به نوشته منابع ترکیه، شمار روز افزونی از شرکت های ايرانی برای انجام فعاليت های خود به ترکيه روی آورده و در اين کشور مستقر می شوند. گفت و گوی اقتصادی امروز با فريدون خاوند، کارشناس اقتصادی رادیو فردا، به همين موضوع می پردازد.
راديو فردا: گزارش های رسیده از رشد فزاينده ثبت شرکت های ايرانی در ترکيه خبر می دهند. چه تعداد از شرکت های ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده اند؟
فريدون خاوند: منابع ترکيه ای از جمله اتاق بازرگانی و بورس کالای ترکيه آمار داده اند که آهنگ ثبت شرکت از سوی ايرانی ها در ترکيه به سرعت رو به افزايش گذاشته.
همان منابع می گويند که تا دسامبر سال گذشته ميلادی، ۲۱۰۰ شرکت ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده بود و اين روند در سال تازه ميلادی هم با سرعت ادامه پيدا کرده، تا جايی که در پنج ماه اول سال جاری ميلادی ۴۳۱ شرکت تازه با سرمايه ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده، که بالاترين رقم ثبت شرکت از سوی خارجی ها در ترکيه است.
اگر اين ارقام را ملاک قرار دهيم، شمار شرکت های به ثبت رسيده از سوی ايرانی ها در ترکيه به حدود دو هزار و پانصد واحد می رسد.
چنين پديده ای قبلا هم از سوی ديگر منابع از جمله در امارات متحده عربی تاييد شده، چون پيش از اين سرمايه گذاران ايرانی برای انجام فعاليت های بازرگانی و صنعتی عمدتا به امارات می رفتند، ولی از دو سه سال پيش به اين طرف ايرانی ها به تدريج امارات را ترک می کنند و به ترکيه روی می آورند يا بعضی ديگر از کشور ها، از جمله مالزی.
چرا ايرانی ها، با وجود حضور دراز مدت آنها در فعاليت های اقتصادی امارات متحده عربی، اين کشور را ترک می کنند و به ترکيه می روند؟
عامل اصلی، فشارهای روز افزونی است که اماراتی ها بر ايرانی ها و شرکت های آنها وارد می آورند و دليل آن هم پيوستن تدريجی امارات به امواج اخير مجازات های اقتصادی عليه جمهوری اسلامی است.
بازرگانان ايرانی برای دريافت ويزای امارات با مشکلات روز افزون روبرو هستند، محدوديت های بانکی در امارات عليه ايرانی ها زياد شده و در مجموع اين ها از فشار های تبعيض آميز و توهين آميز رنج می برند.
بنا براين آنهايی که بتوانند برای انجام فعاليت به جای ديگری می يروند، به خصوص به ترکيه که هم مرز ايران است، زير بناهای پيشرفته مالی و بازرگانی دارد و شرکت های ايرانی را هم به استقرار در خاک خود تشويق می کند.
ترکيه آرزو دارد جای دبی را برای ايران بگيرد و رييس اتاق بازرگانی ترکيه هم به تازگی به سرمايه گذاران ايرانی توصيه کرد همه دارايی های شان را در سبد دبی نگذارند.
اصولا چرا اين همه شرکت ايرانی در خارج از کشور خود مستقر می شوند، حالا چه دبی باشد، چه ترکيه يا هر کشور ديگری؟
عامل اصلی، وضعيت درونی جمهوری اسلامی و تنش هايی است که در فضای بين المللی ايران وجود دارد.
در درون کشور سرمايه گذاران با موانع بی شمار روبرو هستند از جمله نبود فضای کسب و کار مناسب، عدم تعادل شديد به سود شرکت های دولتی و شبه دولتی به ويژه شرکت های وابسته به سپاه پاسداران، و مشکلات اقتصادی دائمی، از نرخ بالای تورم گرفته تا توسان های شديد نرخ ارز.
سرمايه گذاران ايرانی مستقر در کشور از تنش های موجود در روابط بين المللی کشور خود هم به شدت عذاب می کشند. آنها بايد شب و روز به نتايج گفت و گو های هسته ای ايران چشم بدوزند، برای مبادلات مالی و بانکی با خارج دنبال راه حل بگردند، برای دريافت ويزا به اين يا آن سفارت التماس کنند... در اين شرايط ماندن در کشور و ادامه فعاليت برای خيلی از واحد های توليدی غير ممکن می شود.
چون سرمايه های ايرانی نمی توانند از آزادی و امنيت لازم در فضای کشور خود برخوردار باشند، به ناچار به جا های ديگر پر و بال می کشند، از جمله به ترکيه که ببر آسيای غربی لقب گرفته و برای شرکت های ايرانی، سکويی است هم به سوی ايران و هم به طرف ديگر کشورها.
ولی در اين ميان بخش مهمی از سرمايه و مهارت های ايرانی هم از کف می رود. منابع ترکيه ای می گویند که ايرانی ها تنها در سال ۲۰۱۰، چهار ميليارد دلار در ترکيه سرمايه گذاری کرده اند. همان منابع می گويند که بيشتر شرکت های ثبت شده ايرانی در ترکيه در زمينه الکترونيک، برق، ارتباطات و ساخت و ساز فعال هستند.
راديو فردا: گزارش های رسیده از رشد فزاينده ثبت شرکت های ايرانی در ترکيه خبر می دهند. چه تعداد از شرکت های ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده اند؟
فريدون خاوند: منابع ترکيه ای از جمله اتاق بازرگانی و بورس کالای ترکيه آمار داده اند که آهنگ ثبت شرکت از سوی ايرانی ها در ترکيه به سرعت رو به افزايش گذاشته.
همان منابع می گويند که تا دسامبر سال گذشته ميلادی، ۲۱۰۰ شرکت ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده بود و اين روند در سال تازه ميلادی هم با سرعت ادامه پيدا کرده، تا جايی که در پنج ماه اول سال جاری ميلادی ۴۳۱ شرکت تازه با سرمايه ايرانی در ترکيه به ثبت رسيده، که بالاترين رقم ثبت شرکت از سوی خارجی ها در ترکيه است.
اگر اين ارقام را ملاک قرار دهيم، شمار شرکت های به ثبت رسيده از سوی ايرانی ها در ترکيه به حدود دو هزار و پانصد واحد می رسد.
چنين پديده ای قبلا هم از سوی ديگر منابع از جمله در امارات متحده عربی تاييد شده، چون پيش از اين سرمايه گذاران ايرانی برای انجام فعاليت های بازرگانی و صنعتی عمدتا به امارات می رفتند، ولی از دو سه سال پيش به اين طرف ايرانی ها به تدريج امارات را ترک می کنند و به ترکيه روی می آورند يا بعضی ديگر از کشور ها، از جمله مالزی.
چرا ايرانی ها، با وجود حضور دراز مدت آنها در فعاليت های اقتصادی امارات متحده عربی، اين کشور را ترک می کنند و به ترکيه می روند؟
عامل اصلی، فشارهای روز افزونی است که اماراتی ها بر ايرانی ها و شرکت های آنها وارد می آورند و دليل آن هم پيوستن تدريجی امارات به امواج اخير مجازات های اقتصادی عليه جمهوری اسلامی است.
بازرگانان ايرانی برای دريافت ويزای امارات با مشکلات روز افزون روبرو هستند، محدوديت های بانکی در امارات عليه ايرانی ها زياد شده و در مجموع اين ها از فشار های تبعيض آميز و توهين آميز رنج می برند.
بنا براين آنهايی که بتوانند برای انجام فعاليت به جای ديگری می يروند، به خصوص به ترکيه که هم مرز ايران است، زير بناهای پيشرفته مالی و بازرگانی دارد و شرکت های ايرانی را هم به استقرار در خاک خود تشويق می کند.
ترکيه آرزو دارد جای دبی را برای ايران بگيرد و رييس اتاق بازرگانی ترکيه هم به تازگی به سرمايه گذاران ايرانی توصيه کرد همه دارايی های شان را در سبد دبی نگذارند.
اصولا چرا اين همه شرکت ايرانی در خارج از کشور خود مستقر می شوند، حالا چه دبی باشد، چه ترکيه يا هر کشور ديگری؟
عامل اصلی، وضعيت درونی جمهوری اسلامی و تنش هايی است که در فضای بين المللی ايران وجود دارد.
در درون کشور سرمايه گذاران با موانع بی شمار روبرو هستند از جمله نبود فضای کسب و کار مناسب، عدم تعادل شديد به سود شرکت های دولتی و شبه دولتی به ويژه شرکت های وابسته به سپاه پاسداران، و مشکلات اقتصادی دائمی، از نرخ بالای تورم گرفته تا توسان های شديد نرخ ارز.
سرمايه گذاران ايرانی مستقر در کشور از تنش های موجود در روابط بين المللی کشور خود هم به شدت عذاب می کشند. آنها بايد شب و روز به نتايج گفت و گو های هسته ای ايران چشم بدوزند، برای مبادلات مالی و بانکی با خارج دنبال راه حل بگردند، برای دريافت ويزا به اين يا آن سفارت التماس کنند... در اين شرايط ماندن در کشور و ادامه فعاليت برای خيلی از واحد های توليدی غير ممکن می شود.
چون سرمايه های ايرانی نمی توانند از آزادی و امنيت لازم در فضای کشور خود برخوردار باشند، به ناچار به جا های ديگر پر و بال می کشند، از جمله به ترکيه که ببر آسيای غربی لقب گرفته و برای شرکت های ايرانی، سکويی است هم به سوی ايران و هم به طرف ديگر کشورها.
ولی در اين ميان بخش مهمی از سرمايه و مهارت های ايرانی هم از کف می رود. منابع ترکيه ای می گویند که ايرانی ها تنها در سال ۲۰۱۰، چهار ميليارد دلار در ترکيه سرمايه گذاری کرده اند. همان منابع می گويند که بيشتر شرکت های ثبت شده ايرانی در ترکيه در زمينه الکترونيک، برق، ارتباطات و ساخت و ساز فعال هستند.