد.
بنابراین تنها نگاه سوریه به لبنان و اوضاع داخلی لبنان است. در آن صورت، اتفاقی که برای آقای مغنیه در دمشق افتاد، می تواند برای بشار اسد و دولتش یک برگ برنده در هر صورتی باشد.