روسیه روز دوشنبه ۲۵ دیماه قویاً از برنامه دولت دونالد ترامپ برای بازنگری در برنامه جامع اقدام مشترک، برجام، انتقاد کرد ولی آلمان گفته که به دنبال جزئیات بیشتری از خواستههای آمریکا و ارزیابی آنها با شرکای اروپاییاش است.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، هشدار داد که مسکو از تقاضای ایالات متحده برای ایجاد تغییرات در توافق اتمی ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه ۱۳۹۴ حمایت نخواهد کرد.
بر اساس این توافق، ایران پذیرفت که بسیاری از فعالیتهای هستهایش از جمله غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کند و در مقابل تحریمهای بینالمللی علیه تهران برداشته شدند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز جمعه ۲۲ دیماه گفته بود: «برای آخرین بار» با تعلیق تحریمهای هستهای موافقت میکند تا مطمئن شود که ایرادهای آن توسط متحدان اروپایی اصلاح خواهد شد.
او ضمن اعلام آمادگی برای همکاری در زمینه تنظیم یک قطعنامه فراجناحی، چهار مؤلفه را برای امضای مصوبه کنگره در این زمینه اعلام کرده که عبارتند از: «درخواست بازرسی فوری از تمام تأسیسات مورد نظر بازرسان بینالمللی در ایران؛ اطمینان از نزدیک نشدن ایران به سلاح هستهای؛ دائمی شدن محدودیتهای ایران در توافق هستهای، و سرانجام اینکه برنامه موشکی بالستیک و سلاح هستهای تهران جدانشدنی هستند».
دولت آمریکا باید کمتر از ۱۲۰ روز دیگر نظر خود را درباره ادامه تعلیق تحریمهای هستهای ایران یا برقراری مجدد آنها دوباره اعلام کند.
سرگئی لاوروف در سخنان روز دوشنبهاش در مسکو تقاضاهای واشینگتن برای اصلاح برجام را «رقتانگیز» توصیف کرد و گفت که چنین اقدامی موجب ایجاد تردید در زمینه پایبندی آمریکا به توافقهای بینالمللی میشود.
او با تأکید بر قصد روسیه برای حفظ برجام گفت: «برهم خوردن توافق جامع هستهای، به ضرر گفتوگو با کره شمالی نیز هست زیرا اگر کره شمالی ببیند که توافق هستهای با ایران اجرا نشده است، حاضر به توافق بر سر فعالیتهای هستهایش نخواهد شد».
آقای لاوروف گفت: «روسیه از تغییر عبارات توافقنامه، یا افزایش مواردی به آن که برای ایران بهکلی غیرقابل قبول باشد، حمایت نمیکند».
رئیسجمهور آمریکا روز جمعه گفته بود که با شرکای اروپاییاش روی حذف بند موسوم به «بند غروب» کار خواهد کرد که به ایران اجازه میدهد تا در دهه آینده، فعالیتهای پیشرفته هستهایش را از سر بگیرد و محدودیتهای وضع شده علیه این برنامه برداشته خواهد شد.
وزارت خارجه ایران روز ۲۳ دیماه اعلام کرد که «نه اکنون و نه در آینده هیچ تغییری» در برجام را نخواهد پذیرفت.
کشورهای اروپایی گفتهاند که حاضرند این موضوع را با واشینگتن مورد بحث قرار دهند ولی اشتیاق چندانی برای دنبال کردن سیاست دولت ترامپ در زمینه برجام نشان ندادهاند.
استفن سیبرت، سخنگوی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان روز دوشنبه تأکید کرد که برلین به برجام وفادار خواهد ماند. او گفت که آلمان این موضوع را با شرکای اروپاییاش مورد ارزیابی قرار خواهد داد.
ماریا آدبار، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان، هم گفته که مقامهایی اروپایی قرار است با طرفهای آمریکایی بنشینند و «ببینند که در اظهارات آقای ترامپ چه هدف و درخواستی مدنظر بوده است».
او افزود که به نظر میرسد اظهارات ترامپ در ابتدا و بیش از همه متوجه کنگره آمریکا باشد.
دولت ترامپ و حامیانش میگویند که جمهوری اسلامی ایران بهواسطه آزمایشهای موشکی خود و همین طور فعالیتهایش در منطقه از جمله در سوریه و یمن، در واقع، به «روح برجام» پایبند نیست.