خبرگزاری رویترز گزارش داده است که صادرات نفت ایران در ماه ژوئن نسبت به ماه پیش از آن تا ۱۰ درصد کاهش یافته، اما هنوز متوسط صادرات نفت کشور در نیمه اول سال جاری میلادی بالاتر از سطح مورد انتظار آمریکا است.
رویترز با استناد به منابع ردگیری کشتیها، روز سه شنبه ۱۰ تیرماه گزارش داد که ایران در ماه ژوئن روزانه یک میلیون و ۲۱۰ هزار بشکه نفت صادر کرده است، در حالی که این رقم در ماه مه یک میلیون و ۳۳۰ هزار بشکه بود.
این گزارش میافزاید که با این همه، صادرات نفت و میعانات گازی ایران طی نیمسال اول ۲۰۱۴ بیشتر از رقمی است که آمریکا بر اساس توافق هستهای ژنو انتظار داشت. توافق ژنو سوم آذرماه پارسال میان ایران و شش قدرت جهانی حاصل شد و از ۳۰ دی ماه به اجرا گذاشته شد. مدت این توافق شش ماه است و آخر تیرماه به پایان خواهد رسید.
آمریکا همراه با اروپا مقداری از تحریمها علیه ایران را بر اساس توافق ژنو کاهش داده، از جمله فشار به مشتریان ایران برای ادامه کاهش خرید نفت از این کشور متوقف شده است، اما واشنگتن انتظار داشت که صادرات نفت ایران در سطح سال ۲۰۱۳، یعنی حدود یک میلیون بشکه در روز ثابت باقی بماند.
ولی بر اساس گزارشهای رسانهها و برخی نهادهای معتبر بین المللی از جمله آژانس بینالمللی انرژی، صادرات نفت ایران در ماههای گذشته بالای یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه بوده است. صادرات نفت ایران حتی در ماه فوریه به نزدیک یک میلیون و ششصد هزار بشکه در روز رسید.
رویترز از قول منابع ردگیری نفتکشها، مینویسد که کاهش صادرات نفت ایران در ماه ژوئن به خاطر افت واردات نفت این کشور توسط چین، هند، ژاپن و ترکیه بوده، اگرچه کره جنوبی واردات نفت از ایران را مقداری افزایش داده است.
مارک دوبویتز کارشناس بنیاد آمریکایی «دفاع از دموکراسیها» به رویترز گفته است که «ایران به صورت فزایندهای برای صادرات نفت جسور شده است».
به گفته وی، دولت آمریکا قبلا بر خلاف خواسته کنگره این پیام را داده است که مانع فروش اضافی نفت و میعانات گازی ایران، همچنین تحویل نفت این کشور به رژیم بشار اسد نخواهد شد.
گزارشهای ماههای گذشته آژانس بین المللی انرژی حکایت از این داشت که ایران در چندین مورد محمولههای نفتی به سوریه ارسال کرده است.
به گفته دوبویتز، دولت اوباما چنین استدلال میکند که میعانات گازی جزو صادرات نفت خام نیست و تحویل نفت ایران به سوریه به معنی «فروش نفت» نیست.
میعانات گازی نوعی نفت بسیار سبک است که از چاههای گازی تولید میشود. ایران روزانه حدود ۳۲۰ هزار بشکه تولید میعانات گازی دارد که قسمت اعظم آن به فروش میرسد.
بر اساس گزارشهای ماهانه گمرک ایران، تهران در سال ۱۳۹۲ روزانه به طور متوسط ۲۹۴ هزار بشکه صادرات میعانات گازی داشته است. خود ایران نیز میعانات گازی را در سبد اقلام صادراتی غیرنفتی قرار میدهد، اما نهادهایی مانند آژانس بینالمللی انرژی در آمارهای خود این ماده را به عنوان نفت خام حساب میکنند.
رویترز همچنین به بحران عراق اشاره کرده و مینویسد که افزایش صادرات نفت ایران مورد استقبال بازارهای بین المللی است.
یک منبع ارشد شرکتی نفتی به رویترز گفته است که به نظر میرسد مقامات آمریکا نسبت به افزایش صادرات میعانات گازی ایران اغماض بیشتری نشان میدهند.