سازمان نظارت بر نام‌ها و ارقام اينترنتی، آيکان، با ثبت دامنه فارسی «ايران» موافقت کرده و از اين پس کاربران فارسی‌زبان می‌توانند وب‌سايت مورد نظر خود را با دامنه «دات ايران» ثبت کرده و آن را جايگزين پسوند دات ir کنند که پيش از اين به عنوان دامنه آدرس‌های اينترنتی فارسی به کار می‌رفت.
اما اين تغيير در ثبت دامنه اينترنتی چه فوايدی دارد و از لحاظ امنيت چه شرايط تازه‌ای برای کاربران به وجود می‌آورد؟ تفاوت دومين دات ايران با دات آی آر چيست؟ و اين دامنه تازه اينترنتی چه امکانات تازه‌ای در اختيار کاربران فارسی‌زبان قرار می‌دهد؟ محسن عمادی، متخصص امنيت شبکه‌های اينترنت و محقق فرهنگ ديجيتالی مقيم فنلاند، این پرسش ها را پاسخ داده است:
محسن عمادی: دات آی آر و دات ايران اساساً به تفاوت بين نوع اسکريپتی که به يک دومين (دامنه) دسترسی پيدا می کنيم، بر می گردد.
«دات آی آر» اساساً با اسکريپت لاتين نوشته می شود و دات ايران با اسکريپت يونی کد فارسی نوشته می شود. از سال ها پيش تلاشی در عرصه بين المللی برای جايگزين کردن و بومی کردن تمام چيزهای شبکه صورت گرفته که همه زبان ها بتوانند مشارکت کنند و اينترنت يک پديده بومی لاتين نباشد. طبيعی است که «دات ايران» بايد به وجود می آمد همان طور که در کشورهای ديگر در زبانهای کره ای يا ژاپنی هم به وجود آمده است.
يعنی شما معتقديد که در بخش های بعدی مربوط به دات ايران ما می توانيم وارد آن پروسه ای که شما می گوييد يک مقدار بومی تر باشد يعنی زبان فارسی درعرصه اينترنت شويم؟
اين تلاش خيلی سال است که در عرصه اینترنت دنبال می شود. اوپن سورس دولوپرها و دولوپر های (توسعه دهنده ها و گسترش دهنده های) متعددی که توی حيطه های متفاوتی فعاليت می کنند، کارشان اين بوده که زبان های بومی خود را تقويت کنند. وينکس فارسی چند سال پيش در ايران توليد شده يا ما موزيلای فارسی داريم.
برای مثال «آيکان» يا موسسات ديگر دارند به اين مسئله کمک می کنند که اين بومی سازی صورت گيرد. ولی اين تا حدی بستگی دارد به تلاش دولوپرها و برنامه نويس ها و سياستگذاران «آی تی» در هر منطقه است که تلاش کنند اين کار را انجام دهند و دارند انجام می دهند. گرچه سرعتش پيش از آقای احمدی نژاد تندتر بوده و بعد از ايشان اين سرعت کند شده است. به خاطر اين که بودجه های آی تی سر جاهايی که بايد برود، نمی رود.
شما که مدتها در اين زمينه تحقيق کرديد آيا فکر می کنيد دامنه بين المللی ايران همه ورسيون ها و سيستم های روز دنيا را می تواند پشتيبانی کند و متقاضيان اين دامنه با مشکل رو به رو نمی شوند؟
البته مشکلات و دشواری ها وجود دارد به خاطر اينکه آشنايی استفاده از براوزر هايی (مرورگرها) پایین است و يا چه جور پلاگ-اين هايی بايد نصب شده باشد وگرنه خود اين تکنولوژی مشکلی در خودش ندارد.
«دات آی آر» و «دات ايران» تفاوت چندانی از نظر امنيتی ندارند. يعنی اساساً اين دو توسط يک موسسه (مرکز تحقيقات فيزيک نظری) ساپورت می شوند. آيکان ما (ایران) را به رغم اين که هنوز در آن سطح نبوديم، تحویل گرفته و به ما اين امکان را داده که دات ايران را داشته باشيم. البته قبل از ما مصر و عربستان و امارات متحده اين کار را انجام دادند و دومين (دامنه) خودشان را ثبت کرده اند.
در این مرحله و با این امکان، تغيير خاصی اتفاق نمی افتد. دومين دات آی آر به همان شکل فروخته می شود و دات ايران هم يک برند (تولید) تازه است و آن هم فروخته خواهد شد.
به هر حال نگرانی هايی در مورد امنيت بين مردم و کاربران وجود دارد.
در مورد امنيت اما تصور می کنم که مرکز تحقيقات فيزيک نظری تا حالا بی طرف عمل کرده و از نظر امنيت منشاء مشکل امنيت مردم بيشتر آی اس پی های داخل ايران را مقصر می دانم چون آنها هستند که اطلاعات امنيتی مردم را در اختيار آنها که نبايد بگذارند، می گذارند. دات ايران تغيير خاصی در نظام امنيتی شبکه در ايران ايجاد نمی کند.
فقط آنهايی که داخل ايران فعاليت سياسی می کنند يا در حوزه های حقوق بشر کار می کنند يا هر چيز ديگری، آنها بالطبع همه شان می دانند که نبايد دومين های دات ايران را استفاده کنند و معمولاً از دومين های دات اورگ يا دات نت و چيزهای ديگر استفاده می کنند.
اما اين تغيير در ثبت دامنه اينترنتی چه فوايدی دارد و از لحاظ امنيت چه شرايط تازه‌ای برای کاربران به وجود می‌آورد؟ تفاوت دومين دات ايران با دات آی آر چيست؟ و اين دامنه تازه اينترنتی چه امکانات تازه‌ای در اختيار کاربران فارسی‌زبان قرار می‌دهد؟ محسن عمادی، متخصص امنيت شبکه‌های اينترنت و محقق فرهنگ ديجيتالی مقيم فنلاند، این پرسش ها را پاسخ داده است:
محسن عمادی: دات آی آر و دات ايران اساساً به تفاوت بين نوع اسکريپتی که به يک دومين (دامنه) دسترسی پيدا می کنيم، بر می گردد.
«دات آی آر» اساساً با اسکريپت لاتين نوشته می شود و دات ايران با اسکريپت يونی کد فارسی نوشته می شود. از سال ها پيش تلاشی در عرصه بين المللی برای جايگزين کردن و بومی کردن تمام چيزهای شبکه صورت گرفته که همه زبان ها بتوانند مشارکت کنند و اينترنت يک پديده بومی لاتين نباشد. طبيعی است که «دات ايران» بايد به وجود می آمد همان طور که در کشورهای ديگر در زبانهای کره ای يا ژاپنی هم به وجود آمده است.
يعنی شما معتقديد که در بخش های بعدی مربوط به دات ايران ما می توانيم وارد آن پروسه ای که شما می گوييد يک مقدار بومی تر باشد يعنی زبان فارسی درعرصه اينترنت شويم؟
اين تلاش خيلی سال است که در عرصه اینترنت دنبال می شود. اوپن سورس دولوپرها و دولوپر های (توسعه دهنده ها و گسترش دهنده های) متعددی که توی حيطه های متفاوتی فعاليت می کنند، کارشان اين بوده که زبان های بومی خود را تقويت کنند. وينکس فارسی چند سال پيش در ايران توليد شده يا ما موزيلای فارسی داريم.
برای مثال «آيکان» يا موسسات ديگر دارند به اين مسئله کمک می کنند که اين بومی سازی صورت گيرد. ولی اين تا حدی بستگی دارد به تلاش دولوپرها و برنامه نويس ها و سياستگذاران «آی تی» در هر منطقه است که تلاش کنند اين کار را انجام دهند و دارند انجام می دهند. گرچه سرعتش پيش از آقای احمدی نژاد تندتر بوده و بعد از ايشان اين سرعت کند شده است. به خاطر اين که بودجه های آی تی سر جاهايی که بايد برود، نمی رود.
شما که مدتها در اين زمينه تحقيق کرديد آيا فکر می کنيد دامنه بين المللی ايران همه ورسيون ها و سيستم های روز دنيا را می تواند پشتيبانی کند و متقاضيان اين دامنه با مشکل رو به رو نمی شوند؟
البته مشکلات و دشواری ها وجود دارد به خاطر اينکه آشنايی استفاده از براوزر هايی (مرورگرها) پایین است و يا چه جور پلاگ-اين هايی بايد نصب شده باشد وگرنه خود اين تکنولوژی مشکلی در خودش ندارد.
«دات آی آر» و «دات ايران» تفاوت چندانی از نظر امنيتی ندارند. يعنی اساساً اين دو توسط يک موسسه (مرکز تحقيقات فيزيک نظری) ساپورت می شوند. آيکان ما (ایران) را به رغم اين که هنوز در آن سطح نبوديم، تحویل گرفته و به ما اين امکان را داده که دات ايران را داشته باشيم. البته قبل از ما مصر و عربستان و امارات متحده اين کار را انجام دادند و دومين (دامنه) خودشان را ثبت کرده اند.
در این مرحله و با این امکان، تغيير خاصی اتفاق نمی افتد. دومين دات آی آر به همان شکل فروخته می شود و دات ايران هم يک برند (تولید) تازه است و آن هم فروخته خواهد شد.
به هر حال نگرانی هايی در مورد امنيت بين مردم و کاربران وجود دارد.
در مورد امنيت اما تصور می کنم که مرکز تحقيقات فيزيک نظری تا حالا بی طرف عمل کرده و از نظر امنيت منشاء مشکل امنيت مردم بيشتر آی اس پی های داخل ايران را مقصر می دانم چون آنها هستند که اطلاعات امنيتی مردم را در اختيار آنها که نبايد بگذارند، می گذارند. دات ايران تغيير خاصی در نظام امنيتی شبکه در ايران ايجاد نمی کند.
فقط آنهايی که داخل ايران فعاليت سياسی می کنند يا در حوزه های حقوق بشر کار می کنند يا هر چيز ديگری، آنها بالطبع همه شان می دانند که نبايد دومين های دات ايران را استفاده کنند و معمولاً از دومين های دات اورگ يا دات نت و چيزهای ديگر استفاده می کنند.