حزب کمونیست چین روز پنجشنبه هفتم آبان اعلام کرد که از این پس به زوج‌های این کشور اجازه خواهد داد که دو فرزند داشته باشند و پس از سه دهه به سیاست تک فرزندی پایان خواهد داد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این تصمیم به معنای پایان دادن به یکی از سیاست‌های مداخله جویانه حزب حاکم در زندگی خانوادگی مردم چین است که طی سال‌های اخیر به مرور تا حدی تعديل شده بود.
سیاست تک فرزندی با توجه به ترجیح سنتی خانواده‌ها به داشتن فرزند پسر باعث عدم تعادل فاحش در تعداد زنان و مردان شده و اجرای سختگیرانه آن در مواردی به سقط جنین اجباری منجر می‌شد.
در بخشی از بیانیه حزب کمونیست چین که توسط خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شده است، گفته می‌شود که دادن اجازه به خانواده‌ها برای داشتن دو فرزند با هدف «بهبود تعادل در رشد جمعیت» و مقابله با پیر شدن جمعیت کشور اتخاذ شده است.
خبرگزاری شین هوا افزود که این مقررات قبل از اجرا باید توسط دستگاه قانونگذاری کشور تصویب شود که در حقیقت جنبه فرمالیته دارد. اما زمان تصویب و اجرای این مقررات جدید را اعلام نکرد.
این اقدام ممکن است باعث افزایش نرخ تولد نشود چون به اعتقاد برخی از کارشناسان حتی بدون سختگیری در اجرای سیاست تک فرزندی، در سال‌های اخیر میزان باروری در چین به شدت کاهش یافته است.
نرمش در سیاست تک فرزندی در موارد گذشته باعث نشد که نرخ زاد و ولد افزایش چندانی پیدا کند و بسیاری از زوج‌های جوان در چین طرفدار خانواده‌های کم جمعیت هستند.
اما از نگاه برخی از مردم چین تغییر این سیاست نشانه‌ای از احترام حزب و دولت حاکم به اختیار و تصمیم مردم است.
بیانیه حزب کمونیست چین پس از پایان نشست مربوط به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور در دهه آینده منتشر شد. در سال‌های اخیر معمولا این جلسات بدون اتخاذ تصمیم‌های مهم به کار خود پایان می‌داد. توجه اصلی آنها به مسائل اقتصادی کشور بود و بعید به نظر می‌رسید که در مورد سیاست تک فرزندی تصمیم مهمی اتخاذ کند.
چین با جمعیتی بالغ بر ۱.۴ میلیارد نفر پر جمعیت‌ترین کشور جهان است که در سال ۱۹۷۹ سیاست تک فرزندی را ابتدا به عنوان یک روش موقت برای کنترل جمعیت و کاستن از رشد تقاضا برای آب و سایر منابع به اجرا گذاشت. مدت کوتاهی پس از اجرای آن به خانواده‌های ساکن مناطق روستایی اجازه داده شد در صورتی‌که فرزند اول آنها دختر باشد صاحب فرزند دوم شوند. اقلیت‌های قومی نیز از این مقررات مستثنی بودند.
خانواده‌هایی که ترجیح می‌دادند حتما فرزند پسر داشته باشند در موارد زیادی جنین دختر را سقط می‌کردند و این باعث شد تعداد پسرانی که در دهه‌های اخیر متولد شده‌اند از دختران بسیار بیشتر باشد. به این خاطر بخشی از مردان نمی‌توانند همسری پیدا کنند و گفته می‌شود که تحت تاثیر این وضعیت زنانی از خارج از کشور با هدف ازدواج با مردان چینی به این کشور قاچاق می‌شوند.
خانواده‌هایی که مقررات تک فرزندی را نقض می‌کردند متناسب با درآمدشان جریمه نقدی می‌شدند. تعدادی از خانواده‌های روستایی بخشی از اموال و حتی دام‌های خود را به خاطر پرداخت این جریمه از دست دادند.
حزب کمونیست چین در نوامبر سال ۲۰۱۳ اعلام کرد که اگر یکی از والدین خود تک فرزند باشد آن زوج اجازه خواهد داشت صاحب دو فرزند شود. این اولین مورد مهم از تعدیل در سیاست تک فرزندی پس از سه دهه بود. براساس تصمیم روز پنجشنبه تمام موانع دیگر برای داشتن دو فرزند لغو خواهند شد.
دولت چین مدعی است اجرای سیاست تک فرزندی از حدود ۴۰۰ میلیون تولد و افزایش جمعیت جلوگیری کرده و با کاستن از فشار به منابع کشور توانسته است که تعداد زیادی از خانواده‌ها را از فقر نجات دهد. اما بسیاری از کارشناسان جمعیت معتقدند که حتی بدون اجرای این سیاست همزمان با توسعه اقتصادی و افزایش سطح تحصیل و آموزش خود به خود از نرخ رشد جمعیت چین کاسته می‌شد.
علاوه بر این، تنزل شدید و ناگهانی در نرخ رشد جمعیت طی سه دهه اخیر باعث شده که سن متوسط جمعیت افزایش یافته و کارشناسان جمعیت پیش بینی می‌کنند که با توجه به کاهش جمعیت کارگران جوان تامین هزینه و نیازهای سالمندان و نسل بازنشسته به زودی برای چین به یک معضل بزرگ بدل خواهد شد.