رییس جمهوری آمریکا در مقالهای که در شماره روز پنجشنبه ۱۲ فروردین روزنامه «واشینگتن پست» منتشر شد، نوشت که دقیقترین و همه جانبهترین نظام بازرسی که تاکنون سابقه نداشته برای نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران برقرار شده است.
ایران و شش قدرت جهانی در ۲۴ تیرماه پارسال بر سر کاهش گسترده فعالیتهای هستهای تهران به توافق رسیدند و در ازای آن قرار شد تا تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی لغو شود. این توافق که به «برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام معروف شده است از دی ماه پارسال اجرایی شد.
باراک اوباما در مقاله خود نوشته است: «ایران دارای سلاح هستهای یک خطر غیرقابل پذیرش برای امنیت ملی آمریکا و کشورهای متحد ما بود. در عین حال میتوانست آغازگر مسابقه تسلیحات هستهای در خاورمیانه و در نتیجه خطر بزرگی برای پیشگیری از خطر هستهای در سراسر جهان باشد».
رییس جمهوری آمریکا با اشاره به اعمال تحریمهای گسترده علیه ایران افزوده است: این تجربه نشان داد کشورهایی که به تعهدات خود عمل نکنند با پیامدهای آن روبرو خواهند شد. بر اساس توافق هستهای با ایران تمامی راههای آن کشور برای دستیابی به سلاح هستهای مسدود شد و دقیقترین و همه جانبهترین نظام بازرسی که تاکنون سابقه نداشته برای نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران برقرار شده است.
وی تاکید کرده که قدرتهای جهانی با هوشیاری کامل نظارت بر اجرای تمامی تعهدات ایران را دنبال خواهند کرد.
آقای اوباما با بیان اینکه استفاده احتمالی از سلاح هستهای «از تمامی تهديدها برای امنیت و صلح جهانی» خطرناکتر است، گفته که «به همین خاطر هفت سال پیش در پراگ اعلام کردم که دولت آمریکا به متوقف کردن گسترش سلاحهای هستهای متعهد و به دنبال جهانی بدون این تسلیحات است».
وی افزوده است: این دیدگاه بر اساس سیاست روسای جمهوری قبلی آمریکا، دمکرات و جمهوریخواه، از جمله رونالد ریگان بنا شده که گفته بود: «ما خواهان آن هستیم که تمام جهان سرانجام به طور کامل از سلاحهای هستهای پاک شود».
رییس جمهوری آمریکا با اشاره به آغاز به کار اجلاس امنیت هستهای در واشینگتن از روز پنجشنبه، «جلوگیری از دستیابی تروریستها به سلاح هستهای و به کارگیری آن» را از جمله اهداف این نشست دانسته و گفته است که «میزان پیشرفت در مصوبات اجلاس هفت سال پیش در پراگ و به خصوص کاهش انبار مواد هستهای در کشورهای مختلف جهان بررسی خواهد شد. در عین حال همه کشورها از جمله آمریکا، با پذیرش تعهدات بیشتری در این زمینه معاهدات مربوط به منع گسترش تسلیحات هستهای را تقویت خواهند کرد».
به گفته وی، مبارزه با گروههای تروریستی مثل گروه «خلافت اسلامی» و جلوگیری از دستیابی این گروههای خطرناک به سلاحهای هستهای اهمیت ویژهای دارد.
آقای اوباما سپس دستاوردهای هفت سال گذشته در زمینه امنیت هستهای را بر شمرده و از جمله به «ادامه اقدامات آمریکا و روسیه برای کاهش کلاهکهای هستهای خود تا سال ۲۰۱۸» اشاره کرده و گفته که با این اقدامات، تعداد کلاهکهای هستهای «به نازلترین رقم از دهه ۱۹۵۰ تاکنون تقلیل خواهد یافت».
وی می افزاید که «طی چند سال اخیر هم تعداد و هم نقش سلاحهای هستهای در استراتژی دفاعی آمریکا را کاهش داده، توسعه و تولید کلاهکهای هستهای جدید را متوقف کرده و متعهد شده که هیچگاه از سلاح هستهای یا از آنها به عنوان تهدید استفاده نکند».
محور دوم مورد اشاره رییس جمهوری آمریکا در مقاله خود در روزنامه واشینگتن پست، «تقویت رژیم نظارتی و کنترل از جمله معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای است که از گسترش این تسلیحات جلوگیری میکند».
آقای اوباما میگوید ما توانستیم جامعه بینالمللی را در این راستا متحد کنیم و نمونه برجسته آن مورد ایران بود.
در محور سوم، وی به تلاش برای تنظیم چارچوب جدیدی برای برنامه هستهای غیرنظامی اشاره می کند که تمامی کشورها ضمن رعایت شروط و مسئولیت خود بتوانند از انرژی هستهای صلح آمیز استفاده کنند.
رییس جمهوری آمریکا میگوید طرح موسوم به «بانک سوخت هستهای» که هفت سال پیش آمریکا آن را مطرح کرد اکنون در قزاقستان در حال احداث است. با استفاده از این امکان کشورهای طالب انرژی هستهای بدون اینکه نیازی به غنیسازی اورانیوم داشته باشند، که همواره خطر سرقت یا به کارگیری در مصارف نظامی را دارد، میتوانند طرحهای خود را پیش ببرند.