یک مقام ارشد نفتی جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه ۱۶ اردیبهشت خبر داد که مدل جدید قراردادهای نفتی در تیرماه امسال اجرایی خواهد شد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی، شانا، رکن‌الدین جوادی مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد که «هم اکنون کارگروهی مشغول تدوین پیش‌نویس قراردادهای نفتی است و پس از تصویب پیش‌نویس نهایی در هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران سرانجام نخستین مناقصه حداکثر در تیرماه امسال برگزار می‌شود».
ایران کلیات قراردادهای جدید نفتی خود را پاییز پارسال با حضور نمایدگان ۱۳۵ شرکت خارجی در تهران رونمایی کرد. در قالب این نوع قرارداد جدید، ۵۰ پروژه نفت و گاز به خارجی‌ها پیشنهاد شده است.
با این حال برخی منتقدان دولت، خصوصا در مجلس، علیه مدل جدید قراردادهای نفتی موضع‌گیری کرده و خواهان تغییر مفاد و شرایط آن شده‌اند.
قراردادهای قبلی ایران مبتنی بر «بیع متقابل» بود که شرکت خارجی تنها به عنوان پیمانکار وارد پروژه نفتی می‌شد و بعد از راه‌اندازی و تحویل پروژه، سود خود را دریافت می‌کرد، اما قراردادهای جدید، طولانی مدت و ۲۰ تا ۲۵ ساله هستند و شرکت طرف قرارداد خارجی مالکیت درصدی از نفت تولید شده را تا پایان استخراج ذخایر میادین نفت و گاز در اختیار خواهد داشت.
در همین زمینه خبرگزاری رویترز نیز با اشاره به مخالفت‌های داخلی از سوی برخی اصولگرایان می‌نویسد که از پاییز پارسال تاکنون بایستی مدل قرارداد جدید نفتی نهایی و مناقصه‌ها انجام می‌شد، اما این مسئله تاکنون چند بار به تعویق افتاده است.
ایران چندین بار اعلام کرده است که کنفرانس معرفی جزئیات قرارداد نفتی جدید و مناقصه‌ها را در لندن برگزار خواهد کرد، اما این موضوع هر بار به تعویق افتاده است. برای آخرین بار قرار بود کنفرانس لندن در ماه فوریه امسال (دو ماه قبل) برگزار شود که لغو شد.
اکنون جوادی می‌گوید ایران دیگر برنامه‌ای برای کنفرانس معرفی این قرارداد در خارج از کشور ندارد. به گفته وی، تا آخر اردیبهشت ماه فرمت شرکت‌های خارجی اکتشاف و تولید مشخص و تا آخر خردادماه ارزیابی آنها به پایان می‌رسد.
مقامات نفتی ایران در برابر انتقادها پیرامون قراردادهای جدید نفتی به دفعات گفته‌اند که قراردادهای بیع متقابل دیگر برای شرکت‌های خارجی جذابیتی ندارد و نمی‌توان برای این بخش سرمایه خارجی جذب کرد.
جوادی درباره حضور شرکت‌های داخلی در عرصه نفت و گاز گفت که در چارچوب این مدل از قراردادها که در هیات دولت تصویب شد شرکت‌های ایرانی می‌توانند حضور داشته باشند، اما میزان آن، بستگی به توانایی شرکت‌های ایرانی دارد.
«در این مسیر ما فهرستی انتخاب می‌کنیم و اگر شرکتی خارج از این فهرست باشد، آمادگی داریم آن شرکت را ارزیابی کنیم».
وی در ادامه گفت که درهای صنعت نفت به روی شرکت‌های غربی و آسیایی باز است به شرط آن که شرایط ایران را بپذیرند.
جوادی با اشاره به این که در زمینه سرمایه‌گذاری هم شرکت‌های غربی و هم بخشی از شرکت‌های آسیایی در چارچوب‌های مورد نظر ایران توانایی همکاری را دارند، تصریح کرد: «یادداشت تفاهم‌هایی که به تازگی برای همکاری امضا شده است هم مربوط به شرکت‌های غربی است و هم آسیایی. سهم شرکت‌های غربی سه یادداشت تفاهم و سهم شرکت‌های آسیایی دو یادداشت تفاهم بوده است».
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران آذرماه پارسال اعلام کرد که پیش بینی می‌شود در قالب مدل جدید قراردادهای نفتی بین ٢٠ تا ٣٠ میلیارد دلار سرمایه جذب صنعت نفت شود.
جوادی در بخش دیگری از سخنان خود به افزایش تولید نفت ایران اشاره کرد و گفت که فعلا تولید نفت به بالای ۳.۷ میلیون بشکه در روز رسیده است و صادرات نفت نیز بالای ۲.۱ میلیون بشکه است.
وی گفت که فاصله اندکی با بازگشت به سطح تولید و صادرات نفت در دوران پیش از تحریم‌ها وجود دارد.
ایران قبل از تحریم‌ها روزانه ۳.۸ میلیون بشکه تولید و ۲.۲ میلیون بشکه تولید نفت داشت. اما در دوران تحریم‌ها تولید به ۲.۸ میلیون و صادرات به حدود یک میلیون بشکه رسید.