پادشاه عربستان روز دوشنبه ۲۸ آبان در سخنرانی سالانهاش، از جامعه بینالمللی خواست به برنامه هستهای ایران پایان دهد و حمایت ریاض از تلاشهای سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ یمن را مورد تاکید قرار داد.
سخنرانی ملک سلمان در مجمع مشورتی این کشور، موسوم به «مجلس شورا»، نخستین اظهارنظر علنی وی از زمان به قتل رسیدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی، در روز دوم اکتبر در کنسولگری عربستان در استانبول است.
قتل این روزنامهنگار خشم بسیاری را در کشورهای جهان برانگیخت و مناسبات ریاضی با غرب را به مخاطره انداخته است.
هفته گذشته قضات سعودی خبر دادند که قصد دارند برای ۵ مظنون مرتبط با قتل این روزنامهنگار، حکم اعدام صادر کنند.
ملک سلمان بن عبدالعزیز که سخنرانی او بهطور مستقیم از تلویزیون پخش میشد از قضات و قوه قضائیه عربستان به خاطر «اجرای وظایفشان در خدمت عدالت» تحسین کرد، اما اشاره مستقیمی به موضوع قتل روزنامهنگار منتقد سعودی یعنی جمال خاشقجی در استانبول نکرد.
جمال خاشقجی، منتقد حاکمان کنونی عربستان سعودی و یادداشتنویس روزنامه واشینگتنپست، روز دهم مهر امسال پس از ورود به کنسولگری سعودی در استانبول ناپدید شد.
عربستان تا دو هفته نسبت به سرنوشت خاشقجی ابراز بیاطلاعی میکرد، اما بعد با تغییر روایت خود، ابتدا ادعا کرد که وی در یک «درگیری فیزیکی» در داخل کنسولگری کشته شده، و سرانجام تایید کرد که قتل او بر اساس «برنامهریزی قبلی» صورت گرفته است.
واشینگتنپست، روزنامهای که جمال خاشقجی در آن یادداشت مینوشت، روز جمعه در گزارشی ادعا کرد که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیآیاِی، به این نتیجه رسیده است که دستور این قتل را محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، صادر کرده است.
هدر نائرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز شنبه این گزارش را «غیردقیق» خوانده و رئیس جمهور آمریکا هم هنوز در این خصوص نظری قطعی نداده است.
پادشاه سعودی: جامعه جهانی برنامههای هستهای و موشکی ایران را متوقف کند
ملک سلمان ۸۲ ساله در سخنانش، اقدامات ایران- رقیب منطقهای عربستان- را محکوم کرد و گفت: «رژیم ایران همواره در امور داخلی سایر کشورها دخالت کرده است، حامی تروریسم بوده، و در بسیاری از کشورهای منطقه دست به آشوب زده و خرابی به بار آورده است».
وی گفت که «جامعه بینالمللی باید به برنامه هستهای ایران پایان دهد و اقدامات این کشور که امنیت و ثبات را به خطر انداخته است متوقف کند».
این موضع پادشاه عربستان سعودی با دیدگاههای دولت دونالد ترامپ در آمریکا و بنیامین نتانیاهو در اسرائیل درباره برنامه هستهای و موشکی ایران و آنچه که «برهم زدن ثبات و امنیت خاورمیانه» از سوی تهران عنوان کردهاند، همسو است.
«رژیم ایران همواره در امور داخلی سایر کشورها دخالت کرده است، حامی تروریسم بوده، و در بسیاری از کشورهای منطقه دست به آشوب زده و خرابی به بار آورده است».ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی
رئیسجمهوری آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت از توافق شش قدرت جهانی با ایران بر سر حلوفصل برنامه هستهایاش خارج شد و در اواسط مردادماه و آبان تحریمهای معلق شده ایران در نتیجه برجام را بازگرداند. این اقدام با استقبال ریاض و تلآیو روبرو شد.
حمایت از تلاشهای سازمان ملل در بحران یمن
ملک سلمان در بخش دیگری از سخنانش گفت که عربستان سعودی از تلاشهای سازمان ملل برای پایان دادن به درگیریها در یمن حمایت میکند.
وی اظهار داشت: «همراهی ما با یمن یک گزینه نبود بلکه تکلیفی در زمینه حمایت از مردم یمن برای مقابله با تجاوز شبهنظامیان مورد پشتیبانی ایران بود».
یمن در حال حاضر صحنه جنگ بین حوثیهای مورد حمایت ایران و دولت منصور عبدربه هادی منصور است که پشتیبانی یک ائتلاف عربی به رهبری عربستان را پشت سر خود دارد.
جنگ یمن که سه سال و نیم پیش آغاز شد تاکنون بیش از ده هزار کشته برجای گذاشته و به گفته سازمان ملل، به «فاجعهای انسانی» منجر شده است که جان میلیونها نفر را تهدید میکند.
کشورهای غربی در سالهای اخیر ضمن محکوم کردن نقش ایران در تأمین سلاح حوثیها، از عربستان سعودی و متحدانش در این جنگ حمایت میکردند. ولی از زمان قتل جمال خاشقجی توسط ماموران سعودی، آنها موضع انتقادی نسبت به ریاض اتخاذ کرده و حتی خواستار پایان جنگ در یمن شدهاند.