افت «۲۰ درصدی» تجارت ایران و اروپا؛ واردات از روسیه دو برابر شد

به رغم افزایش صادرات غیرنفتی، اما برنامه هدف‌گذاری شده توسط ایران صادرات نیم‌سال اول حدود ۷۵ درصد محقق شده است.

آمارهای رسمی ایران حاکی از افت ۲۰ درصدی بازرگانی غیرنفتی با اتحادیه اروپا طی نیمه اول سال ۱۳۹۷ است.

آخرین آمار ماهانه سازمان توسعه تجارت ایران که در سایت رسمی آن منتشر شده است، می‌گوید که صادرات ایران به اتحادیه اروپا دو درصد و واردات کشور از این اتحادیه ۱۹ درصد کاهش یافته است.

صادرات ایران به اروپا در شش ماهه اول امسال ۶۳۶ میلیون دلار و واردات ایران از این اتحادیه چهار میلیارد و ۴۷۳ میلیون دلار بوده است.

به غیر از اتریش، سوئیس و اسپانیا، واردات ایران از همه کشورهای عمده اروپایی طرف تجاری تهران کاهش یافته است.

بر اساس آمارهای بین‌المللی مانند آژانس بین‌المللی انرژی، طی ماه‌های اخیر صادرات نفت خام ایران به اروپا تحت تاثیر بازگشت تحریم‌های آمریکا تقریبا نصف شده است.

ایران پارسال به طور متوسط حدود ۷۰۰ هزار بشکه صادرات نفت به اروپا و ترکیه صادر کرده بود. خبرگزاری رویترز روز دوشنبه ۲۳ مهرماه گزارش داد که برای ماه اکتبر، هیچ نفتی از ایران راهی اتحادیه اروپا نشده است.

کل تجارت غیرنفتی

آمارهای رسمی ایران شامل صادرات نفت خام، گاز و محصولات نفتی نمی‌شود، اما بسیاری از محصولات خام نفتی مانند میعانات گازی، پروپان، بوتان، قیر و غیره در سبد صادرات غیرنفتی گنجانده شده است که از قضا این کالاها سهمی چشمگیر در آنچه ایران صادرات غیرنفتی عنوان می‌کند، دارند.

آمارهای سازمان توسعه تجارت نشان می‌دهد که کل صادرات ایران (شامل میعانات گازی که نوعی نفت خام فوق سبک است) در نیمه اول امسال حدود ۱۳ درصد رشد داشته و به ۲۳ میلیارد و ۱۲۳ میلیون دلار رسیده است. واردات کشور نیز ۱۲ درصد کاهش یافته و به ۲۲ میلیارد و ۱۸۲ میلیون دلار افت کرده است.

در حالی که واردات از بسیاری از کشورهای عمده شریک تجاری ایران مانند چین، امارات، کره جنوبی، هند، آلمان، ترکیه و غیره کاهش یافته است، اما واردات تهران از روسیه دو برابر شده است.

علت امر می‌تواند به تجارت نفت در برابر کالا بین ایران و روسیه برگردد که از نوامبر سال ۲۰۱۷ به اجرا گذاشته شد. ایران ظرف یکسال گذشته روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت به روسیه تحویل داده است.

الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه دو هفته پیش اعلام کرد که خرید نفت ایران از نوامبر پارسال به صورت مداوم ادامه داشته و روسیه قصد ندارد به خاطر تحریم‌های آمریکا این معامله را متوقف کند. روسیه، بعد از عربستان بزرگترین صادرکننده نفت جهان است.

کل تجارت دوجانبه غیر نفتی ایران و روسیه در شش ماهه اول امسال ۶۳۳ میلیون دلار شده و روسیه به نهمین صادرکننده بزرگ کالا به ایران تبدیل شده است. صادرات غیرنفتی ایران به روسیه بسیار اندک است و این کشور در لیست ۲۰ مقصد عمده صادرات ایران قرار ندارد.

نکته مهم در آمارهای صادرات غیرنفتی، افت ۴۶ درصدی صادرات میعانات گازی ایران است. ایران در شش ماهه اول امسال روزانه حدود ۲۱۵ هزار بشکه صادرات میعانات گازی داشته است.

علت امر، راه‌اندازی دو فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس است که روزانه ۲۴۰ هزار بشکه ظرفیت فرآوری میعانات گازی و تولید بنزین و گازوئیل دارند. ایران در نظر دارد فاز سوم این پالایشگاه به ظرفیت ۱۲۰ هزار بشکه میعانات گازی را نیز طی ماه‌های آینده راه‌اندازی کند.

به رغم افزایش صادرات غیرنفتی، اما برنامه هدف‌گذاری شده توسط جمهوری اسلامی برای صادرات نیم‌سال اول حدود ۷۵ درصد محقق شده است.

منابع: سازمان توسعه تجارت، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، رویترز، وزارت نفت ایران/ د.خ/ ک.ر