سه هفته بعد از اتمام مهلت ایران برای پاسخگویی به ابهامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای خود، یوکیو آمانو میگوید که ایران هنوز به دو تعهد خود برای شفاف سازی برنامه هستهایش عمل نکرده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، مدیرکل آژانس روز دوشنبه ۲۴ شهریور ماه در گزارش خود به شورای حکام آژانس اعلام کرد که «ایران هنوز به دو تعهد از پنج تعهدش برای شفاف سازی برنامه هستهایش عمل نکرده است».
به گفته وی، برای حل تمامی موضوعات باقی مانده مهم است که ایران در عمل و به موقع، توافق با آژانس برای پاسخگویی به موارد لازم را برای شفافسازی برنامه هستهای خود انجام دهد.
مدیرکل آژانس در ادامه گفت: «با وجود تعهد قاطع مقامات عالی ایران و ابراز تمایل این کشور برای حل موضوعات باقی مانده با آژانس»، این اتفاق رخ نداده است.
ایران موافقت کرده بود که پیرامون پنج موضوع مطرح شده از طرف آژانس پاسخگو باشد.
موضوع «آزمایش چاشنیهای انفجاری» و «شبیهسازی کامپیوتری مرتبط با انفجار هستهای»، دو موردی است که به گفته یوکیو آمانو، هنوز از سوی ایران درباره آنها شفافسازی صورت نگرفته است.
بر اساس گزارشی که آژانس ۳۱ اردیبهشت منتشر کرد، ایران متعهد شده بود که در خصوص «مبادرت به انفجارهای پر قدرت از جمله در مقیاس بزرگ؛ همچنین ارائه اطلاعات و توضیحات مربوط به مطالعات صورت گرفته و (یا) مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با شبیه سازی کامپیوتری مرتبط با انفجار هستهای و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آنها در مواد فشرده» توضیح دهد.
قبلا آقای آمانو گفته بود که توضیح ایران درباره چاشنیهای انفجاری، استفاده از آن در حوزه نفت و گاز بوده است، استدلالی که ظاهرا آژانس را قانع کرده است.
سه موضوع دیگر از میان «اقدامات پنجگانه» مربوط به مراکز تحقیقات، ساخت و مونتاژ سانتریفوژها، همچنین راکتور آب سنگین اراک است.
خبرگزاری فرانسه میگوید که بعد از سالها تعلل، ایران نهایتا در اردیبهشت ماه یک محل از ۱۲ محل مشکوک به مبادرت برای آزمایش چاشنیهای انفجاری را به آژانس نشان داد و قول داد که در مورد دو مورد دیگر اطلاعات لازم را به آژانس بدهد.
با این حال، یوکیو آمانو میگوید ایران از ارائه اطلاعات جدید تا پایان سوم شهریور ماه امتناع کرده است. آمانو میگوید که ایران قرار بود دیگر اقدامات خود را تا روز ۱۱ شهریور انجام دهد که باز هم تعلل کرده است.
این در حالی است که رضا نجفی نماینده ایران در آژانس هفته گذشته اعلام کرد به این نهاد اطلاع داده است که پاسخگویی تا روز سوم شهریور برای ایران مقدور نبوده و لازم است که که اواخر ماه جاری میلادی مذاکراتی پیرامون این موضوع میان ایران و آژانس انجام شود.
یکی از موضوعات مورد مناقشه، ایجاد امکان بازرسی آژانس از پایگاه نظامی پارچین است که ایران مظنون به انجام آزمایشهایی پیرامون چاشنیهای انفجاری قوی در این مکان است.
ایران یک بار در سال ۲۰۰۵ اجازه بازدید از این محل را داده بود، اما آژانس میگوید که به اطلاعات جدید دست یافته است و باید دوباره از این محل نمونه برداری شود.
ناتمام ماندن پاسخهای ایران به آژانس در حالی است که تیرماه سال جاری قرارداد شش ماهه هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی برای چهار ماه تمدید شد و سوم آذرماه به پایان خواهد رسید.
در همین زمینه خبرگزاری رویترز روز دوشنبه با اشاره به گزارش جدید آقای آمانو برای شورای حکام نوشته است که «ایران اخیرا مذاکراتی را درباره این موارد آغاز کرده است».
نشست سه ماه یک بار شورای ۳۵ نفره حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه کار خود را در وین آغاز کرد.