نخستین حوزه گازی اسرائیل در دریای مدیترانه فوران کرد

از زمان وقوع انقلاب مصر،اسلامگرايان افراطی دهها بار خط لوله انتقال گاز مصر به اسرائيل را منفجر کرده‌اند.

اسرائیل اعلام کرد که یک حوزه اکتشاف گاز این کشور در دریای مدیترانه با نام «تامار» برای نخستین بار روز شنبه، دهم فروردين- سی ام مارس- فوران کرد.

بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل، با صدور بيانيه ای برخوردار شدن اسرائيل از گاز را برکتی بزرگ و «روزی مهم برای اقتصاد کشور» ناميد و گفت اسرائيل به زودی از واردات گاز از کشورهای ديگر بی نياز خواهد شد و سيلوان شالوم وزير انرژی و آب اين روز را «روز استقلال انرژی» توصيف کرد.

ساير سياستمداران و محافل اقتصادی اسرائيل روز فوران کردن گاز را «روز جشن» ناميدند بويژه آنکه اين دستاورد با مهمترين عيد يهوديان، «پسح»، عيد بهار و آزادی، مصادف شده است.

اسرائيل هر چند در حوزه ای قراردارد که کشورهايی مانند عربستان از ذخاير چشمگير نفت و مصر از حوزه‌های گازی برخوردارند اما همه تلاش‌های اکتشافی اسرائيل تاکنون گاز يا نفتی برای اين کشور به دست نياورده بود.

اسرائيل شدیدا وابسته به واردات گاز از مصر بود ولی از زمان وقوع انقلاب مصر در زمستان دو سال پيش، اسلامگرايان افراطی دهها بار خط لوله انتقال گاز مصر به اسرائيل را منفجر کرده‌اند تا در جريان اين صادرات اخلال کنند.

اسلامگرايان مصر انتظار داشتند که با روی کارآمدن حکومت اخوان المسلمين در مصر، صادرات گاز کشورشان به اسرائيل قطع شود و سفارتخانه اسرائيل در قاهره مهر و موم گردد اما حکومت مصر قراردادهای ده‌ها ساله ای را که ۳۵ سال پيش در زمان حکومت محمد انورسادات و سپس محمد حسنی مبارک با اسرائيل بسته شد، محترم دانسته و آن را رعايت کرده است.
گازی که از حوزه «تامار» فوران می‌کند تا ۷۰ درصد نياز نيروگاه‌های برق اسرائيل و نيز صنايع سنگين و شايد نياز قطارها را تامين کند. بدين ترتيب مصر که با وضعيت اقتصادی بسيار دشواری روبرو است و جهانگردان نيز به دليل نبود امنيت کمتر به مصر سفر می‌کنند، يکی از مهمترين منابع درآمد خود را از دست خواهد داد.

حوزه گازی «تامار» يکی از چند حوزه ای است که شرکت‌ها و کارتل‌های اقتصادی خصوصی اسرائيلی به اميد رسيدن به گاز سرمايه گذاری‌های کلانی در آن انجام داده بودند.

حوزه «تامار» چهار سال مورد حفاری پيگير قرار داشت ولی با ناکامی‌های پی در پی، سهام شرکت‌های سرمايه گذار به شدت ضعيف و حتی به آستانه نابودی رسيد اما سرانجام از سکوی دريايی پيشرفته و بسيار مرتفع قرار گرفته بروی اين حوزه بود که روز شنبه برای اولين بار گاز به ساحل اسرائيل فوران کرد.

گاز اين حوزه با ۲۴ ساعت فاصله از سکو به انبار ذخيره سازی گاز در بندر اشدود در جنوب اسرائيل منتقل می شود.

يک سرمايه گذار مشهور اسرائيلی به نام اسحاق تشووا که سرمايه‌های کلانی در آمريکا و ساير نقاط جهان دارد، از مدت‌ها پيش بخش مهمی از امتياز حوزه گازی «تامار» را که آن زمان اميدی به يافتن گاز در آن نمی رفت، از دولت‌های پيشين اسرائيل خريداری کرده بود.

سهام شرکت‌های زير پوشش کارتل اقتصادی آقای اسحاق تشووا با انتشار خبر فوران کردن گاز از حوزه «تامار» به ميزان چشمگيری بالا رفت. او در اين سرمايه‌گذاری که تا کنون حدود يک ميليارد دلار برای آن هزينه شده است، شريکانی نيز دارد.

چارلز داويدسون يک سرمايه گذار ديگر اسرائيلی و صاحب کارتل «نوبل انرژی مديترانين» که شريک کارتل اسحاق تشووا است، گفت فوران گاز، حتی برنامه پيش بينی شده را چند ماه به جلو انداخته است و اين دستاورد، اسرائيل را در تولید گاز مستقل خواهد کرد و فرصت‌های شغلی بسياری نيز برای اسرائيلی‌ها ايجاد می‌کند.

به گزارش رسانه‌های اسرائيل، هرچند بهای برق و انرژی برای عامه مردم اسرائيل در ماه‌های آينده ارزان نخواهد شد اما اين موفقيت، ده ميليارد شِکِل (معادل بيش از دو ميليارد و هفتصد ميليون دلارآمريکا) به توليد سرانه ملی خواهد افزود و بخشی از گاز استخراجی نيز صادر خواهد شد.

حوزه «تامار» در آب‌های دريای مديترانه روبروی ساحل حيفا و در نود کيلومتری اين بندر قرار دارد.

کارشناسان اسرائيلی و جهانی که در اين پروژه چند هزار نفری مشارکت دارند، می‌گویند که انتظار دارند اين حوزه ۲۸۰ ميليارد متر مکعب، دو برابر پيش از ارزيابی‌های چهارسال پيش، گاز داشته باشد.

با فوران کردن گاز از حوزه «تامار» اکنون تلاش‌ها به روی سه حوزه ديگر که «داليت»، «لوياتان» و «تانين» نامگذاری شده اند، شدت می‌گيرد.

ارزيابی شده که ذخاير«لوياتان» بسيار بيشتر و حتی دو برابر «تامار» باشد اما در آنجا هنوز گاز به مرحله بهره برداری نرسيده است.

درهر حال، گازی که از «تامار» فوران می‌کند تا ۷۰ درصد نياز نيروگاه‌های برق اسرائيل و نيز صنايع سنگين و شايد نياز قطارها را تامين کند. بدين ترتيب مصر که با وضعيت اقتصادی بسيار دشواری روبرو شده و جهانگردان نيز به دليل نبود امنيت کمتر به مصر سفر می کنند، يکی از مهمترين منابع درآمد خود را از دست خواهد داد.

اما حزب الله لبنان از مدتی پيش ادعای مالکيت لبنان بر اين حوزه ها در دريای مديترانه را مطرح کرده و حتی گفته است می‌تواند بر سر آن با اسرائيل وارد جنگ شود.

جمهوری اسلامی ايران نيز مواضع حزب الله را در لبنانی بودن اين حوزه ها مورد حمايت قرار داده است.

در زمان سفر محمود احمدی نژاد به لبنان وی آمادگی ايران را برای کمک به دولت لبنان در کشف حوزه های گازی و نفتی در سواحل مديترانه برای جلوگيری از «به يغما رفتن اين منابع لبنانی از سوی رژيم صهيونيستی» ابراز کرد.

مشکل اسرائيل تامين امنيت برای جلوگيری از لطمه زدن حزب الله به اين حوزه هاست و يکی از راه‌هايی که مدتی پيش ژنرال گيورا آيلند مشاور پيشين امنيت ملی اسرائيل پيشنهاد کرده بود، بين المللی کردن اين حوزه ها و از جمله مشارکت دادن ترکيه در آن است.

يووال اشتاينيتس، وزير راهبردی اسرائيل روز يکشنبه به راديوی اسرائيل گفت ترکيه می‌تواند در ميان خريداران گاز صادراتی اسرائيل باشد. ترکيه تا کنون خريدار گاز ايران بوده است.

در هر حال، وزارت دفاع اسرائيل برای تدابيرامنيتی اين حوزه های گازی، دست اندرکار برنامه ريزی‌های گسترده، جدی و پرهزينه است. برخی کارشناسان منطقه بعيد نمی‌دانند که دستيابی اسرائيل به گاز موجب تنش‌های سياسی و نظامی و حتی وقوع جنگ شود.