مايکل مان، سخنگوی مسوول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا، به راديو فردا میگويد، وزيران امور خارجه اين اتحاديه روز دوشنبه پس از دريافت گزارش آژانس بينالمللی انرژی اتمی و پيشنهاد کاترین اشتون، برای رفع بخشی از تحريمهای ايران اقدام خواهند کرد.
اشاره آقای مان به روز دوشنبه، تاريخی است که ايران و گروه پنج به علاوه يک برای آغاز اجرايی شدن توافقنامه روز ۲۴ نوامبر- سوم آذر- ژنو تعيين کردهاند. ايران قرار است که از آغاز روز دوشنبه، سیام دی، روند غنیسازی اورانيوم ۲۰ درصدی را متوقف کند. به همين منظور، بازرسان آژانس به تهران سفر کردهاند تا اجرايی شدن تعهد ايران را راستیآزمايی کنند.
سخنگوی کاترين اشتون روز يکشنبه در گفتوگو با هانا کاويانی، خبرنگار راديو فردا، با اشاره به روند اجرايی شدن توافق ژنو اظهار داشت: «روز دوشنبه صبح، وزرای امور خارجه اتحاديه در بروکسل ديدار خواهند کرد. آنچه رخ میدهد اين است که آژانس بينالمللی انرژی اتمی، گزارش خود را صبح دوشنبه به ما خواهد داد. اين گزارشی است که نشان خواهد داد ايران به تعهدات خود بر مبنای توافق ژنو پايبند است و اقدامات لازم را انجام داده است يا خير.»
به گفته وی، «اين گزارش بررسی میشود و بر مبنای آن کاترين اشتون نظر خود را به اطلاع وزرای خارجه میرساند. در صورتی که اقدامات لازم انجام شده باشد، نظر اين خواهد بود که برای رفع تحريمهايی که بر مبنای توافق ژنو بايد متوقف میشد، اقدام شود».
مايکل مان تصريح کرد: «اگر هم اقدامات از سوی ايران انجام نشده باشد، خانم اشتون به وزرای اتحاديه اروپا پيشنهاد میدهد که تحريمها را رفع نکنند. در نتيجه ما منتظر گزارش آژانس هستيم».
سخنگوی مسوول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا در پاسخ به اين پرسش که «اين تنها شامل تحريمهايی میشود که از سوی اتحاديه اروپا اعمال شده است، تکليف ساير تحريمها چه خواهد شد؟»، گفت: «خب! ما اتحاديه اروپا هستيم. مطمئننا تحريمهای ديگری مثلا از سوی آمريکا وجود دارد که آنها اقداماتی در طول روز دوشنبه در اين باره انجام خواهند داد،اما من نمیتوانم در اين زمينه صحبت کنم».
وی در خصوص اینکه «در گزارش آژانس به طور مشخص به چه جزيياتی اشاره خواهد شد»، اظهار داشت: «در توافق ژنو، ايران تعهد کرده است که اقدامات را بايد انجام دهد. من در اين لحظه متن توافق را ندارم که به طور مشخص هر کدام را نام ببرم اما از آن جمله میتوان به توقف غنیسازی ۲۰ درصدی اشاره کرد. همه اين اقدامات بايد توسط آژانس به عنوان ناظر تاييد شود. بعد از مرور همه آن موارد، میتوانند به ما گزارش کنند».
آقای مان در پاسخ به اين پرسش که «اگر آژانس در گزارش خود اقدامات ايران را تاييد کند، آيا اتحاديه اروپا آماده اقدام فوری است يا باز هم احتياج به زمان است؟» گفت: «من ترجيح میدهم وارد جزييات اتفاقی که نيفتاده است نشوم، اما ما در موقعيتی هستيم که میتوانيم به سرعت عمل کنيم. هم ايران و هم گروه پنج به علاوه يک پيشتر اعلام کردند که اين اقدام اوليه است و مذاکرات بايد برای دستيابی به يک توافق نهايی و جامعه ادامه پيدا کند».
سخنگوی کاترين اشتون درباره برنامه مذاکرات ميان ايران و ۵+۱ نيز گفت: «از نيمه شب و آغاز روز دوشنبه، ثانيه شمار شش ماه توافق آغاز به کار میکند. اين مدت به ما فرصت میدهد تا درباره توافق جامع و ساير موضوعاتی که درباره برنامه هستهای ايران وجود دارد، مذاکره کنيم. در نتيجه بايد دور تازهای از مذاکرات برای توافق جامع،آغاز شود. هنوز هيچ روزی برای اين مذاکرات تعيين نشده، اما به هر حال تصور همه اين است که در حالت ايدهآل گفتوگو برای آن توافق نهايی در اين شش ماه انجام شود».
مواضع ایران
در همین حال، عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بينالمللی وزارت خارجه ايران در رابطه با اقدامات آمريکا برای اجرای توافق ژنو روز يکشنبه به خبرگزاری ايرنا گفت: «طرف آمريکايی نيز طبق توافق ژنو فردا دستور العملهای لازم را به بانکها، شرکتها و موسسات اقتصادی ابلاغ میکند».
وی افزوده است: «جمهوری اسلامی ايران نيز بر اساس توافق ژنو تعهدات خود را از جمله تعليق غنی سازی ۲۰ درصد اجرا می کند».
از سوی دیگر، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ايران روز يکشنبه در گفتوگو با واحد مرکزی خبر- وابسته به راديو و تلويزيون ايران- گفت که جمهوری اسلامی تا آخرين ساعات روز يکشنبه فرايند غنیسازی اورانيوم در سطح ۲۰ را ادامه میدهد و ۳۰ دی رسما اعلام خواهيم کرد که تعليق غنیسازی اورانيوم ۲۰ درصد و فرايند رقيقسازی و اکسيد کردن ذخاير اورانيوم ۲۰ درصدی آغاز میشود».
وی افزود: «البته از سانتريفوژهايی که اورانيوم با غنای ۲۰ درصد توليد می کنند برای غنی سازی پنج درصدی استفاده خواهيم کرد».
بر اساس توافق ژنو، ايران بايد تمام فرايندهای غنی سازی بالای پنج درصد را به حال تعليق درآورد.
آقای کمالوندی با اشاره به سفر روز شنبه- ۲۸ دی ماه- بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی برای نظارت بر اين روند گفته است: «رقيق سازی و اکسد کردن ذخاير اورانيوم غنی سازی شده ۲۰ درصد، در شش ماه آينده متناسب با تعهدات طرف مقابل از ديگر تعهدات ماست و طبق توافق، بازرسان آژانس بر اين کار نظارت می کنند».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ايران میگويد که با اجرای تعهدات ايران، کشورهای گروه پنج به علاوه يک قرار است بر اساس توافق ژنو، مبلغ چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار از دارايی های مسدود شده ايران را از روز دوشنبه و در چند قسط آزاد کنند.
به گفته وی، ««توقف جلوگيری از خريد نفت ايران»، «آزادسازی معاملات طلا و فلزات گرانبها»، «رفع تحريم های پتروشيمی، خودرو و قطعات آن» و «رفع تحريم قطعات هواپيما» از ديگر تعهدات گروه پنج به علاوه در قبال ايران و بر اساس توافق ژنو است.
در همين حال، خبرگزاری ايتارتاس به نقل از يک «منبع مطلع ديپلماتيک» گزارش داده که مديران کل سياسی وزارت امور خارجه کشورهای عضو گروه پنج به علاوه يک قرار است روز سه شنبه، ۲۱ ژانويه، در ژنو گردهم آينده تا درباره برداشتن گامهای بعدی در ارتباط با برنامه هستهای ايران مذاکره کنند.
به گفته اين منبع ديپلماتيک، کاترين اشتون، مسوول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا نيز در نشست ياد شده حضور خواهد داشت.
بر اساس گزارشها، ايران در نشست روز سه شنبه غايب خواهد بود.
اشاره آقای مان به روز دوشنبه، تاريخی است که ايران و گروه پنج به علاوه يک برای آغاز اجرايی شدن توافقنامه روز ۲۴ نوامبر- سوم آذر- ژنو تعيين کردهاند. ايران قرار است که از آغاز روز دوشنبه، سیام دی، روند غنیسازی اورانيوم ۲۰ درصدی را متوقف کند. به همين منظور، بازرسان آژانس به تهران سفر کردهاند تا اجرايی شدن تعهد ايران را راستیآزمايی کنند.
سخنگوی کاترين اشتون روز يکشنبه در گفتوگو با هانا کاويانی، خبرنگار راديو فردا، با اشاره به روند اجرايی شدن توافق ژنو اظهار داشت: «روز دوشنبه صبح، وزرای امور خارجه اتحاديه در بروکسل ديدار خواهند کرد. آنچه رخ میدهد اين است که آژانس بينالمللی انرژی اتمی، گزارش خود را صبح دوشنبه به ما خواهد داد. اين گزارشی است که نشان خواهد داد ايران به تعهدات خود بر مبنای توافق ژنو پايبند است و اقدامات لازم را انجام داده است يا خير.»
به گفته وی، «اين گزارش بررسی میشود و بر مبنای آن کاترين اشتون نظر خود را به اطلاع وزرای خارجه میرساند. در صورتی که اقدامات لازم انجام شده باشد، نظر اين خواهد بود که برای رفع تحريمهايی که بر مبنای توافق ژنو بايد متوقف میشد، اقدام شود».
مايکل مان تصريح کرد: «اگر هم اقدامات از سوی ايران انجام نشده باشد، خانم اشتون به وزرای اتحاديه اروپا پيشنهاد میدهد که تحريمها را رفع نکنند. در نتيجه ما منتظر گزارش آژانس هستيم».
سخنگوی مسوول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا در پاسخ به اين پرسش که «اين تنها شامل تحريمهايی میشود که از سوی اتحاديه اروپا اعمال شده است، تکليف ساير تحريمها چه خواهد شد؟»، گفت: «خب! ما اتحاديه اروپا هستيم. مطمئننا تحريمهای ديگری مثلا از سوی آمريکا وجود دارد که آنها اقداماتی در طول روز دوشنبه در اين باره انجام خواهند داد،اما من نمیتوانم در اين زمينه صحبت کنم».
وی در خصوص اینکه «در گزارش آژانس به طور مشخص به چه جزيياتی اشاره خواهد شد»، اظهار داشت: «در توافق ژنو، ايران تعهد کرده است که اقدامات را بايد انجام دهد. من در اين لحظه متن توافق را ندارم که به طور مشخص هر کدام را نام ببرم اما از آن جمله میتوان به توقف غنیسازی ۲۰ درصدی اشاره کرد. همه اين اقدامات بايد توسط آژانس به عنوان ناظر تاييد شود. بعد از مرور همه آن موارد، میتوانند به ما گزارش کنند».
آقای مان در پاسخ به اين پرسش که «اگر آژانس در گزارش خود اقدامات ايران را تاييد کند، آيا اتحاديه اروپا آماده اقدام فوری است يا باز هم احتياج به زمان است؟» گفت: «من ترجيح میدهم وارد جزييات اتفاقی که نيفتاده است نشوم، اما ما در موقعيتی هستيم که میتوانيم به سرعت عمل کنيم. هم ايران و هم گروه پنج به علاوه يک پيشتر اعلام کردند که اين اقدام اوليه است و مذاکرات بايد برای دستيابی به يک توافق نهايی و جامعه ادامه پيدا کند».
سخنگوی کاترين اشتون درباره برنامه مذاکرات ميان ايران و ۵+۱ نيز گفت: «از نيمه شب و آغاز روز دوشنبه، ثانيه شمار شش ماه توافق آغاز به کار میکند. اين مدت به ما فرصت میدهد تا درباره توافق جامع و ساير موضوعاتی که درباره برنامه هستهای ايران وجود دارد، مذاکره کنيم. در نتيجه بايد دور تازهای از مذاکرات برای توافق جامع،آغاز شود. هنوز هيچ روزی برای اين مذاکرات تعيين نشده، اما به هر حال تصور همه اين است که در حالت ايدهآل گفتوگو برای آن توافق نهايی در اين شش ماه انجام شود».
مواضع ایران
در همین حال، عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بينالمللی وزارت خارجه ايران در رابطه با اقدامات آمريکا برای اجرای توافق ژنو روز يکشنبه به خبرگزاری ايرنا گفت: «طرف آمريکايی نيز طبق توافق ژنو فردا دستور العملهای لازم را به بانکها، شرکتها و موسسات اقتصادی ابلاغ میکند».
وی افزوده است: «جمهوری اسلامی ايران نيز بر اساس توافق ژنو تعهدات خود را از جمله تعليق غنی سازی ۲۰ درصد اجرا می کند».
از سوی دیگر، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ايران روز يکشنبه در گفتوگو با واحد مرکزی خبر- وابسته به راديو و تلويزيون ايران- گفت که جمهوری اسلامی تا آخرين ساعات روز يکشنبه فرايند غنیسازی اورانيوم در سطح ۲۰ را ادامه میدهد و ۳۰ دی رسما اعلام خواهيم کرد که تعليق غنیسازی اورانيوم ۲۰ درصد و فرايند رقيقسازی و اکسيد کردن ذخاير اورانيوم ۲۰ درصدی آغاز میشود».
وی افزود: «البته از سانتريفوژهايی که اورانيوم با غنای ۲۰ درصد توليد می کنند برای غنی سازی پنج درصدی استفاده خواهيم کرد».
بر اساس توافق ژنو، ايران بايد تمام فرايندهای غنی سازی بالای پنج درصد را به حال تعليق درآورد.
آقای کمالوندی با اشاره به سفر روز شنبه- ۲۸ دی ماه- بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی برای نظارت بر اين روند گفته است: «رقيق سازی و اکسد کردن ذخاير اورانيوم غنی سازی شده ۲۰ درصد، در شش ماه آينده متناسب با تعهدات طرف مقابل از ديگر تعهدات ماست و طبق توافق، بازرسان آژانس بر اين کار نظارت می کنند».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ايران میگويد که با اجرای تعهدات ايران، کشورهای گروه پنج به علاوه يک قرار است بر اساس توافق ژنو، مبلغ چهار ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار از دارايی های مسدود شده ايران را از روز دوشنبه و در چند قسط آزاد کنند.
به گفته وی، ««توقف جلوگيری از خريد نفت ايران»، «آزادسازی معاملات طلا و فلزات گرانبها»، «رفع تحريم های پتروشيمی، خودرو و قطعات آن» و «رفع تحريم قطعات هواپيما» از ديگر تعهدات گروه پنج به علاوه در قبال ايران و بر اساس توافق ژنو است.
در همين حال، خبرگزاری ايتارتاس به نقل از يک «منبع مطلع ديپلماتيک» گزارش داده که مديران کل سياسی وزارت امور خارجه کشورهای عضو گروه پنج به علاوه يک قرار است روز سه شنبه، ۲۱ ژانويه، در ژنو گردهم آينده تا درباره برداشتن گامهای بعدی در ارتباط با برنامه هستهای ايران مذاکره کنند.
به گفته اين منبع ديپلماتيک، کاترين اشتون، مسوول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا نيز در نشست ياد شده حضور خواهد داشت.
بر اساس گزارشها، ايران در نشست روز سه شنبه غايب خواهد بود.