شورای امنيت سازمان ملل متحد روز پنج شنبه، بحث درباره قطعنامه جديد گسترش تحريم ها عليه ايران را پيگيری خواهد کرد.
نشست دو ساعته روز چهارشنبه اين شورا، با اختلافاتی ميان اعضای ۱۵ گانه شورای امنیت رو به رو شد که عمده این اختلافات بر سر پيشنهاد آفريقای جنوبی برای تعليق ۹۰ روزه تحريم ها عليه ايران بروز کرد.
بر اساس گزارش خبرگزاری ها، اعضای شورای امنیت در جلسه روز چهارشنبه نتوانستند به پیشرفت محسوسی درباره بندهای پیش نویس قطعنامه پیشنهادی پنج کشور عضو دائم این شورا به همراه آلمان دست یابند. به همین دلیل مذاکرات برای دستیابی به توافق به صورت خصوصی دنبال شد.
این گزارش ها حاکی است که احتمال رای گیری پیرامون این قطعنامه در هفته جاری ضعیف است چرا که هرگونه تغییری در آن باید به تایید پایتخت های کشورهای عضو شورای امنیت برسد.
وانگ گواگنیا، نماینده چین در سازمان ملل که کشورش رابطه نزدیک اقتصادی با ایران دارد گفته است که احتمال بیشتری می رود که رای گیری برای تصویب این قطعنامه، هفته آینده انجام شود.
اما ژان مارک دلا سابلیر، نماینده فرانسه در شورای امنیت اظهار امیدواری کرده که قطعنامه در پایان همین هفته به رای گذاشته شود.
پیش از برگزاری نشست روز چهارشنبه شورای امنیت، امیر جونز پاری، سفیر بریتانیا در سازمان ملل گفت: «ما می خواهیم واکنش ها را نسبت به پیش نویس بدانیم و شش روز به همکاران خود فرصت دادیم که این متن را ملاحظه کنند.»
وی افزود: «بعد از این جلسه تصمیم خواهیم گرفت که چگونه کارها را پیش ببریم.»
نماینده بریتانیا اعلام کرد در صورتی که اعضای شورای امنیت آماده باشند، درباره این قطعنامه رای گیری خواهد شد.
مرکز اختلافات؛ پیشنهاد های آفریقای جنوبی
قطعنامه تازه شورای امنیت که در واکنش به امتناع تهران از تعلیق فعالیت های مربوط به غنی سازی اورانیوم تهیه شده است دایره تحریم های پیشین سازمان ملل علیه ایران را گسترش می دهد.
براساس پیش نویس منتشر شده، دارايی های مالی ۲۸ گروه، شرکت و اشخاص درگير در برنامه هسته ای ايران در خارج از ایران توقیف خواهد شد و صادرات اسلحه نیز به این کشور ممنوع می شود.
گزارش های رسیده حاکی است که در این پیش نویس، بانک های ايرانی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، هدف تحريم های جديد هستند.
آفریقای جنوبی به عنوان رییس دوره ای شورای امنیت همراه با قطر و اندونزی خواستار تعلیق ۹۰ روزه تحریم ها و رفع ممنوعیت صدور تسلیحات و تحریم های مالی ایران شده اند.
این کشور به طور مشخص به بندهایی از پیش نویس ایراد وارد کرده که نام برخی گروه ها و بانک ها از جمله بانک سپه و سپاه پاسداران در آن قید شده است.
دومیسانی کومالو، نماینده آفریقای جنوبی در سازمان ملل خواستار تغییراتی شده است که به گفته وی می تواند ارزش قطعنامه را بالا ببرد.
به گفته وی، حامیان قطعنامه جدید اعلام کرده اند که ممکن است برخی اصلاحات در آن لحاظ شود ولی برخی دیگر از تغییرات درخواست شده، هدف قطعنامه را که برای وادار کردن ایران به تعلیق غنی سازی اورانیوم حیاتی است دچار خدشه می کند.
واکنش کشورهای آمریکا، بریتانیا و فرانسه به اصلاحات پیشنهادی آفریقای جنوبی منفی بوده است تا جایی که نماینده بریتانیا آن را « کاملا گمراه کننده» توصیف کرده است.
وی گفته است: «ما فکر می کنیم این تغییرات، موقعیت کنونی را منحرف می کند و درحالی که ما اقداماتی را علیه ایران به اجرا گذشته ایم چنین درخواستی می تواند کاملا گمراه کننده باشد.»
الخاندرو وولف، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد نیز شرط اعمال هر گونه تغییری را تداوم ثابت قدمی در رهیافت کنونی دانست و اینکه پیام روشنی پیرامون پیامدهای عدم همراهی ایران با جامعه بین المللی و همچنین آنچه که طراحان قطعنامه مد نظر دارند ارسال شود.
سفیر فرانسه نیز اعمال فشار را لازمه وضعیت کنونی برای پاسخ ایران به درخواست های جهانی دانست و گفت که کاهش فشارها جوابگو نخواهد بود و به نظر این کشور افزایش فشارها می تواند کارسازتر باشد.
گرچه قطعنامه پيشنهادی می تواند با نه رای موافق از ۱۵ رای، به تصويب برسد اما سفرای کشورهای گروه ۵+۱ تاکيد داشته اند که برای آنها مهم است توافق همه ۱۵ عضو برای تصویب اين قطعنامه جلب شود.
آیت الله علی خامنه ای
روسیه به عنوان یکی از کشوررهای دارای حق وتو واکنش محتاطانه تری اتخاذ کرده و نسبت به درخواست قطر و اندونزی برای خاورمیانه ای عاری از سلاح هسته ای موضعی «مثبت» نشان داده است.
ویتالی چورکین، نماینده روسیه گفت که برخی از پیشنهادات کشورهای عضو غیر دائم شورای امنیت منطق برخی از بندهای قطعنامه را تقویت می کند.
به گفته وی، آنچه که نیاز داریم، مصالحه و توافق است.
آقای چورکین اظهار داشت: به نظر من یک فضای عمومی در شورای امنیت وجود دارد مبنی بر اینکه اجماع در این زمینه اهمیت دارد.
اما آمریکا گرچه گفته است خواهان اجماع درباره تصویب قطعنامه جدید تحریمی علیه ایران است ولی پیشنهاد های قطر و اندونزی درباره خاورمیانه عاری از تسلیحات اتمی و موشک های حامل کلاهک هسته ای را رد کرده است چرا که منظور آنها می تواند اسراییل باشد.
هشدار رهبر ایران به شورای امنیت
رهبر جمهوری اسلامی هشدار داده است در صورتی که شورای امنیت سازمان ملل متحد بر متوقف کردن غنی سازی اورانیوم اصرار ورزد، ايران برنامه هسته ای خود را ورای مقرارات بین المللی ادامه خواهد داد.
آيت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه، اول فروردين، در شهر مشهد گفت: «ايران برای دستيابی به دانش هسته‌ای طبق مقررات بين‌المللی عمل کرده‌است اما اگر قرارباشد با ابزار شورای امنيت بی قانونی کنند و حق مسلم ملت ايران راناديده بگيرند ماهم می‌توانيم بی قانونی کنيم و خواهيم کرد.»
آقای خامنه‌ای با اشاره به نظارت آژانس بين المللی انرژی اتمی بر فعاليت های ايران، گفت : «همه فعاليت های ما قانونی بوده است اما اگر بخواهند با هياهو و جنجال از شورای امنيت استفاده ابزاری کنند و حق مسلم ملت ايران را ناديده بگيرند و بی‌قانونی کنند ما هم می‌توانيم بی‌قانونی کنيم و خواهيم کرد.»
او افزود: «اگر بخواهند با تهديد و اعمال زور و خشونت رفتار کنند بدون ترديد ملت و مسئولان ايران از همه ظرفيت‌های خود برای ضربه زدن به دشمنان متعرض استفاده خواهند کرد.»
آقای خامنه ای با اشاره به برخی مخالفت ها با سياست های دولت گفت:«تعدادی که حرف دشمن را تکرار می‌کنند امروز در حاليکه از ملی شدن صنعت نفت تمجيد می‌کنند اما همان حرفهايی را می زنند که مخالفان دکتر مصدق و آيت الله کاشانی هنگام ملی شدن صنعت نفت می زدند.»