چند روز پس از توافق بغداد و تهران برای آغاز مطالعه امکانسنجی ساخت خط لوله انتقال نفت منطقه کرکوک به ایران، دلشاد شعبان نایب رئیس کمیته منابع طبیعی پارلمان کردستان این پروژه را ناقض تحریمهای آمریکا علیه ایران و سنگاندازی عراق و ایران در آستانه همهپرسی استقلال اقلیم کردستان دانسته است.
تفاهمنامه اولیه ساخت خط لوله نفتی کرکوک به ایران زمستان پارسال امضاء شد و همان زمان نیز ارشد صالحی رئیس جبهه ترکمنهای عراق و نماینده کرکوک در مجلس این کشور در گفتوگو با خبرگزاری «آناتولی» ترکیه، امضای این تفاهمنامه را غیرمترقبه خواند و به آن اعتراض کرد.
این خط لوله قرار است نفت منطقه کرکوک را که بخشی از آن توسط دولت مرکزی عراق و بخش دیگر توسط اقلیم کردستان اداره میشود، از طریق خاک ایران به بازارهای بینالمللی ترانزیت کند.
دلشاد شعبان در گفتوگو با روزنامه «الشرق الاوسط» تشکیل کمیته مشترک میان ایران و دولت مرکزی عراق برای مطالعه این خط لوله را نقض تحریمهای آمریکا علیه ایران عنوان کرده و میگوید تهران و بغداد مدتهاست که برای مانعتراشی بیشتر حقوقی بر سر وضعیت منطقه کرکوک بعد از برگزاری همهپرسی در اقلیم کردستان تلاش میکنند.
وی افزوده است: سوال اینجاست که که آیا بعد از اجرای پروژه خط لوله نفتی، آیا کرکوک همچنان در کنترل دولت مرکزی عراق باقی خواهد ماند؟
برگزاری همهپرسی استقلال اقلیم کردستان از عراق برای ۲۵ سپتامبر، سوم مهرماه برنامهریزی شده است.
به گفته آقای شعبان، بغداد و تهران مقامات اقلیم کردستان را از این پروژه آگاه نکردهاند و بایستی قبلا این کار را میکردند.
وی در ادامه گفت که «میادین نفتی کرکوک به دو بلوک تقسیم میشود. میدان هاوانا و بای حسن که در کنترل دولت اقلیم کردستان است و سه میدان دیگر که تحت کنترل شرکت نفت شمال وابسته به دولت مرکزی عراق است. اگر عراق با ایران پروژه خط لوله نفتی را تکمیل کنند، نفت میادین تحت کنترل اقلیم کردستان از این مسیر منتقل نخواهد شد».
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران هشتم مرداد در دیدار با جبار اللعیبی همتای عراقی خود اعلام کرد که با دولت بغداد بر سر چند پروژه نفتی از جمله آغاز مطالعه احداث خط لوله کرکوک توافق شده است.
مقامات ایران به کرات مخالفت خود را با همهپرسی در اقلیم کردستان اعلام کردهاند.