یک مقام ایرانی روز دوشنبه ۲۹ شهریور به خبرگزاری رویترز گفت که تهران به خاطر تاخیر نهادهای مسئول آمریکا در تایید صادرات هواپیماهای ایرباس به ایران شش فروند از سفارش خود کاسته است.
دولت ایران ماه ژانویه ۲۰۱۶ برنامه خود را برای خرید ۱۱۸ فروند هواپیمای مسافربری از شرکت ایرباس به ارزش ۲۷ میلیارد دلار اعلام کرد. اما از آن زمان تاکنون بارها نارضایتی خود را از تاخیر در تایید این معامله توسط نهادهای مسئول در آمریکا ابراز کرده است.
به خاطر استفاده ایرباس از قطعات و فناوری‌های محصول آمریکا صادرات تعداد زیاد این هواپیماها به ایران مستلزم تایید قرارداد توسط نهادهای مسئول در آمریکاست.
علیرضا جهانگیریان، معاون وزیر راه و شهرسازی ایران، روز دوشنبه در کنفرانسی پرامون صنایع هوانوردی گفت نشانه‌هایی وجود دارد حاکی از آنکه دولت آمریکا تا پایان ماه جاری جواز مربوط به صادرات این هواپیماها را صادر خواهد کرد.
او در عین حال از آنچه که از نظر ایران تاخیر در اجرای پیامدهای توافق هسته‌ای است انتقاد کرد.
مقام‌های ایرانی بارها ادعا کرده‌اند که با وجود گذشت ۹ ماه از توافق قدرت‌های جهانی برای لغو اکثر تحریم‌های غرب علیه ایران هنوز هم معاملات خارجی تهران به دلیل محدودیت هایی که از سوی آمریکا اعمال می‌شود با مشکل روبرو است.
معاون وزیر حمل و نقل ایران در حاشیه کنفرانس «اجلاس ملی هوانوردی ایران» به خبرگزاری رویترز گفت: «از خرید شش فروند از هواپیماهایی که قرار بود در سال ۲۰۱۶ تحویل داده شوند صرفنظر شده است».
به گفته او، در نتیجه این قرارداد که در هفته‌های آینده قطعی خواهد شد تعداد هواپیماها از ۱۱۸ فروند به ۱۱۲ کاهش می‌یابد.
۱۲ فروند از این هواپیماها بر روی کاغذ سوپر جت‌های مدل A380 هستند ولی او افزود ایران در چارچوب این قرارداد میتواند از خرید این هواپیماهای مسافربری دو طبقه خودداری کرده و به جای آن مدل‌های کوچکتری دریافت کند.
خبرگزاری رویترز اولین بار در ماه ژوئن گزارش داد ایران در مورد خرید این مدل که بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان است به دلایل سیاسی تردید دارد.
تصمیم جدید ایران شاید تا حدی از اهمیت این قرارداد بکاهد که در جریان سفر حسن روحانی رییس جمهورd ایران به پاریس امضا شد. ولی مقامات غربی می‌گویند این قرارداد هنوز هم نماد مهمی از آغاز دوران جدید مناسبات سیاسی و اقتصادی با ایران است.
به گفته مقام ایرانی، در معامله با شرکت هواپیماسازی بوئینگ نیز که پس از لغو تحریم‌ها با فروش هواپیما به ایران موافقت کرد ممکن است تعداد هواپیماها از ۱۰۹ به ۱۰۸ فروند کاهش یابد.
شرکت بوئینگ در ماه ژوئن اعلام کرد که از پیش بر سر فروش مستقیم ۸۰ فروند هواپیما به ایران ایر توافق کرده و قرار است بر کرایه دادن ۲۹ فروند دیگر نیز نظارت کند.
مقام ایرانی مشخص نکرد که کاهش یک فروند در قرار با بوئینگ مربوط به هواپیماهای مورد نظر برای خرید و یا برای اجاره است. این نکته را هم روشن نکرد که دلیل کاهش خريد از بوئينگ مشکلات مشابه در اجرای قرارداد با ایرباس و یا موضوع دیگری است.
شرکت بوئینگ نیز منتظر تایید این قرارداد و دریافت جواز صادرات از نهادهای مسئول در آمریکاست.
هر دو شرکت هواپیماسازی اعلام کردند که در مورد قراردادهای خود اظهار نظری نخواهند کرد و تمام تصمیمات آنها در چارچوب مقررات دولت آمریکاست.
شرکت کنندگان غربی در کنفرانس روز دوشنبه در تهران سعی کردند نگرانی‌های ایران در مورد تاخیر در تایید این قراردادها را برطرف کنند. آنها اظهار امیدواری کردند که این قراردادها قطعی خواهند شد و بر پایبندی خود به مفاد توافق هسته‌ای سال گذشته تاکید کردند.
سفیر فرانسه در تهران گفت تغییر مناسبات پس از سال‌ها تحریم کار پیچیده‌ای است و تحت تاثیر تحریم‌های قدیمی‌تر آمریکا علیه ایران نیز پیچیده‌تر می‌شود.
یک منبع مطلع گفت وزارت خزانه‌داری آمریکا مشغول پیشبرد این قرارداد است و به احتمال زیاد جواز مربوط به معامله با شرکت ایرباس در هفته‌های آینده صادر خواهد شد.
اما برخی دیگر حدس می‌زنند که تصمیم حساسی مثل فروش هواپیماهای غربی به ایران که بسیاری از جمهوریخواهان با آن مخالفند، ممکن است به بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر موکول شود.