سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد که «بخش مرکزی» (کالاندریا) راکتور اراک روز چهارشنبه خارج شده و «حفره‌های» آن با سیمان پرشده و عصر روز پنجشنبه توسط بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، بهروز کمالوندی روز پنجشنبه ۲۴ دی گفت که «یکی، دو ساعت کار کوچک» برای اجرای کامل تعهدات ایران درباره این راکتور باقی مانده که «ظرف امروز و فردا انجام خواهد شد».
وی تاکید کرد «اقدامات عملی دو طرف» که در توافق اتمی وین پیش‌بینی شده، «انجام شده است و کارهای نوشتاری مربوط به این اقدامات در وین در حال انجام است».
در همین حال حمید بعیدی‌نژاد، مدیر کل سیاسی وزارت خارجه ایران، خبر داد که دور نهایی مذاکرات کار‌شناسان ایران و کشورهای گروه ۵+۱ از روز چهارشنبه در وین آغاز شده است.
وی تاکید کرد که این مذاکرات «آخرین ایستگاه مسیر طولانی مذاکرات» درباره برنامه اتمی ایران است که طرفین با عبور از آن به روز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خواهند رسید.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه گفت که ایران به ایالات متحده خبر داده که قلب راکتور اراک را از جای خود خارج کرده است.
در همان روز عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرد که محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز شنبه یا یکشنبه آینده بیانیه مشترکی درباره اجرای توافق اتمی وین صادر خواهند کرد.
خبرگزاری فارس روز دوشنبه به نقل از «یک منبع مطلع» خبر داده بود که قلب (کالاندریا) راکتور آب سنگین اراک «خارج» و محل آن با بتن «پر» شده است.
ساعاتی پس از این گزارش سازمان انرژی اتمی اعلام کرد که برخی کارهای مقدماتی در خصوص اراک انجام شده اما هیچ اقدامی در رابطه با خارج کردن قلب راکتور تکمیل نشده است.
باز طراحی و خارج کردن قلب راکتور اراک و بتن‌ریزی در آن، همراه با کاهش تعداد سانتریفوژ‌ها در سایت‌های نطنز و فردو و مبادله اورانیوم غنی شده ایران با اورانیوم خام یا کیک زرد از شروط آغاز اجرای توافق هسته‌ای با شش قدرت جهانی است.
بر اساس توافق اتمی وین، ایران با کمک آمریکا و چین در خطوط تولید سوخت خود در اراک تغییراتی فنی ایجاد خواهد کرد تا متناسب با راکتور جدید شود.
کشورهای گروه ۵+۱ و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با امضای سندی پذیرفته‌اند که در مدرن‌سازی این راکتور مشارکت کنند و در این سند برای هر یک از این کشور‌ها، تعهداتی تعیین شده است.
بر اساس این سند، چین در طراحی و ساخت راکتور مدرن شده و فرانسه در مواردی چون دریافت و مدیریت سوخت مصرفی مشارکت می‌کند.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز ۳۰ آبان با اشاره به بازطراحی و بازسازی راکتور اراک ظرف پنج سال آینده گفته بود که «سوخت اولیه» این راکتور ابتدا از خارج وارد و سپس در ایران تولید خواهد شد.
بر پایه توافق اتمی وین، ایران همچنین باید ذخیره اورانیوم غنی شده خود را به حدود ۳۰۰ کیلوگرم کاهش دهد و سانتریفوژهایش را به ۵۰۶۰ دستگاه تقلیل دهد.
تهران در روزهای ابتدایی دی بیش از ۱۱ تن اورانیوم غنی شده خود را به روسیه فرستاد و در ازای آن بیش از ۲۰۰ تن کیک زرد تحویل گرفت.
مقامات جمهوری اسلامی در هفته‌های گذشته نیز خبر دادند که جمع‌آوری سانتریفوژ‌ها در تاسیسات اتمی ایران آغاز شده است.