علی جنتی: می‌توان چاپ کتاب را به ناشران بدون سابقه تخلف سپرد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید می‌توان چاپ کتاب را به ناشرانی که سابقه تخلف ندارند سپرد، و از سوی دیگر گزارش شده که به رغم رفع ممنوعیت از فعالیت سه ناشر، آن‌ها امسال هم در نمایشگاه کتاب تهران حضور ندارند.

علی جنتی روز دوشنبه، اول اردیبهشت، که در نخستین نشست اعضای هیات نظارت بر کتب بزرگسال و کودک و نوجوان سخن می‌گفت همچنین اظهار داشت که این امکان را به «نهاد‌ها و شخصیت‌هایی که نیاز به ممیزی و نظارت وزارت ارشاد ندارند» نیز می‌توان گسترش داد.

علی جنتی اشاره نکرد که آیا اظهارات وی تنها توصیه به معاونت فرهنگی است که مسوول صدور مجوز برای کتاب است یا قرار است چنین پیشنهادی در آینده نزدیک اجرایی شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، وزیر ارشاد اسلامی در عین حال گفته که وزارتخانه تحت امر وی باید «بیشتر بر سیاستگذاری و برنامه ریزی تمرکز کند».

در همین نشست، سید عباس صالحی، معاون فرهنگی آقای جنتی، از سیاست صدور مجوز برای انتشار کتاب در ایران دفاع کرده و هیات نظارت بر کتاب را «مشروعیت ساز نشر کتاب در جامعه» دانسته است.

وی همچنین به مشکلات موجود در اداره کتاب اشاره کرده و گفته که «در چند سال گذشته به دلیل برگزار نشدن جلسات اعضای هیات نظارت بر نشر کتاب» مدت زمان نظارت و بررسی کتاب‌ها طولانی شده است که این «درشان نظام جمهوری اسلامی ایران نیست».

آقای صالحی، «عدم وحدت رویه، ابهام در برخی از عناوین، عدم تعامل مناسب و گفت‌و‌گوی درست بین ناشر و مولف، و وجود برخی کج سلیقه گی‌ها در حیطه نظارت و بررسی» را از دیگر مشکلات صنعت نشر در ایران دانسته است.

سیاست‌های سختگیرانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در زمینه صدور مجوز کتاب و لغو مجوز فعالیت برخی از ناشران یکی از دلایل اصلی نارضایتی نویسندگان و ناشران بود که حسن روحانی، رییس جمهوری جدید، و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وعده داده‌اند که به این روند خاتمه خواهند داد.

در شش ماه گذشته گزارش‌ رسانه‌های ایران حاکی از این بود که معاونت فرهنگی به روند صدور مجوز کتاب‌های معطل مانده در اداره کتاب سرعت بخشیده است هرچند که برخی از ناشران گفته‌اند که وضعیت در این بخش از وزارت ارشاد هیچ تغییری نکرده است.

شهلا لاهیجی، مدیر نشر روشنگران و مطالعات زنان، از جمله این افراد است که اواسط فروردین ماه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا گفت: «تغییراتی که با روی کار آمدن دولت جدید در دایره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رخ داده، بسیار محدود بوده و در برخی از حوزه‌ها تنها در حد جابجایی مدیران و اتاق‌ها اتفاق افتاده است».

وی با بیان اینکه «با انتشار چند کتاب معوق مانده در ارشاد، نمی‌توان به اصلاح مسائل نشر امیدوار بود» افزوده بود: «من تغییر مهمی را در ساختار دایره نشر کتاب ارشاد ندیده‌ام. چندی قبل هم که به این بخش از ارشاد رفته بودم متوجه حضور اکثر مسوولان سابق در این اداره بودم که برخی از آن‌ها اتاق‌شان تغییر کرده بود و برخی هم ارتقاء رتبه گرفته بودند».

در همین حال به رغم رفع ممنوعیت از فعالیت برخی ناشران در دولت جدید، روز دوشنبه محمود آموزگار، دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، به خبرگزاری ایلنا گفته است که برخی از ناشران همچون چشمه، آگاه و اختران که به تازگی رفع توقیف شده‌اند امسال نیز در نمایشگاه بین المللی کتاب حضور ندارند.

وی با بیان اینکه «همه ناشرانی که از وزارت ارشاد مجوز فعالیت دارند باید طی سه سال گذشته حداقل ۳۵ عنوان کتاب جدید در کارنامه خودشان داشته باشند تا بتوانند در نمایشگاه کتاب تهران حضور داشته باشند» گفته که ناشران رفع توقیف شده، «به دلیل توقف مجوز نشرشان طی سال‌های گذشته نتوانسته‌اند حداقل کتاب‌های تازه چاپ را داشته باشند».

آقای آموزگار در ادامه گفته که اتحادیه ناشران از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواسته است تا با «دخالت خارج از ضوابط دستگاه‌های دیگر» در خصوص جمع آوری کتاب‌های دارای مجوز از این وزارتخانه «مماشات نکند و تا این لحظه هم هیچ کتاب مجوزداری از شرکت در نمایشگاه محروم نشده است».

در سال‌های گذشته و به رغم صدور مجوز انتشار کتاب‌ها از سوی وزارت ارشاد اسلامی، ماموران حراست این وزارتخانه یا سایر نهادهای امنیتی با حمله به غرفه‌های ناشران اقدام به جمع آوری برخی کتاب‌ها می‌کردند که از نظر آن‌ها، در تضاد با «مبانی و ارزش‌های اسلامی» بودند.