نرخ انواع بیمه کشتی‌ها از جمله نفتکش‌هایی که از خلیج فارس عبور می‌کنند، با افزایش تنش‌ها در منطقه و در پی اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا درباره عدم الزام آمریکا برای حفاظت از کشتی‌های دیگر کشورها، به‌شدت روند صعودی گرفته است.
گزارش‌ها حاکی است که نرخ «بیمه اضافی ریسک» که به «بیمه اضافی جنگ» نیز موسوم است، برای نفتکش‌های معمولی که از خلیج فارس می‌گذرند به ۵۰۰ هزار دلار رسیده است که ۱۰ برابر هزینه بیمه در ابتدای سال جاری میلادی است.
از اردیبهشت‌ماه امسال شش کشتی تجاری در آب‌های امارات و دریای عمان، از جمله سه نفتکش مورد هدف قرار گرفته است و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سوم تیرماه اعلام کرد کشورهای دیگر خصوصاً ژاپن و چین که بخش اعظم نفت خود را از خاورمیانه وارد می‌کنند، باید خود امنیت نفتکش‌هایشان را تأمین کنند.
وی گفت تاکنون آمریکا بدون هیچ پاداشی سال‌ها برای امنیت همه نفتکش‌ها تلاش کرده، اما از این به بعد، هر کشوری مسئول حفاظت از کشتی‌های خودش است.
با اوج‌گیری تنش‌ها و حملات به نفتکش‌ها که آمریکا، عربستان و امارات مسئولیت آن را متوجه ایران می‌دانند، شرکت‌های ارزیابی ریسک، خلیج فارس را در ردیف مناطق «پرخطر» قرار داده‌اند و بیمه‌گذاران هزینه اضافی سنگینی برای بیمه کشتی‌ها اعمال کرده‌اند.
ایران اتهام دست داشتن در حملات اخیر به کشتی‌ها را رد کرده است.
حدود یک‌پنجم از نفت مصرفی جهان از تنگه هرمز می‌گذرد و دونالد ترامپ می‌گوید آمریکا ملزم نیست بدون گرفتن پاداش و امتیاز، امنیت کشتی‌های دیگر کشورها را تأمین کند. ترامپ حتی اعلام کرد که به ماندن نیروهای آمریکایی در خلیج فارس برای حفاظت از کشتی‌ها هم نیازی نیست، چون آمریکا تقریباً از واردات نفت بی‌نیاز شده است.
تولید نفت آمریکا در سال گذشته با افزایش ۱۷ درصدی نسبت به ۲۰۱۷ به حدود ۱۱ میلیون بشکه رسید. این رقم در سال جاری به ۱۲.۴ میلیون و در سال آینده به ۱۳.۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
این در حالی است که سال گذشته چین، هند و ژاپن به ترتیب روزانه ۱۱ میلیون، ۵.۲ میلیون و ۳.۹ میلیون بشکه واردات نفت داشته‌اند که بخش اعظم آن از خلیج فارس تامین شده است.
پارسال روزانه ۷۱.۳ میلیون بشکه نفت در جهان فروخته شده که بیش از ۲۴ میلیون آن نفت خاورمیانه بوده است. ۱۷ میلیون بشکه از این مقدار هم از تنگه هرمز گذشته است.
آقای ترامپ می‌گوید چین ۹۱ درصد و ژاپن ۶۲ درصد نفت خود را از مسیر تنگه هرمز دریافت می‌کنند.
تنها هزینه بیمه اضافی ریسک نیست که بر صاحبان کشتی یا واردکننده‌های نفت تحمیل می‌شود. باری با ارزش بیمه‌ای معادل ۱۳۰ میلیون دلار (محموله دو میلیون بشکه‌ای نفت) به ۱۵۰ تا ۳۲۵ هزار دلار رسیده و هزینه بیمه خود نفتکشی به ارزش ۷۵ میلیون دلار نیز به ۲۰۰ هزار دلار افزایش یافته است، در حالی که این رقم در ابتدای سال جاری ۳۰ هزار دلار بود.
از طرف دیگر، صاحبان کشتی نیز هزینه حمل بار را افزایش داده‌اند و طبیعی است که هزینه نهایی بر مصرف‌کنندگان انرژی و مردم آن کشورها تحمیل می‌شود. برای نمونه، هزینه اضافی ریسک (برابر با ۵۰۰ هزار دلار) حدود ۲۵ سنت به قیمت نهایی واردات هر بشکه نفت اضافه می‌کند.
این در حالی است که قیمت نفت نیز طی دو هفته گذشته و مورد هدف قرار گرفتن دو نفتکش در دریای عمان حدود ۱۰ درصد افزایش یافته و به حدود ۶۴ دلار رسیده است.