روزنامه آمريکايی لس آنجلس تايمز در شماره روز يکشنبه، ۲۱ اکتبر، در گزارشی به وضعيت آلودگی هوا در تهران پرداخته و ميزان اثر گذاری طرح سهميه بندی بنزين را بر کيفيت هوای پايتخت بررسی کرده است.
این روزنامه آمریکایی می نويسد: ساکنان ابر شهر تهران، با ۱۲ ميليون نفر جمعيت و تعداد زيادی خودرو، اتوبوس، کاميون و موتور سيکلت در ماه های گذشته با تغيير قابل توجهی روبرو شده اند که همانا ناپديد شدن لايه ضخيم دود از روی آسمان تهران است.
به نوشته لس آنجلس تایمز، سال های درازی بود که وضعيت آلودگی هوای تهران بدتر می شد؛ بوی گازوئيل در سطح شهر، مردم عادی را با سرگيجه و بيماری های ريوی روبرو کرده و شمار بيماران قلبی و ريوی که بر اثر تنفس هوای آلوده دچار حمله قلبی می شدند، افزايش می يافت.
- «ساکنان ابر شهر تهران، با ۱۲ ميليون نفر جمعيت و تعداد زيادی خودرو، اتوبوس، کاميون و موتور سيکلت در ماه های گذشته با تغيير قابل توجهی روبرو شده اند که همانا ناپديد شدن لايه ضخيم دود از روی آسمان تهران است.»
اما به نظر می رسد در ماه های اخير با اجرای طرح سهميه بندی بنزين و گسترش محدوده طرح ترافيک آلودگی هوای تهران وضعيت بهتری يافته و گرد و غبار از اين شهر رخت می بندد.
مرضيه جنتی، ۲۷ ساله، يکی از ساکنان جنوب تهران به این روزنامه می گويد که «احساس می کنم هوا بسيار بهتر از قبل شده و تفاوت را می شود نسبت به سال گذشته ديد.»
تهران، مانند بسياری از شهرهای آلوده دنيا توسط رشته کوه هايی استتار شده و از سوی ديگر کارخانجات صنعتی حومه اين شهر و خودروهای فرسوده با مصرف بنزين زياد از ديگر عوامل آلودگی زياد اين شهر به شمار می روند.
به گفته اين روزنامه آمريکايی، «مقامات مسول ايرانی از سال ۱۹۹۳در تلاشند که به هر شکلی برای مشکل آلودگی هوای تهران راه حلی بيابند.»
تصميمات در اين زمينه از زمانی به اجرا درآمد که دستگاه های کنترل کيفيت هوا در ميدان های اصلی شهر نصب شد و گزارش های روزانه از وضعيت آلودگی هوای تهران منتشر می کرد.
آلودگی هوا؛ بسيار بالاتر از استاندارد جهانی
لس آنجلس تايمز می نويسد: وقتی يک گروه از کارشناسان ژاپنی به ايران آمدند تا مقامات رسمی ايران را درباره خطرات ازون و ساير سموم سرگردان در هوا راهنمايی کنند، دريافتند که بزرگترين مشکل آلودگی هوای تهران به دليل آن است که لوله های اگزوز خودروها فاقد فيلترهستند.
بر اساس اين گزارش، مقامات رسمی ايران از آن زمان، برنامه های ويژه ای را برای کاهش آلودگی هوا در خودروها طراحی و پياده کردند، اگر چه در جريان اين تصميم گيری ها کار ساخت خطوط متروی زير زمينی در تهران تکميل نشد؛ با اين حال آلودگی هوای تهران اين روزها در حال کاهش است.
اين روزنامه آمريکايی می نويسد: بانک جهانی که در سال ۲۰۰۳ حدود ۲۰ ميليون دلار وام برای پاکيزه کردن هوای تهران اختصاص داد، می گويد که آلودگی در شهرهای عمده و بزرگ ايران از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی که حدود ۴۰ درصد است فراتر رفته و به ۳۴۰ درصد رسيده است.
مقامات مسوول در مواقع بحرانی مدارس را تعطيل می کنند و از شهروندان می خواهند که تا برقراری شرايط عادی از خانه های خود خارج نشوند.
يکی از نمونه های اين اقدام مسولان ايران، به گفته بانک جهانی، در تاريخ ۲۱ نوامبر سال ۲۰۰۲ روی داد؛ زمانی که از تمام شهروندان تهران خواسته شد در خانه های خود بمانند چون ميزان گاز منواکسيد کربن در هوا به درجه خطرناکی رسيده بود.
به نوشته لس آنجلس تايمز، گزارشی رسمی درباره بازبينی در سياست انرژی و محيط زيست تخمين زده است که ميزان هزينه های آلودگی هوای تهران بر روی سلامت شهروندان در سال ۲۰۰۱، بالغ بر هفت ميليارد دلار بوده است. اين مبلغ معادل هشت درصد از توليد ناخالص ملی ايران در همان سال بوده است.
- «بانک جهانی که در سال ۲۰۰۳ حدود ۲۰ ميليون دلار وام برای پاکيزه کردن هوای تهران اختصاص داد، می گويد که آلودگی در شهرهای عمده و بزرگ ايران از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی که حدود ۴۰ درصد است فراتر رفته و به ۳۴۰ درصد رسيده است.»
اين روزنامه می افزايد: بر اساس گزارشی که دانشگاه تهران در سال ۲۰۰۵ منتشر کرد، افزايش ميزان گاز منو اکسيد کربن در هوای تهران موجب بالا رفتن مرگ و مير ناشی از حملات قلبی شده است. اما تمامی اين مراکز تاييد می کنند که وضعيت آلودگی در ماه های اخير تغيير کرده است.
لس آنجلس تايمز، در خصوص علل کاهش آلودگی به «طرح سهميه بندی بنزين» اشاره می کند که به گفته اين روزنامه، «با وجود چالش هايی که در آغاز اجرا داشت، هم اکنون موجب شده که رانندگان صرفه جو از آوردن خودروهای خود به خيابان خودداری کنند.»
کنترل های شديد و ترافيک وحشتناک در ساعات پر ترافيک موجب شده که مسافران شهری ترجيح دهند از سرويس های حمل و نقل عمومی از جمله سه مسير مترو زير زمينی استفاده بيشتری کنند.
تهران اخيرا اتوبوس هايی با سوخت گاز طبيعی را وارد ناوگان اتوبوسرانی کرده و قصد دارد تمامی اتوبوس ها و خودروهای مسافربری را به سوخت گاز طبيعی مجهز کند.
به گفته مقامات رسمی ايران در طول سه سال گذشته حدود ۲۵۰ هزار خودرومسافربری تغيير سوخت داده و از بنزين سوز بودن به گاز سوز تغيير وضعيت دادند.
اين روزنامه می نويسد: آمارهای مرکز کنترل کيفيت هوا نشان می دهد که در دو سال گذشته ميزان گازهای منواکسيد کربن، دی اکسيد سولفور و دی اکسيد نيتروژن به شدت کاهش يافته است.
لس آنجلس تايمز در پايان نتيجه گيری می کند که بهبود آلودگی هوای تهران، در تميزی خط آسمان که پيش از اين با لايه ای قهوهای از مه و غبار پوشيده شده بود و کم شدن تعداد افرادی که از ماسک های فيلتر آلودگی هوا استفاده می کنند، قابل مشاهده است.