پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان روز جمعه هفتم آذر در سخنرانی خود در ترکیه خواستار پایان دادن به همه اشکال بنیادگرایی مذهبی شد و گفت راه اصلی متوقف کردن «جنایات بزرگ» تندروهای اسلامی در سوریه و عراق، مبارزه با فقر و گرسنگی است و نه دخالت نظامی.
به گزارش خبرگزرای رویترز از آنکارا، پاپ فرانسیس در ابتدای سفر سه روزهاش به ترکیه گفت هیچ نشانهای از کاسته شدن «خشونت تروریستی» در همسایگان جنوبی ترکیه دیده نمیشود.
گروه حکومت اسلامی در مناطق تحت کنترل خود در عراق و سوریه یک خلافت اسلامی اعلام کرده و شیعیان، مسیحیان و کسانی را که با برداشت به شدت افراطی از دین موافق نیستند سرکوب میکنند.
رهبر کاتولیکهای جهان پس از دیدار با رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه با اشاره به شبه نظامیان حکومت اسلامی گفت: «مبارزه با یک متجاوز بیرحم، مادامی که بر اساس قوانین بینالمللی باشد، همیشه مشروع است».
او افزود: «آنچه که ضروری است یک تعهد مشخص بین همه است تا منابع و امکانات را نه به سمت تسلیحات، بلکه برای نبردی که شایسته یک انسان واقعی است هدایت کند، و آن نبرد با گرسنگی و بیماری است».
پاپ فرانسیس پیش از دیدار با رجب طیب اردوغان از مقبره مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه مدرن و سکولار در سال ۱۹۲۳، بازدید کرد.
خبرگزاری رویترز در ادامه مینویسد که دیدار پاپ از ترکیه، کشوری با اکثریت مسلمان و قانون اساسی سکولار، حساس است. هدف از این سفر برقراری ارتباط نزدیکتر با رهبران مذهبی و همزمان محکوم کردن خشونت عیله مسیحیان و سایر اقلیتهای مذهبی در خاورمیانه است.
پاپ فرانسیس با دعوت از رهبران ادیان برای گفتوگوی بین مذاهب گفت: «این پایان دادن به همه اشکال بنیادگرایی و تروریسم است که کرامت هر زن و مردی را از بین میبرد و از مذهب سوء استفاده میکند».
ترکیه با اکراه به ائتلاف بینالمللی علیه گروه حکومت اسلامی پیوست و از پذیرفتن مسئولیتهای نظامی در صحنه نبرد با این گروه امتناع کرده است. آنکارا با این حال ضمن حمایت از گروههای مخالف رژیم سوریه، خواستار سرنگونی رژیم بشار اسد است.
این کشور میزبان نزدیک به دو میلیون پناهنده سوری است که هزاران نفر از آنها از اقلیت مسیحی هستند. این در حالی است که اقلیت مسیحی ساکن ترکیه طی یک قرن گذشته به تدریج کوچکتر شده است. چند دهه خشونت، فشار سیاسی و اقتصادی که با ظهور اولین حکومت مدرن پس از امپراطوری عثمانی و در پایان جنگ جهانی اول همزمان بود، بسیاری از مسیحیان ترکیه را وادار به مهاجرت از این کشور کرد.
مسیحیان و سایر اقلیتهای دینی ترکیه اکنون نگران تشدید فعالیتهای اسلامی آقای اردوغان هستند.
پاپ فرانسیس گفت: «این یک مسئله اساسی است که همه شهروندان مسلمان، یهودی و مسیحی هم در تدوین قوانین و هم در اجرای قانون از حقوق و مسئولیت مساوی برخوردار باشند».
مهاجرت مسیحیان
رهبر کاتولیکهای جهان قرار است در روز دوم سفرش (شنبه هشتم آذر) در استانبول با بارتلموس اول رهبر کلیسای ارتدوکس دیدار کند. این دیدار با هدف نزدیکی بین بخش غربی (کلیسای کاتولیک) و شرقی (کلیسای ارتدوکس) مسیحیت انجام میشود.
در حالی که پیروان ارتدوکس بارتلموس اول در جمعیت ۷۵ میلیونی ترکیه تنها به سه هزار نفر محدود شده است، با این حال اقامتگاه او در استانبول به عنوان میراث امپراتوری بیزانس باقی مانده است.
تعداد مسیحیان سوریه در ابتدای جنگ داخلی ۱۰ درصد از کل جمعیت ۲۲ میلیونی کشور اعلام شده است. جمعیت مسیحیان عراق از سال ۲۰۰۳ و شروع جنگ در این کشور ۷۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
پس از آلبانی و اردن، دیدار از ترکیه، سومین سفر پاپ فرانسیس یه یک کشور عمدتا مسلمان است.
به گزارس خبرگزاریها، پاپ ممکن است در مسجد ایاصوفیه دعا بخواند. ایا صوفیه حدود ۹ قرن یکی از بزرگترین کلیساهای عالم مسیحیت و از حدود ۵۰۰ سال پیش یکی از بزرگترین مساجد مسلمانان بود تا اینکه اخیرا به موزه تبدیل شده است.
این اقدام ممکن است احساسات بعضی از مسلمانان را جریحه دار کند که میخواهند ایاصوفیه همچنان به عنوان یک مسجد مسلمان باقی بماند.
دیدار پاپ فرانسیس که به ساده زیستی شهرت دارد با رجب طیب اردوغان در کاخ ریاست جمهوری جدید ترکیه با هزار اتاق آن بحث برانگیز شده است.
وی با کنار گذاشتن اقامتگاه بزرگ ویژه پاپ در کاخ واتیکان، اکنون در یک خانه معمولی زندگی میکند.