رئیسجمهوری آمریکا از ترکیه خواست تا فایل صوتی و تصویری که گفته میشود از لحظه کشته شدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی، را منتشر کند و افزود احتمالا تا آخر هفته مشخص میشود که چه اتفاقی برای وی افتاده است.
گزارشهای غیررسمی و به نقل از منابع ترک حاکی است که احتمالا آقای خاشقجی کشته شده و جسدش توسط یک تیم ۱۵ نفره سعودی قطعهقطعه شده است. رسانههای دولتی ترکیه میگویند که تصویر و صدای مربوط به لحظه کشته شدن وی در اختیار مقامهای آنکارا است.
دونالد ترامپ روز چهارشنبه ۲۵ مهر در کاخ سفید گفت از ترکیه خواستهایم فایل صوتی و ویدئویی مربوط به خاشقجی را در اختیار ما بگذارد.
رئیسجمهوری آمریکا با اشاره به سفر مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، به عربستان و ترکیه برای بررسی این موضوع گفت که وی احتمالا امشب یا فردا صبح به آمریکا برخواهد گشت و «گزارش کامل» را از او خواهم گرفت.
وی تاکید کرد که واشینگتن قصد ندارد تا قضیه ناپدید شدن خاشقجی را «لاپوشانی کند» و ابراز امیدواری کرد که خانواده سلطنتی عربستان در این پرونده دست نداشته باشند.
آقای ترامپ گفت با وجود حساسیتها در مورد ناپدید شدن جمال خاشقجی قصد ندارد از عربستان فاصله بگیرد و افزود امیدوار است که خاندان سلطنتی در این ماجرا دخالتی نداشته باشد.
وی انتقادهای اعضای کنگره از هر دو حزب را که خواستار اقدامات جدی علیه عربستان سعودی شدهاند رد کرد.
بیشتر در این باره: جمال خاشقجی که بود؟جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی، حدود دو هفته پیش و پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده و گزارشهایی در مورد قتل او منتشر شده است.
آقای ترامپ در بخشی از مصاحبه روز چهارشنبه گفت: «امیدوارم موضوع حل شود. ما عمق ماجرا را روشن خواهیم کرد. امیدوارم که پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی از این ماجرا اطلاعی نداشته باشند. به نظر من این عامل بسیار مهمی است».
در پاسخ به این سئوال که آیا آمریکا باید از عربستان سعودی فاصله بگیرد، دونالد ترامپ گفت: «من قصد ندارم چنین کاری بکنم».
در روزهای اخیر فشار به حکومت ریاض برای پاسخ دادن به سئوالات در مورد پرونده جمال خاشقجی افزایش یافته است. مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا به خاطر این موضوع به ریاض و آنکارا سفر کرده است.
امیدوارم موضوع حل شود. ما عمق ماجرا را روشن خواهیم کرد. امیدوارم که پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی از این ماجرا اطلاعی نداشته باشند. به نظر من این عامل بسیار مهمی است.دونالد ترامپ
دونالد ترامپ با نظر برخی از قانونگذاران که خواهان تعلیق فروش اسلحه به عربستان سعودی هستند مخالفت کرد و گفت در چنین حالتی ریاض برای خرید تسلیحات به کشورهای دیگر روی خواهد آورد.
رئیسجمهوری آمریکا افزود: «ما برای مبارزه با تروریسم و حوادثی که در ایران و سایر نقاط روی میدهد به عربستان سعودی نیاز داریم».
وی در مورد احتمال اقدامات تنبیهی علیه عربستان گفت: «امیدوارم که ما در سوی بهتر چنین معاملهای باشیم».
آمریکا و عربستان سعودی در دهههای اخیر متحدان بسیار نزدیکی بوده و از زمان وقوع انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ هر دو کشور در مقابله با ایران که رقیب اصلی ریاض در منطقه است همکاری کردهاند.
آقای ترامپ با اشاره به فروش تسلیحات به ریاض گفت: «آنها سفارش تسلیحاتی عظیمی دارند که حدود ۱۱۰ میلیارد دلار است که بزرگترین قرارداد تسلیحاتی خارجی در تاریخ ماست و حدود ۵۰۰ هزار شغل به آن وابسته است. آیا میتوان این سفارش را لغو کرد؟»
تعدادی از اعضای کنگره آمریکا از جمله جمهوریخواهان از جمله معترضان جدی به عملکرد عربستان هستند.
بیشتر در این باره: سناتور ارشد آمریکایی: قتل خاشقجی به دستور یک ولیعهد خودسر صورت گرفته استسناتور لیندسی گراهام از سیاستمداران جمهوریخواه نزدیک به دونالد ترامپ روز سهشنبه ولیعهد عربستان سعودی را یک «فرد مخرب و زیانبار» توصیف و او را متهم کرد که دستور قتل جمال خاشقجی را صادر کرده است.
او افزود که آمریکا باید فروش تسلیحات به عربستان سعودی را تعلیق کند.
مایک پومپئو که به خاطر پرونده جمال خاشقجی روز سهشنبه در ریاض با پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی و روز چهارشنبه نیز در آنکارا با مقامات ترکیه مذاکره کرد گفت: «فعلا قصد ندارم در مورد هیچ یک از حقایق این موضوع اظهارنظر کنم».
مقامات ترکیه در روزهای اخیر گفتند که به اعتقاد آنها جمال خاشقجی روز دوم اکتبر در کنسولگری عربستان کشته شده است. آنها به خبرگزاری رویترز گفتند نوارهای صوتی در اختیار دارند که ثابت میکند این روزنامهنگار منتقد سعودی در داخل کنسولگری به قتل رسیده است.
گروه تحقیقات ترکیه همراه با ماموران عربستان روز سهشنبه محل کنسولگری آن کشور در استانبول را بازرسی کرده و امروز با تاخیر، به بازرسی محل سکونت سرکنسول عربستان سعودی پرداختند. سرکنسول عربستان سعودی روز سهشنبه استانبول را به مقصد ریاض ترک کرد.
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه روز چهارشنبه گفت: «متاسفانه دیروز پلیس نتوانست اقامتگاه سرکنسول را بازرسی کند. مقامات عربستان سعودی ادعا کردند که خانواده سرکنسول داخل منزل هستند. ما قبلا هم اعلام کردهایم که عربستان باید کاملا و بدون تاخیر در این زمینه با ما همکاری کند».
حکومت عربستان به شدت این اتهامات را رد کرده ولی رسانههای آمریکایی گزارش دادند که رهبران آن کشور خود را آماده می کنند تا بپذیرند جمال خاشقجی در جریان یک بازجویی نافرجام کشته شده است.
مایک پومپئو پس از ترک آنکارا به قصد بروکسل به خبرنگاران گفت: «آنها مشغول انجام تحقیقات هستند و وقتی نتایج آن مشخص شد ما ارزیابی خود را ارائه خواهیم داد. این به رفع سوءظن ربطی ندارد».
او افزود: «منطقی است که به آنها چند روز دیگر فرصت دهیم تا تحقیقات را درست و کامل انجام دهند. این چیزی است که آنها گفتهاند و ما نتیجه کار را براساس سنجش حقایق و خیلی دقیق ارزیابی خواهیم کرد».
بیشتر در این باره: ترامپ: ناپدید شدن خاشقجی شاید کار «قاتلان خودسر» باشددونالد ترامپ در روزهای گذشته بدون ارائه هیچگونه شواهدی حدس زد که جمال خاشقجی احتمالا توسط «عوامل خودسر» به قتل رسیده است.
این حادثه به تلاشهای ولیعهد عربستان سعودی که میکوشد خود را رهبری مدرن و اصلاحگر جلوه دهد ضربه بزرگی زده و باعث شده است بسیاری از شرکتهای اقتصادی بزرگ از شرکت در یک کنفرانس مهم سرمایهگذاری که هفته آینده در ریاض برگزار میشود امتناع کنند.
عملکرد ولیعهد عربستان در این ماجرا که به یک بحران جدی بدل شده است سنجش مهمی از مناسبات غرب با ریاض در آینده خواهد بود. موضوع محوری این است که دولتهای غربی تا چه حد ولیعهد عربستان را در قتل جمال خاشقجی دخیل میدانند.
بر اساس گزارش خبرگزاریهای رویترز و فرانسه/ ش.ر/ ک.ر