آيت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، روز يکشنبه، بار ديگر اعلام کرد همچنان به راهکارهايی که در آخرين نماز جمعه خود در سال گذشته مطرح کرده، پايبند است و در مواضعش تغييری ايجاد نشده است.
در آن نماز جمعه، آقای هاشمی رفسنجانی، با انتقاد از دستگاه قضايی، شورای نگهبان، نيروهای امنيتی و صدا و سيما، اين راهکارها را نيز ارايه کرده بود؛ پايبندی همه به قانون؛ دلجويی از آسيبديدگان رويدادهای پس از انتخابات، فضای بحث برای جلب اعتماد، آزادی زندانيان و آزادی رسانهها و مطبوعات.
رادیو فردا درباره اظهارات تازه آقای رفسنجانی با رضا فانی يزدی، تحليلگر مسائل سياسی ايران، ساکن آمريکا، گفت و گو کرده است.
رادیو فردا: آقای فانی، آیا چشم انداز تازه ای در توازن قوا بين جناح های سياسی در ايران پديد آمده؟
رضا فانی يزدی: آقای هاشمی آن قدر آگاه هستند که اگر کوچکترين عقب نشينی از مواضعی که در نماز جمعه داشتند، بکنند، حتما تعادل به ضرر ايشان و رهبران جنبش سبز به هم خواهد خورد و موج جديدی از حملات بر عليه آنها آغاز خواهد گرديد.
به اين دليل است که آقای هاشمی رفسنجانی مواضع خودشان را دوباره تکرار می کنند و همچنان بر اين مواضع استوار ايستاده اند.
يعنی باور شما اين است که ايشان به نوعی دارند اقدام پيشگيرانه می کنند در صحنه سياست داخلی ايران؟
به نظر می رسد که با توجه به حملات شديدی که عليه آقای کروبی و خاتمی طی دو هفته گذشته و پس از ديدار ايشان با نمايندگان مجلس شورای اسلامی صورت گرفته است، حملات جديدتری هم عليه آقای هاشمی آغاز شده است.
ايشان و رهبران جنبش سبز به اين نتيجه رسيده اند که نبايد عقب نشينی کرد.
چرا که فشار سازمان يافته به طور جدی برای محاکمه رهبران جنبش سبز در جريان است و کوچکترين عقب نشينی از طرف آنها اين امکان را فراهم خواهد کرد که رقيب، پايش را جلو بگذارد و يک گام ديگر در جهت سرکوبی بردارد.
يعنی جناح مقابل در شرايطی نيست که بتواند فشارها را افزايش دهد؟
آقای خامنه ای تا به حال با جريان تندرو طرفدار آقای احمدی نژاد در مسئله محاکمه سران جنبش سبز همراهی نکرده است. تا زمانی که آقای هاشمی رفسنجانی به خاطر جايگاهی که دارد بر مواضعش پافشاری نمايد، آنها نمی توانند حملاتشان را از اين که هست تندتر کنند.
در صحبت های آقای هاشمی نوعی حمله به جناح آقای احمدی نژاد هم ديده می شود. وآن وقتی است که ايشان عليه اتهامات وارد شده بر ضد خانواده اش صحبت می کند.
او می گويد که اين اتهامات هميشه بوده و امروز هم از سوی گروهی متوجه خانواده اش شده که اهدافشان مشخص است و بعد هم اضافه می کند که اينها گروهی هستند که حاضر به تمکين در مقابل قانون نيستند و نخواهند بود.
به نظر می رسد که آقای هاشمی رفسنجانی هم يک مقايسه کرده است در رابطه با اين جريان تندرو کنونی با جريانات ضد انقلابی و هم اينکه خودش را در ماوراء جريانات قرار داده و خودش را در موضع قانون و طرف مقابل را در موضع قانون شکنی و اقدامات ضد قانونی می بيند.
اين موضعی است که همواره از سوی آقای هاشمی رفسنجانی مطرح بوده است که خودش را هميشه در موضع ميانه و اعتدال و معيار مواضع قانونی جمهوری اسلامی می داند.
بخش جالب سخنان آقای هاشمی رفسنجانی آنجاست که درباره رهبر جمهوری اسلامی – آيت الله خامنه ای- صحبت می کند و می گويد که رهبری از وضع جامعه مطلع است و گزارش ها و نامه های فراوانی هم از سوی افراد وگروه های مختلف بعضا متضاد به دستشان می رسد، که قضاوت کردن در اين مورد را سخت می کند.
اين پرسش مطرح است که آقای هاشمی رفسنجانی با طرح اين نکته چه خواسته بگويد؟ اينکه رهبری قدرت تصميم گيری ندارد. آدم دهن بينی است؟ يا رهبری می خواهد همه جناح های داخلی ايران را به نوعی راضی نگه دارد؟ چرا می گويد که قضاوت کردن در اين مورد آسان نيست؟
به نظر می رسد چند نکته در اين بخش از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی وجود دارد. يکی اينکه رهبری هنوز هم جانب معينی را نگرفته است باتوجه به گزارشات متضادی که به دستش می رسد.
دوم اينکه رهبری را ماوراء جناحی معرفی می کند و تلاش می کند بگويد که رهبری در هيچ جناحی قرار نگرفته و برايش قضاوت کردن مشکل است.
همه اينها تلاشی است برای اينکه رهبری را از آن گرايش تندرو جدا کند. اين توهم به اعتقاد من آسيبش برای جنبش سبز بيشتر از منفعت آن است.
اين در حالی است که رهبری، يعنی آقای خامنه ای، خودشان بخشی از حرکت ضد جنبش سبز هستند و چه بسا ايشان آرشيتکت (معمار) اصلی حرکت ضد اصلاحات بوده و همچنان نيز هستند.
در آن نماز جمعه، آقای هاشمی رفسنجانی، با انتقاد از دستگاه قضايی، شورای نگهبان، نيروهای امنيتی و صدا و سيما، اين راهکارها را نيز ارايه کرده بود؛ پايبندی همه به قانون؛ دلجويی از آسيبديدگان رويدادهای پس از انتخابات، فضای بحث برای جلب اعتماد، آزادی زندانيان و آزادی رسانهها و مطبوعات.
رادیو فردا درباره اظهارات تازه آقای رفسنجانی با رضا فانی يزدی، تحليلگر مسائل سياسی ايران، ساکن آمريکا، گفت و گو کرده است.
رادیو فردا: آقای فانی، آیا چشم انداز تازه ای در توازن قوا بين جناح های سياسی در ايران پديد آمده؟
رضا فانی يزدی: آقای هاشمی آن قدر آگاه هستند که اگر کوچکترين عقب نشينی از مواضعی که در نماز جمعه داشتند، بکنند، حتما تعادل به ضرر ايشان و رهبران جنبش سبز به هم خواهد خورد و موج جديدی از حملات بر عليه آنها آغاز خواهد گرديد.
به اين دليل است که آقای هاشمی رفسنجانی مواضع خودشان را دوباره تکرار می کنند و همچنان بر اين مواضع استوار ايستاده اند.
يعنی باور شما اين است که ايشان به نوعی دارند اقدام پيشگيرانه می کنند در صحنه سياست داخلی ايران؟
به نظر می رسد که با توجه به حملات شديدی که عليه آقای کروبی و خاتمی طی دو هفته گذشته و پس از ديدار ايشان با نمايندگان مجلس شورای اسلامی صورت گرفته است، حملات جديدتری هم عليه آقای هاشمی آغاز شده است.
ايشان و رهبران جنبش سبز به اين نتيجه رسيده اند که نبايد عقب نشينی کرد.
چرا که فشار سازمان يافته به طور جدی برای محاکمه رهبران جنبش سبز در جريان است و کوچکترين عقب نشينی از طرف آنها اين امکان را فراهم خواهد کرد که رقيب، پايش را جلو بگذارد و يک گام ديگر در جهت سرکوبی بردارد.
يعنی جناح مقابل در شرايطی نيست که بتواند فشارها را افزايش دهد؟
آقای خامنه ای تا به حال با جريان تندرو طرفدار آقای احمدی نژاد در مسئله محاکمه سران جنبش سبز همراهی نکرده است. تا زمانی که آقای هاشمی رفسنجانی به خاطر جايگاهی که دارد بر مواضعش پافشاری نمايد، آنها نمی توانند حملاتشان را از اين که هست تندتر کنند.
در صحبت های آقای هاشمی نوعی حمله به جناح آقای احمدی نژاد هم ديده می شود. وآن وقتی است که ايشان عليه اتهامات وارد شده بر ضد خانواده اش صحبت می کند.
او می گويد که اين اتهامات هميشه بوده و امروز هم از سوی گروهی متوجه خانواده اش شده که اهدافشان مشخص است و بعد هم اضافه می کند که اينها گروهی هستند که حاضر به تمکين در مقابل قانون نيستند و نخواهند بود.
به نظر می رسد که آقای هاشمی رفسنجانی هم يک مقايسه کرده است در رابطه با اين جريان تندرو کنونی با جريانات ضد انقلابی و هم اينکه خودش را در ماوراء جريانات قرار داده و خودش را در موضع قانون و طرف مقابل را در موضع قانون شکنی و اقدامات ضد قانونی می بيند.
اين موضعی است که همواره از سوی آقای هاشمی رفسنجانی مطرح بوده است که خودش را هميشه در موضع ميانه و اعتدال و معيار مواضع قانونی جمهوری اسلامی می داند.
بخش جالب سخنان آقای هاشمی رفسنجانی آنجاست که درباره رهبر جمهوری اسلامی – آيت الله خامنه ای- صحبت می کند و می گويد که رهبری از وضع جامعه مطلع است و گزارش ها و نامه های فراوانی هم از سوی افراد وگروه های مختلف بعضا متضاد به دستشان می رسد، که قضاوت کردن در اين مورد را سخت می کند.
اين پرسش مطرح است که آقای هاشمی رفسنجانی با طرح اين نکته چه خواسته بگويد؟ اينکه رهبری قدرت تصميم گيری ندارد. آدم دهن بينی است؟ يا رهبری می خواهد همه جناح های داخلی ايران را به نوعی راضی نگه دارد؟ چرا می گويد که قضاوت کردن در اين مورد آسان نيست؟
به نظر می رسد چند نکته در اين بخش از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی وجود دارد. يکی اينکه رهبری هنوز هم جانب معينی را نگرفته است باتوجه به گزارشات متضادی که به دستش می رسد.
دوم اينکه رهبری را ماوراء جناحی معرفی می کند و تلاش می کند بگويد که رهبری در هيچ جناحی قرار نگرفته و برايش قضاوت کردن مشکل است.
همه اينها تلاشی است برای اينکه رهبری را از آن گرايش تندرو جدا کند. اين توهم به اعتقاد من آسيبش برای جنبش سبز بيشتر از منفعت آن است.
اين در حالی است که رهبری، يعنی آقای خامنه ای، خودشان بخشی از حرکت ضد جنبش سبز هستند و چه بسا ايشان آرشيتکت (معمار) اصلی حرکت ضد اصلاحات بوده و همچنان نيز هستند.