دومین همایش روان پژوهان ایرانی در شهر کلن آلمان

کانون پناهندگان ملل در شهر کلن آلمان برای دومين سال پياپی شاهد سخنرانی هفت تن از روان‌پژوهان ايرانی در اروپا است

گزارش شهرام میریان از همایش روانشناسان ایرانی در آلمان

در فراخوان اين گردهمايی چند نقل قول از تاريخ‌نويسان و خاورشناسان درباره خلق و خوی ايرانی‌ها آمده که برخی از آنها از اين قرار است: «ايرانی‌ها خود را برتر از ملل ديگر می‌دانند،‌ اهل تظاهراند و تعارف می‌کنند. ايرانی‌ها فردگرا هستند و روحيه کار جمعی ندارند. آن چه را که خود می‌پسندند معيار قرار می‌دهند» و بالاخره «ايرانی‌ها بسيار ميهمان نوازند»، از جمله نقل قول‌هايی است که در فراخوان دومين همايش روان‌پژوهان در شهر کلن آمده و وعده داده شده که گفته‌هايی از اين دست در اين گردهمايی مورد تجزيه و تحليل علمی قرار ‌می‌گيرد.

يکی از سخنرانان اين گردهمايی تخصصی «ناهيد کشاورز»، روان درمان‌گر و مشاور امور مهاجران در آلمان است که درباره تاثيرهای فرهنگی بر روان و رفتار زنان مهاجر ايرانی سخن گفت:

ناهید کشاورز: «زن ايرانی که در جامعه‌ای مثل ايران ياد نگرفته که مستقل باشد،‌ يک شخصيت وابسته به پدر،‌ برادر،‌ همسر و فرزندان ذکورش داشته، نمی تواند شخصيت مستقلی از خودش ارائه دهد. حالا به يک جامعه‌ای وارد می‌شود که حقوق برابری دارد و اينکه بتواند از اين برابری حقوق استفاده کند و جايگاه خودش را پيدا کند يک موضوع ديگر است. صحبتی که من کردم گفتم اين زیرشاخه سنت را در سه عرصه بهش پرداختم. يکی عرصه عمومی است که به شکل قوانين به وجود می‌آيد، يکی عرصه اجتماعی است و يکی عرصه حقوقی. ورود زن مهاجر به خارج از کشور در هر سه عرصه تغييراتی در زندگی او به وجود می‌آورد.»

يکی ديگر از سخنرانان دومين همايش روان‌پژوهان ايرانی در شهر کلن آلمان، رضا کاظم زاده، روانشناس و روان درمان‌گر از بلژيک است که درباره برخی از خصوصيات اخلاقی و رفتاری ايرانی‌ها از جمله احترام،‌ تعارف و آبرو سخن گفت و سپس در گفت وگو با راديو فردا بر تعارف مکث بيشتری کرد:

رضا کاظم زاده: «تعارف، مخصوصا اگر در ارتباط با خارجی‌ها باشد، آنها بايد به نوعی اين مفهوم را بفهمند که برايش ترجمه‌ای در زبان خودشان ندارند. برای همين است که معمولا دو نوع خارجی‌ها ازش استنباط می‌کنند. اگر رابطه خوبی داشته باشند با جامعه ايرانی، بيشتر می‌گويند که اين مهمان نوازی شرقی است و برايشان جذاب است. ولی اگر بخواهند منفی بهش نگاه کنند آن موقع می‌گويند که يک نوع رياکاری است.

ولی کلا تعارف می‌شود گفت يک رفتار اجتماعی است که هدفش کاهش تشنج ميان اعضای آن جامعه است. دروغ نيست به اين دليل که اين کار به قصد فريب ديگری انجام نمی‌شود. هم کسی که تعارف می‌کند و هم ايرانی که تعارف را می‌شنود هر دو می‌دانند که قرار نيست انجام شود. مثلا وقتی دعوت می‌کنيم يکی را به خانه در حالی که داريم می‌رويم يک جای ديگر، خب طرف مقابل هم اين را می‌داند. ولی در حقيقت يک نوع تنش‌زدايی در فضای عمومی از روابط است.»

سن بلوغ در فرهنگ ايرانی، نگاهی ساختاری به روحيات ايرانی‌ها، تربيت ايرانی و پديده خشم، فرآيند اجتماعی شدن کودکان پناهنده و مهاجرت و بحران هويت، از جمله ديگر موضوع‌های مورد بحث در دومين همايش روان‌پژوهان است. در کنار سخنرانی‌ها سه کارگاه آموزشی هم برپا شده است.