این روزها تهران میزبان هیئت‌های سیاسی و پارلمانی از کشورهای اروپایی است. از جمله سیاستمدارانی که به ایران سفر کرده‌اند می‌توانیم به نایب رییس پارلمان آلمان خانم کلودیا روث و همینطور معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه کرواسی خانم وسنا پوسیج اشاره کنیم.
همزمان با این سفر، نامه‌ای خطاب به این دو سیاستمدار در صفحه فیسبوکی «آزادی‌های یواشکی زنان ایرانی» منتشر شده که در آن از این سیاستمداران خواسته شده تا در مورد حجاب اجباری زنان ایرانی با مقامات مسئول ایرانی گفت وگو کنند.
از سوی دیگر دو عضو دیگر پارلمان نروژ هم به دلیل درخواست دیپلماتیک ایران برای حفظ حجاب اسلامی هنگام سفر به این کشور دعوت ایران را رد کردند.
مسیح علی نژاد مدیر صفحه آزادی‌های یواشکی زنان ایرانی مهمان امروز ما است.
Your browser doesn’t support HTML5
برنامه راديویی صدای ديگر، شماره ۳۱۷ (پنجم بهمن)
چه شد که تصمیم به انتشار این نامه گرفتی؟
مسیح علی نژاد: من فکر می‌کنم تمام این هفت ماهی که صفحه آزادی‌های یواشکی زنان در فیسبوک دارد فعالیت می‌کند، تمرکزش این بوده که خود زنان ایرانی درخواست‌هایشان را، نوشته‌های سانسور شده تمام این سالهایشان را، در مورد موضوع حجاب اجباری، مطرح کنند و مستقیم با مسئولان ایرانی حرف بزنند.
ولی خب پاسخی که ما گرفتیم فقط حمله از طرف مسئولان ایرانی بوده در رسانه‌های رسمی داخل ایران و سکوت از طرف چهره‌هایی که معروف هستند به اعتدال‌گرایان و یا اصلاح‌طلبان.
بنابراین من فکر کردم شاید بد نباشد این موضوع را در یک سطح فراتری مطرح کرد و از مقامات سیاسی زن که وارد ایران می‌شوند، سئوالات ما که اجازه طرح در داخل ایران را ندارد یا مسئولان ایرانی بی‌تفاوت هستند در مورد این سئوال از طریق این مقامات مطرح شود و گزارش داده شود به تمام زنانی که دارند این پرسش را مطرح می‌کنند در این سی و چند سال.
و چه پاسخی تا به حال دریافت کردی؟
برای من مهم این است این سئوال به بایگانی سپرده نشود. وقتی در صفحه آزادی‌های یواشکی این مطلب عنوان شده خطاب به زنان سیاستمدار غیر ایرانی که چرا وقتی در ایران اعتراض به اجباری شدن عکس با حجاب برای صدور ویزا در سفارت فرانسه آزاد هست، چرا شما اعتراض نمی‌کنید، من می‌بینم که بسیاری از رسانه‌های آلمانی خبرنگاران شان دارند پیگیری می‌کنند.
در نروژ دو تا از زنان سیاستمدار اعلام کردند که حاضر نیستند تن به حجاب اجباری بدهند و با مقامات ایرانی دیدار کنند. بنابراین من فکر می‌کنم نتیجه این نوع اعتراض و درخواست‌هایی که مطرح می‌شود از زنان سیاستمدار غیرایرانی حداقل این است که این صدا شنیده شود و مثل سی سال گذشته به بایگانی و آرشیو سپرده نشود.
خانم علی نژاد، چند ماه پیش ما بحثی را داشتیم در مورد سفر یک سیاستمدار زن غیر ایرانی به ایران که ایشان حاضر نشده بود حجاب اسلامی را تبعیت کند و از هواپیما خارج نشده بود و در نهایت این نتیجه منتشر شد که روابط دیپلماتیک ایران و ایتالیا ارجح است بر این که این خانم بخواهد حجاب را رعایت کند یا نکند. نظر شما در این مورد چیست؟ فکر نمی‌کنید در حال حاضر برقراری روابط دیپلماتیک بین ایران و کشورهای دیگر تاثیر مثبت بیشتری بر زندگی زنان ایرانی دارد تا اینکه نماینده‌های دیپلماتیک بخواهند حجاب داشته باشند یا نداشته باشند؟
برای ما که تجربه تلخ منزوی بودن در عرصه‌های دیپلماتیک را داشتیم ارزشمند است که ایران بتواند با کشورهای اروپایی در ارتباط باشد. اما این ارتباط به همین منظور صورت می‌گیرد که حقوق بشر و حقوق نیمی از جمعیت ایران مد نظر قرار گرفته شود نه اینکه در این ارتباطات ما هم مهر سکوت بزنیم به لبهایمان و هیچگونه خواسته را مطرح نکنیم که مبادا باعث شود این ارتباط تحت‌الشعاع قرار گیرد.
شما دقت کنید در تمام این سی و چند سال هم با همین استدلال که مبادا ایران تحت فشار قرار گیرد بسیاری از خواسته‌ها مطرح نشد. گمان نمی‌کنم طرح اینکه از زنان سیاستمدار غیر ایرانی بخواهیم که حداقل به احترام خودشان تن به حجاب اجباری ندهند، منجر به این شود که روابط ایران با کشورهای دیگر قطع شود.
چون وقتی مقامات ایرانی وارد کشورهای غیرایرانی می‌شوند و میز شام را می‌بینند که مشروبات الکلی سرو می‌شود، از تمام کشورهای غربی درخواست می‌کنند که به ارزش‌های اسلامی ایران احترام بگذارند.
ما همین درخواست را داریم که سیاستمداران غیر ایرانی وقتی سفر می‌کنند به ایران از مقامات ایرانی بخواهند که به ارزش‌های انسانی احترام بگذارند. ساده ترین خواسته زن ایرانی این است که حق انتخاب داشته باشد.
بسیاری از زنان ایرانی امکان اینکه یک شغل داشته باشند، به خاطر نوع پوشش شان، از دست داده اند. بسیاری از زنان ایرانی توی برهه‌های مختلف تعهد داده‌اند (یعنی بازداشت شده‌اند و تعهد داده‌اند، تحقیر شده‌اند) برای این که نوع پوشش شان مطابق خواست گشت ارشاد در ایران نبوده.
بنابراین من فکر می‌کنم اتفاقا‌ً از این فرصت باید الان استفاده کرد وقتی ۷۵۰ هزار نفر در یک صفحه ای که موضوعش موضوع حجاب اجباری است، حضور دارند، می‌توانند صدایشان را به گوش مقامات غیرایرانی برسانند وقتی که مقامات خودمان مسئولان کشور خودمان پنبه در گوش کرده‌اند و هرگز صدای زنان ایرانی را نمی‌شنوند.
***
بازداشت مهدیه گلرو فعال مسائل زنان همچنان ادامه دارد. رها بحرینی پژوهشگر بخش ایران سازمان عفو بین‌الملل همراه ما است.
خانم بحرینی چه خبرهای جدیدی از پرونده مهدیه گلرو منتشر شده؟
رها بحرینی: وضعیت مهدیه گلرو بسیار نگران کننده است. این مدافع ۲۹ ساله حقوق زنان از چهار آبان ۹۳ توسط نیروهای امنیتی در منزل خود دستگیر شده و در بند دو الف که تحت کنترل سازمان اطلاعات سپاه پاسداران است نگهداری شده.
دو ماه اول این بازداشت در سلول‌های انفرادی بوده که مصداق شکنجه روانی محسوب می‌شود. در عین حال مهدیه در تمام این مدت از دسترسی به وکیل محروم بوده و مورد هیچ اتهامی به شکل مشخص و قانونی قرار نگرفته. با وجود اینکه ساعتها بازجویی را طی کرده.
این روند پرونده برخلاف قوانین بین‌المللی و تعهدات حقوق بشری ایران است که قید می‌کند افراد باید در بدو بازداشت از دلایل بازداشت شان مطلع شوند و در اسرع وقت اتهامات مشخص به صورت کتبی به آنها تفهیم شود.
عفو بین‌الملل مهدیه گلرو را زندانی عقیدتی می‌داند ک بایست فورا‌ً و بدون قید و شرط آزاد شود. به دلیل اینکه ایشان به دلیل شرکت در تجمع مسالمت آمیز علیه اسیدپاشی‌های صورت گرفته علیه زنان دستگیر شده‌اند. و دستگیری به دلیل شرکت در تجمعات مسالمت آمیز بوده. ابراز عقیده و استفاده از حق آزادی بیان بازداشت یک فرد را بازداشت خودسرانه محسوب می‌کند.
خانم بحرینی، چه تحلیلی می‌شود داشت در این شرایط که معترض به اسیدپاشی در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد و کسی یا کسانی که مرتکب اسیدپاشی‌ها شدند همچنان در جامعه به طور آزاد تردد می‌کنند و هیچ سرنخی هم در مورد بازداشت آنها تا به حال به دست نیامده؟
این تناقض در برخورد مقامات ایران بسیار نگران کننده است. و جای تاسف است که مدافعان حقوق زنان در بازداشت به سر می‌برند در عین حال که هنوز هیچ اقدام جدی برای پیگرد قضایی و شناسایی عاملان اسیدپاشی‌های صورت نگرفته و باقی خشونت‌های علیه زنان از سوی مقامات انجام نشده.
با وجود گذشت چندین ماه از این اسیدپاشی‌ها ما با هیچ گونه گزارشی مبنی بر دستگیری روبه‌رو نیستیم در حالی که مهدیه گلرو و در روزهای اخیر چندین فعال دیگر حقوق زنان توسط نیروهای اطلاعات سپاه پاسداران دستگیر شدند. بنابراین عفو بین‌الملل نه تنها خواهان آزادی فوری و بی‌قید و شرط مهدیه گلرو و باقی مدافعان حقوق زنان است بلکه از مقامات می‌خواهد که اقدامات فوری برای پیگیری عاملان خشونت علیه زنان اتخاذ کنند و آنها را در محاکمه‌های عادلانه و منصفانه مورد محاکمه و مجازات قرار دهند.