«ايان برمن» معاون شورای روابط خارجی آمريکا، مرکز پژوهشی در واشنگتن در مطلبی که در وب سايت «پانديسيتی» منتشر شده است، نگاهی دارد به گزارش ها و ارزيابی هايی که در ماه های گذشته در مورد اخلال و حتی صدمه شديد بر فعاليت های هسته ای ايران منتشر شده است.
در مقدمه مطلب اشاره می شود که خبر مربوط به آلودگی مراکز کنترل برنامه هسته ای ايران به کرم يا بد افزار رايانه ای «استاکس نت» سر و صدای زيادی به پا کرد و بسياری از صاحبنظران به اين نتيجه رسيدند که اين بدافزار که به احتمال زياد توسط آمريکا يا اسراييل و يا به صورت مشترک توسط اين دو کشور طراحی و شيوع پيدا کرده است، آخرين ميخ بر تابوت برنامه های هسته ای ايران خواهد بود.
شکی نيست که طراحی و تسری دادن اين بد افزار را می توان تحولی مهم در آنچه که « نبردهای سايبری» خوانده می شود قلمداد کرد ولی تاثير عملی آن بر گستردگی و سرعت پيشرفت برنامه های هسته ای ايران ممکن است بسيار کمتر از آن چيزی باشد که بسياری آرزويش را دارند.
«ايان برمن» سپس به ارزيابی اخير انستيتو علوم و امنيت بين المللی، يکی از مراکز پژوهشی معتبر در زمينه کنترل و خلع سلاح هسته ای اشاره می کند که اعلام کرده است در فاصله سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ شيوع بدافزار «استاکس نت» حدود یکهزار سانتريفوژ از مجموعه ۹ هزار دستگاه موجود در مرکز غنی سازی نطنز را از کار انداخته است.
اين مرکز پژوهشی در گزارشی با عنوان «استاکس نت و نطنز» که در روز پانزده فوريه منتشر شده می افزايد: «پيامدهای شيوع اين بد افزار بسيار محدود و احتمالا موقتی خواهد بود. اگر ايران اقدامات احتياطی لازم را به کار ببندد بعيد است که اين بد افزار بتواند سانتريفوژهای بيشتری را از کار بياندازد. به احتمال زياد ايران توانسته است سيستم کنترل مرکز هسته ای نطنز را پاکسازی کند.»
«ايان برمن» سپس می افزايد که به نظر نمی رسد شيوع کرم رايانه ای «استاکس نت» به شکل چشمگيری از سرعت غنی سازی در ايران کاسته باشد. يک ديپلمات غربی که به بحران هسته ای ايران آشنايی دارد در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست که روز ۱۶ فوريه منتشر شد می گويد: «ايران توانسته است به سرعت سانتريفوژ های آسيب ديده را جايگزين کند. به نظر می رسد که ايران با تلاش و جديت فراوانی سعی دارد سطح فعلی از توليد اورانيوم با غلظت پايين را حفظ کند.»
آژانس بين المللی انرژی اتمی هم ارزيابی مشابهی دارد. يوکيا آمانو، رييس اين نهاد، در مصاحبه اخير خود با «واشنگتن پست» گفت که شيوع «استاکس نت» بر ميزان غنی سازی اورانيوم در ايران تاثير ناچيزی داشته و حجم اندوخته اورانيوم با غلظت پايين در ايران رو به افزايش است.
به گفته آقای آمانو، با وجود يپامدهای «استاکس نت» ايران به هر طريق غنی سازی با غلت بين ۳.۵ تا ۲۰ درصد را به شکلی مستمر و بی وقفه ادامه می دهد.
«ايان برمن» معاون شورای روابط خارجی آمريکا سپس اضافه می کند که شايد «استاکس نت» توانسته است در مقابله با فعاليت های هسته ای ايران برای جامعه بين المللی کمی زمان بخرد ولی بدون شک نتوانسته برنامه های هسته ای ايران را از مسير تا به امروز آن خارج ساخته و يا به شکل موثری متوقف کند.
اما از سوی ديگر اين رويداد بسيار بيشتر آن چيزی ادعا می شود از نظر ديپلماتيک به ضرر آمريکا و متحدان آن کشور تمام شده است.
مئير داگان، رييس سابق موساد، در ماه ژانويه در سخنرانی در پارلمان اين کشور تا آنجا پيش رفت که مدعی شد تحت تاثير «استاکس نت » و به کارگيری روش های غير متعارف ديگر عليه ايران، اين کشور حداقل تا سال ۲۰۱۵ به توانايی لازم برای توليد سلاح هسته ای دست نخواهد يافت.
البته از آن زمان تا امروز ساير مقام های امنيتی و دفاعی اسراييل در اين ارزيابی تجديد نظر کرده و معتقدند که ايران در صورتی که تصميم به توليد سلاح هسته ای بگيرد «ظرف يک تا دو سال» قادر به توليد آن خواهد بود.
معاون شورای روابط خارجی آمريکا خاطر نشان می کند که در حال حاضر به نظر می رسد که دولت آمريکا تصميم به گسترش دامنه و تشديد تحريم ها عليه ايران فعال به تاخير انداخته است.
مقامات ارشد دولت آمريکا در سخنرانی های عمومی و يا اظهار نظرهای خصوصی طی هفته های اخير به نوعی با افزودن اقدامات تنبيهی عليه ايران مخالفت کرده و استدلال می کنند که بايد منتظر شد تا مجموعه تحريم های بين المللی که سال گذشته تصويب و اجرا شد به خوبی تثبيت شوند.
شايد دليل اين سياست صبر اين است که تحت تاثير پيامدهای «استاکس نت» واشینگتن فکر می کند که برای اتکاء به روش های ديگر فرصت بيشتری در اختيار دارد.
بنابراين با وجود تمام دستاوردهای مثبت و ملموس آن ممکن است که در نهايت «استاکس نت» نقش مخربی را در کنترل اين بحران ايفا کرده باشد.
سياستگذاران آمريکايی و کشورهای متحد آن همواره از وقوع رويارويی نظامی و جنگ عليه ايران اکراه داشتند اکنون به طور کلی اين گزينه را به آينده نامعلوم محول کرده اند. ولی واقعيت غيرقابل انکار اين است که با وجود لطمه زدن به بخشی از تجهيزات غنی سازی در مجموع «استاکس نت» نتوانسته است از ابعاد و سرعت اين برنامه به شکل چشمگيری بکاهد.
معاون شورای روابط خارجی آمريکا در پايان خاطر نشان می کند که مقابله خطر ناشی از بلندپروازی های هسته ای جمهوری اسلامی به چيزی بيشتر از يک نرم افزار هر چند بسيار هوشمند نياز دارد.
به اين منظور دولت آمريکا و متحدان آن کشور بايد قاطعيت، خلاقيت و اضطراری بيش از آنچه که تاکنون وجود داشته به کار بگيرند.
در مقدمه مطلب اشاره می شود که خبر مربوط به آلودگی مراکز کنترل برنامه هسته ای ايران به کرم يا بد افزار رايانه ای «استاکس نت» سر و صدای زيادی به پا کرد و بسياری از صاحبنظران به اين نتيجه رسيدند که اين بدافزار که به احتمال زياد توسط آمريکا يا اسراييل و يا به صورت مشترک توسط اين دو کشور طراحی و شيوع پيدا کرده است، آخرين ميخ بر تابوت برنامه های هسته ای ايران خواهد بود.
شکی نيست که طراحی و تسری دادن اين بد افزار را می توان تحولی مهم در آنچه که « نبردهای سايبری» خوانده می شود قلمداد کرد ولی تاثير عملی آن بر گستردگی و سرعت پيشرفت برنامه های هسته ای ايران ممکن است بسيار کمتر از آن چيزی باشد که بسياری آرزويش را دارند.
«ايان برمن» سپس به ارزيابی اخير انستيتو علوم و امنيت بين المللی، يکی از مراکز پژوهشی معتبر در زمينه کنترل و خلع سلاح هسته ای اشاره می کند که اعلام کرده است در فاصله سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ شيوع بدافزار «استاکس نت» حدود یکهزار سانتريفوژ از مجموعه ۹ هزار دستگاه موجود در مرکز غنی سازی نطنز را از کار انداخته است.
اين مرکز پژوهشی در گزارشی با عنوان «استاکس نت و نطنز» که در روز پانزده فوريه منتشر شده می افزايد: «پيامدهای شيوع اين بد افزار بسيار محدود و احتمالا موقتی خواهد بود. اگر ايران اقدامات احتياطی لازم را به کار ببندد بعيد است که اين بد افزار بتواند سانتريفوژهای بيشتری را از کار بياندازد. به احتمال زياد ايران توانسته است سيستم کنترل مرکز هسته ای نطنز را پاکسازی کند.»
«ايان برمن» سپس می افزايد که به نظر نمی رسد شيوع کرم رايانه ای «استاکس نت» به شکل چشمگيری از سرعت غنی سازی در ايران کاسته باشد. يک ديپلمات غربی که به بحران هسته ای ايران آشنايی دارد در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست که روز ۱۶ فوريه منتشر شد می گويد: «ايران توانسته است به سرعت سانتريفوژ های آسيب ديده را جايگزين کند. به نظر می رسد که ايران با تلاش و جديت فراوانی سعی دارد سطح فعلی از توليد اورانيوم با غلظت پايين را حفظ کند.»
آژانس بين المللی انرژی اتمی هم ارزيابی مشابهی دارد. يوکيا آمانو، رييس اين نهاد، در مصاحبه اخير خود با «واشنگتن پست» گفت که شيوع «استاکس نت» بر ميزان غنی سازی اورانيوم در ايران تاثير ناچيزی داشته و حجم اندوخته اورانيوم با غلظت پايين در ايران رو به افزايش است.
به گفته آقای آمانو، با وجود يپامدهای «استاکس نت» ايران به هر طريق غنی سازی با غلت بين ۳.۵ تا ۲۰ درصد را به شکلی مستمر و بی وقفه ادامه می دهد.
«ايان برمن» معاون شورای روابط خارجی آمريکا سپس اضافه می کند که شايد «استاکس نت» توانسته است در مقابله با فعاليت های هسته ای ايران برای جامعه بين المللی کمی زمان بخرد ولی بدون شک نتوانسته برنامه های هسته ای ايران را از مسير تا به امروز آن خارج ساخته و يا به شکل موثری متوقف کند.
اما از سوی ديگر اين رويداد بسيار بيشتر آن چيزی ادعا می شود از نظر ديپلماتيک به ضرر آمريکا و متحدان آن کشور تمام شده است.
مئير داگان، رييس سابق موساد، در ماه ژانويه در سخنرانی در پارلمان اين کشور تا آنجا پيش رفت که مدعی شد تحت تاثير «استاکس نت » و به کارگيری روش های غير متعارف ديگر عليه ايران، اين کشور حداقل تا سال ۲۰۱۵ به توانايی لازم برای توليد سلاح هسته ای دست نخواهد يافت.
البته از آن زمان تا امروز ساير مقام های امنيتی و دفاعی اسراييل در اين ارزيابی تجديد نظر کرده و معتقدند که ايران در صورتی که تصميم به توليد سلاح هسته ای بگيرد «ظرف يک تا دو سال» قادر به توليد آن خواهد بود.
معاون شورای روابط خارجی آمريکا خاطر نشان می کند که در حال حاضر به نظر می رسد که دولت آمريکا تصميم به گسترش دامنه و تشديد تحريم ها عليه ايران فعال به تاخير انداخته است.
مقامات ارشد دولت آمريکا در سخنرانی های عمومی و يا اظهار نظرهای خصوصی طی هفته های اخير به نوعی با افزودن اقدامات تنبيهی عليه ايران مخالفت کرده و استدلال می کنند که بايد منتظر شد تا مجموعه تحريم های بين المللی که سال گذشته تصويب و اجرا شد به خوبی تثبيت شوند.
شايد دليل اين سياست صبر اين است که تحت تاثير پيامدهای «استاکس نت» واشینگتن فکر می کند که برای اتکاء به روش های ديگر فرصت بيشتری در اختيار دارد.
بنابراين با وجود تمام دستاوردهای مثبت و ملموس آن ممکن است که در نهايت «استاکس نت» نقش مخربی را در کنترل اين بحران ايفا کرده باشد.
سياستگذاران آمريکايی و کشورهای متحد آن همواره از وقوع رويارويی نظامی و جنگ عليه ايران اکراه داشتند اکنون به طور کلی اين گزينه را به آينده نامعلوم محول کرده اند. ولی واقعيت غيرقابل انکار اين است که با وجود لطمه زدن به بخشی از تجهيزات غنی سازی در مجموع «استاکس نت» نتوانسته است از ابعاد و سرعت اين برنامه به شکل چشمگيری بکاهد.
معاون شورای روابط خارجی آمريکا در پايان خاطر نشان می کند که مقابله خطر ناشی از بلندپروازی های هسته ای جمهوری اسلامی به چيزی بيشتر از يک نرم افزار هر چند بسيار هوشمند نياز دارد.
به اين منظور دولت آمريکا و متحدان آن کشور بايد قاطعيت، خلاقيت و اضطراری بيش از آنچه که تاکنون وجود داشته به کار بگيرند.