شیوع یک باج‌افزار کامپیوتری جدید در روز چهارشنبه هفتم تیرماه بسیاری از فعالیت‌های تجاری و اقتصادی را مختل کرد، هزاران کامپیوتر را از کار انداخت، فعالیت در بنادر جهان از بمبئی گرفته تا لس‌آنجلس را دچار مشکل کرد و تولید در کارخانه‌ها از جمله یک شکلات‌سازی در استرالیا را متوقف کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این بدافزار نخستین بار روز سه‌شنبه در اوکراین خود را نشان داد. مقامات پلیس و کارشناسان بین‌المللی شبکه‌های کامپیوتری می‌گویند این بدافزار به شکلی پنهانی هنگام مراجعه کاربران به یک وبسایت حسابداری مربوط به پرداخت مالیات و یا بارگذاری موسیقی، به کامپیوترهای آنان رخنه کرده است.
این ویروس یا باج‌افزار صاحبان کامپیوترها را تهدید می‌کند که اگر ۳۰۰ دلار باج به صورت بیت‌کوین نپردازند تمامی اطلاعات ذخیره شده در کامپیوتر خود را از دست خواهند داد. این ویروس شبیه حمله سایبری گسترده در ماه مه عمل می‌کند.
چند صد نفر از کاربران این مبلغ را پرداخته‌اند اما نهادهای امنیتی و کارشناسان سایبری در اینکه هدف از این حملات صرفا اخاذی باشد تردید دارند چون مبلغ باج خیلی ناچیز به نظر می‌رسد و شاید هدف هکرها بیشتر از پول اقدامات خرابکارانه باشد.
اوکراین که نقطه آغاز این حمله سایبری و گسترده‌ترین هدف خرابکاری بوده، از زمان الحاق کریمه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴ آن کشور را همواره به هدایت حملات به شبکه‌های کامپیوتری و زیرساخت‌های حساس انرژی این کشور متهم کرده است.
دولت روسیه نیز که این اتهامات را تکذیب کرده روز چهارشنبه گفت در مورد منشاء این حمله جهانی اطلاعاتی ندارد. این حملات بخشی از شبکه کامپیوتری شرکت نفتی روس‌نفت و یک کارخانه فولادسازی در روسیه را مختل کرده است.
یک شرکت تولید محصولات ضد ویروس کامپیوتری در اسلوواکی گفت ۸۰ درصد از اهداف حملات ویروسی اخیر در اوکراین بوده و کشور بعدی که بیش از همه مورد حمله قرار گرفته، ایتالیا است.
یک کارشناس بریتانیایی امنیت سایبری می‌گوید به نظر می‌رسد در این حمله جدید هدف اصلی خرابکاری و اختلال بوده و نه اخاذی. او گفت: «به نظر می‌رسد که این حمله را یک کشور از طریق هکرهای وابسته به خود انجام داده تا در تجربه عملی نتایج آن را بسنجد».
با وجودی که این باج‌افزار نمونه‌ای شبیه عامل حملات ماه‌های گذشته است ولی کارشناسان می‌گویند میزان خرابکاری آن به اندازه حملات قبلی نیست.
کارشناسان می‌گویند این بدافزار جدید در کامپیوترهایی که به یک شبکه متصل هستند شیوع پیدا می‌کند و در نتیجه دامنه گسترش و خرابکاری آن محدود است. این در حالی است که ویروس حملات ماه‌های قبل به شکلی نامنظم در شبکه اینترنت حرکت می‌کرد و به جستجوی قربانی بعدی می‌گشت.
به نظر می‌رسد موسساتی که اوایل سال جاری برچسب جدید ایمنی مایکروسافت را در کامپیوترهای خود نصب کرده و شراکت فایل ویندوز را خاموش کرده‌اند از این حمله آسیبی ندیده‌اند.
اما برخی از کارشناسان احتمال می‌دهند که اگر این بدافزار از یک شبکه وارد یک کامپیوتر شود حتی با وجود این تدابیر ایمنی می‌تواند به کامپیوترهای بعدی شبکه رخنه کند.
خبرگزاری رویترز می‌افزاید تعدادی از شرکت‌های بین‌المللی که طی ۲۴ ساعت اخیر مورد حمله این بدافزار قرار گرفته‌اند در اوکراین نیز فعالیت دارند و احتمال داده می‌شود که این بدافزار پس از محکم کردن جای پای خود در اوکراین به شبکه‌های کامپیوتری در نقاط دیگر جهان سرایت کرده است.
از جمله شرکت‌های بزرگی که بخشی از شبکه کامپیوتری آنها مورد حمله قرار گرفته است می‌توان به شرکت بزرگ حمل‌ونقل دریایی مولر مرسک، شرکت تولید مصالح ساختمانی سنت گوبیان در فرانسه و یا تولید کننده شکلات کدبوری اشاره کرد. تمامی این شرکت‌ها در اوکراین شعبه دارند.