با توجه به اين‌که در اکثر گونه‌های جانوری تنها نقش جنس مذکر در توليد مثل اهدای اسپرم است، زيست شناسان همواره به اين معنا فکر کرده‌اند که چرا گزينش تکاملی جانوران با تمام بی‌رحمی خود اجازه داده که جنس مذکر کماکان به موجوديت خود ادامه دهد.
به گزارش خبرگزاری رويترز، اکنون گروهی از دانشمندان بريتانيايی برای اين معما پاسخی پيدا کرده‌اند. به اعتقاد آنها برای روندی موسوم به «گزينش جنسی» به جنس مذکر نياز است و جانوران از اين طريق، از گسترش بيماری جلوگيری کرده و از انقراض نسل خود پيشگيری می‌کنند.
شماری از دانشمندان پیشتر گفته بودند روش توليد مثلی که بدون آمیزش جنسی صورت بگيرد، مثل نمونه‌هايی که تمام جمعيت مونث باشند، در توليد فرزندان بيشتر موفق‌تر خواهد بود.
اما در اين پژوهش علمی جديد که نتايج آن در شماره اخير مجله «نيچر» (طبیعت) چاپ شده، گفته می‌شود که در روند «گزينش جنسی» که جنس مذکر برای انتخاب شدن توسط مونث با يکديگر رقابت می‌کنند باعث بهبود کيفيت ژن‌ها و سلامت نسل‌های بعدی می‌شود. به اين خاطر وجود جنس مذکر بسيار مهم است.
در غياب روند «گزينش جنسی» و اگر عمل آميزش و رقابت بر سر آن وجود نداشته باشد، نسل جانوران از نظر ژنتيک ضعيف‌تر شده و در نتيجه خطر انقراض نسل آنها افزايش می‌يابد.
پروفسور «مت گيج» مسئول اين پژوهش در دانشگاه آنگليای شرقی در بريتانيا می‌گويد:«رقابت بين جنس مذکر بر سر توليد مثل يک حسن بسيار مهمی دارد چون سلامت ژنتيک نسل‌های بعدی را بهبود می‌دهد».
وی افزود: «روند گزينش جنسی به عنوان يک فيلتر عمل می‌کند و با حذف جهش‌های ژنتيک زيان‌بار، به شکوفايی نسل‌های بعد و پرهيز از انقراض نسل جانوران کمک می‌کند».
تفاوت گزینش جنسی در پی رقابت شدید با رقابت ضعیف
این گزارش يادآوری می‌کند که تقريبا تمام جانداران چند سلولی به روش آميزش جنسی توليد مثل می‌کنند. اما به گفته پروفسور مت گيج، وجود و بقای اين روش به سادگی قابل توضيح نيست چون عمل آميزش يا سکس کاستی‌های خود را دارد. به عنوان مثال فقط نيمی از فرزندان که مونث هستند قادر به تکرار توليد مثل خواهند بود.
او می‌گويد: «نکته اين است که چرا جانداران تمام تلاش خود را برای توليد جنس مذکر به هدر می دهند؟»
اين گروه پژوهشی به مدت ۱۰ سال نوعی از سوسک‌های شب‌رو را در آزمايشگاه پرورش داده و رفتار آنها در دوران گزينش جنسی را به دقت زير نظر گرفتند. در برخی مقاطع روند گزينش جنسی با رقابت شديدی توام بود و مثلا ۹۰ سوسک نر بر سر ۱۰ سوسک ماده رقابت می‌کردند.
در مقاطع ديگری تعداد نرها و ماده‌ها برابر بود و در نتيجه بين نرها رقابتی وجود نداشت و ماده‌ها نيز امکان انتخاب نداشتند.
پس از هفت سال مطالعه اين سوسک‌ها، که برابر با ۵۰ نسل از توليد مثل اين حشرات است، دانشمندان متوجه شدند که نسل‌های توليد شده در نتيجه رقابت شديدتر در گزينش جنسی سالم‌تر و در مقابل احتمال انقراض نسل نيز مقاوم‌تر هستند.
اما آن دسته از سوسک‌هايی که محصول توليد مثل در دوره‌های بدون رقابت و يا رقابت ضعيف در گزينش جنسی بودند در برابر خطرات ناشی از درون همسری بسيار ضعيف بوده و پس از گذشت ده نسل، به طور کامل منقرض شدند.