پرسش قانونگذاران آمریکایی درباره طرح هند برای توسعه بندر چابهار

نشست مشترک حسن روحانی (وسط) همراه با اشرف غنی (راست) رییس جمهوری افغانستان و نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند.

سناتورهای آمریکایی طرح توسعه بندر چابهار از سوی هند را مورد پرسش قرار دادند و آن را نقض تحریم‌های بین‌المللی دانستند. همزمان یک مقام وزارت خارجه آمریکا به آنها اطمینان داد که واشینگتن این مسئله را از نزدیک زیرنظر دارد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، نیشا دسایی بیسوال، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور جنوب و آسیای میانه، که روز سه‌شنبه چهارم خرداد در نشست کمیته روابط خارجی سنا حاضر شده بود، گفت: «ما با هندی‌ها درباره ادامه محدودیت‌ها پیرامون کار با ایران صریح بوده‌ایم».

وی افزود که آمریکا جزئیات توافقنامه مربوط به طرح توسعه بندر چابهار ایران را بررسی خواهد کرد.

موافقتنامه راهبردی تاسیس دالان حمل‌ونقل و گذر بین‌المللی موسوم به «موافقتنامه چابهار» روز سوم خرداد در حضور روسای جمهوری ایران و افغانستان و نخست‌وزیر هند که به تهران سفر کرده بود امضاء شد.

حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، در این زمینه گفت که «چابهار به عنوان مبداء دالان ترانزیتی بین جنوب و شرق و جنوب و شمال خواهد بود و با اتمام راه آهن چابهار و زاهدان و سپس زاهدان و سرخس، این بندر می‌تواند به نقطه اتصالی بین کشورهای مختلف از جمله هندوستان با افغانستان، کشورهای آسیای میانه، قفقاز و شرق اروپا تبدیل شود».

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، هم گفت که کشورش ۵۰۰ میلیون دلار برای توسعه چابهار هزینه خواهد کرد و در آنجا بندر خواهد ساخت.

هند مایل است که از این طریق به بازارهای افغانستان و آسیای میانه دسترسی پیدا کند، مسیری که به دلیل همسایگی با پاکستان و تنش‌های سیاسی با این کشور مسدود شده است.

ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا دی ماه پارسال و پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و شش قدرت جهانی، تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را لغو کردند. با این حال تحریم‌های مربوط به نقض حقوق بشر از سوی ایران و آنچه که حمایت تهران از تروریسم خوانده شده است، به قوت خود باقی هستند.

دستیار وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که به اعتقاد او، رابطه هند با ایران اساسا روی حوزه‌های اقتصادی و انرژی متمرکز شده است و افزود که آمریکا نیاز هند به دسترسی به مسیر تجاری را به رسمیت می‌شناسد.

خانم بیسوال اظهار داشت: «از دیدگاه هندی‌ها، ایران مسیری برای دسترسی هند به افغانستان و آسیای میانه است. این کشور نیاز به چنین مسیری دارد».

وی تاکید کرد که نشانه‌ای دال بر همکاری هند با ایران در برخی حوزه‌ها نظیر همکاری نظامی که می‌تواند مایه نگرانی آمریکا باشد وجود ندارد.

نخست‌وزیر هند قرار است ماه آینده از ایالات متحده دیدار کند و برای وی سخنرانی در کنگره آمریکا پیش‌بینی شده است.

به گزارش رویترز، سناتور بن کاردین از دمکرات‌های ارشد کمیته روابط خارجی سنا، از خانم بیسوال پرسید که آیا انتظار می‌رود تا موافقتنامه رسمی همکاری امنیتی میان آمریکا و هند در جریان سفر مودی امضاء شود.

وی در پاسخ گفت که هند و ایالات متحده در حال حاضر همکاری امنیتی خود را در برخی حوزه‌ها تقویت کرده‌اند. «ما در حال بررسی حوزه‌های بیشتری هستیم تا این همکاری‌ها را تعمیق بخشیم».

رویترز می‌نویسد روابط واشینگتن با هند موضوعی بسیار حیاتی است چرا که بخشی از طرح آمریکا برای توازن قوا با چین به شمار می‌رود که قدرت آن رو به افزایش است.

از سوی دیگر، خبرگزاری آسوشیتدپرس از باب کورکر، رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، نقل قول کرده که در نشست این کمیته گفته است: این مسئله‌ای مهم است که ایالات متحده و هند در زمینه تقویت ارزش و هنجارهای دمکراتیک در منطقه هند- پاسیفیک و در حالی که چین به دنبال نفوذ بیشتر است، کنار هم بایستند.

او از تعرفه‌های بالا روی کالاهای آمریکا در بازار هند شکایت کرد و از سوی دیگر تاکید کرد نیمی از ۲۷ میلیون نفری که در جهان در وضعیت بردگی قرار دارند در هند هستند.

آقای کورکر تصریح کرد: «چطور کشوری مثل هند بین ۱۲ تا ۱۴ میلیون برده در سال ۲۰۱۶ دارد. چطور چنین چیزی اتفاق افتاده است؟»

خانم بیسوال با اشاره به اینکه درباره رابطه میان هند و آمریکا «باید کارهای بیشتری صورت گیرد»، درباره بردگی در هند گفته است که هشدار و آگاهی های لازم به هند داده شده و سفیر ایالات متحده در امور قاچاق انسان توانسته برای نخستین بار به این کشور سفر کند که در آنجا «گفت‌وگوهای سازنده و مثمرثمری» داشته است.