گزارش‌ها و تصاویر هوایی حاکی از حفر خندق‌های «بزرگ و غیرمعمول» در قبرستان بهشت معصومه قم برای دفن قربانیان ویروس کرونا است.
روزنامه آمریکایی واشینگتن‌پست روز پنجشنبه ۲۲ اسفند با انتشار تصاویری، گزارش داده که وسعت این قبرهای دسته‌جمعی به حدی بزرگ است که از فضا قابل مشاهده است.
بر اساس این گزارش، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران چند روز بعد از اعلام رسمی ورود کرونا به کشور، شروع به حفر قبرهای دسته‌جمعی در این قبرستان کردند.
در آن زمان، با توجه به اینکه مقام‌های ایران شمار قربانیان را دو نفر اعلام کرده بودند، حفاری چنین خندق‌های بزرگی، غیرمعمول و عجیب به نظر می‌رسد.
واشینگتن‌پست می‌نویسد: تصاویر ماهواره‌ای نشان میدهد که حفر تعداد زیادی قبر از دوم اسفند، یعنی دو روز بعد از اعلام رسمی فوت دو نفر در قم، آغاز شد و در روزهای بعد به دامنه آن افزوده شده است. تا حدود یک هفته، دو رشته بزرگ خندق به طول ۹۰ متر در این قبرستان کنده شده و به قدری بزرگ است که توسط ماهواره‌ها از فضا نیز به راحتی قابل مشاهده است.
بر اساس این گزارش، تحلیل‌های کارشناسی، اظهارات مقامات و ویدئوهایی که شاهدان منتشر کرده‌اند، بیانگر این است این قبرها به خاطر افزایش شمار قربانیان کرونا در قم کنده شده است.
مقام‌های ایران روز پنجشنبه رسما فوت ۴۲۹ نفر را تایید کرده‌اند، اما این گزارش می‌گوید شواهد حاکی از آن است که شمار قربانیان «بسیار بیشتر» از این رقم است.
احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده قم، پنجم اسفند خبر داده بود که تا آن زمان حدود ۵۰ نفر در استان قم بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده‌اند. مقام‌های وزارت بهداشت این سخنان را تکذیب کردند، ولی هنوز هیچ آمار تفکیکی در این زمینه ارائه نکرده‌اند.
پس از ارائه این آمار، یک فایل صوتی از جلسه روز ۱۵ اسفند ستاد مدیریت بحران استان قم به بیرون درز کرد که در آن فردی از دفن ۱۲۰ جنازه به دلیل ابتلا به ویروس کرونا سخن می‌گوید. این اظهارات تاکنون از سوی مقام‌های وزارت بهداشت تأیید یا تکذیب نشده است.
بیشتر در این باره: بحران کرونای قم و «دولت خودمختار» حرم معصومهوزارت بهداشت ایران می‌گوید که ۸۴۶ نفر در قم مبتلا به ویروس کرونا هستند، اما طی روزهای گذشته از انتشار آمارهای فوتی جداگانه برای این شهر طفره رفته‌اند.
واشینگتن‌پست می‌نویسد همه شواهد نشان میدهد که شمار قربانیان کرونا در این شهر یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفری، بسیار بیشتر از آن چیزی است که دولت رسما اعلام می‌کند.
یک کارشناس نیز با اشاره به کپه‌های آهک در قبرستان به این روزنامه گفته است این حجم بزرگ از آهک تنها می‌تواند برای قبرهای دسته‌جمعی قربانیان کرونا استفاده شود.
مقامات ایران استفاده از آهک برای دفن کردن قربانیان کرونا را تایید کرده‌اند. از آهک برای جلوگیری از انتشار عفونت و پخش بو استفاده می‌شود.
این گزارش همچنین به ویدئوهایی که شبکه فارسی بی‌بی‌سی از شاهدان محلی منتشر کرده، اشاره کرده است که مردانی را در حال حمل تابوتی به سمت چاله‌هایی نشان میدهد که هر کدام شامل چندین قبر است.
یک مرد نیز به تاریخ ۹ اسفند در این ویدئو می‌گوید تاکنون ۸۰ نفر را در این قبرها دفن کرده‌اند، اما مقامات ایران مدعی هستند ۳۴ نفر را دفن کرده‌اند.
یک مرد دیگر در ویدئویی به تاریخ ۱۳ اسفند می‌گوید دو هفته بعد از اعلام رسمی قربانیان کرونا، در قبرستان بهشت معصومه بوده است و یک کارگر در این قبرستان به او گفته است که حداقل ۲۵۰ نفر از قربانیان کرونا را دفن کرده‌اند. آن زمان مقامات ایران مدعی فوت ۷۷ نفر در قم بودند.
وی در این ویدئو به قبرهایی اشاره می‌کند که به تازگی اجساد در آنها دفن شده و می‌گوید همه این قبرها تازه هستند.
روزنامه «دیلی‌میل» نیز با انتشار تصاویر هوایی از قبرستان معصومه قم نوشته است وجود این تعداد از قبرهای دسته‌جمعی نشان از شمار بالای قربانیان کرونا در شهر قم دارد، خصوصا اینکه طی هفته‌های گذشته حفر این خندق‌ها سرعت گرفته است.
این گزارش نیز به تل‌های بزرگ آهک در قبرستان بهشت معصومه اشاره کرده و می‌گوید معمولا آهک برای قبرهای دسته‌جمعی بکار می‌رود.
مقامات ایران متهم هستند که برای مدت‌ها ورود کرونا به کشور را پنهان کرده و اکنون نیز شمار قربانیان را پنهان می‌کنند.
بر اساس آماری که رادیو فردا از اظهارات پراکنده مقام‌های رسمی محلی و منابع وزارت بهداشت به‌دست آورده است، تا روز دوشنبه ۱۹ اسفند حداقل ۹۲۷ نفر در ۳۰ استان ایران بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته‌اند.