در سال ۸۲، ( پاييز ۲۰۰۳) شمسی، پنتاگون پروژه موسوم به «ابتکار نگهبان خزر» را با بودجه ۱۳۰ ميليون دلار تدوين کرد و با همکاری آذربايجان و قزاقستان (و سپس ترکمنستان) شروع به عملياتی کردن اين پروژه کرد.
اهداف اعلام شده اين طرح، تشکيل يگان ويژه و نيروهای پليس در کشورهای ياد شده بود تا بتوانند سريعاً نسبت به اوضاع اضطراری، از جمله تهديد حمله تروريستی به تاسيسات نفتی و خط لوله ها واکنش نشان دهند.
بر پايه گزارش هايی که درباره اين طرح منتشر شده است ، مرکز فرماندهی «نگهبان خزر» که به جديدترين رادارها مجهز خواهد شد در باکو مستقر خواهد شد.
آذربايجان اخيرا دو رادار جديد را با کمک امريکا، يکی در آستارا (مرز ايران) و ديگری در منطقه خيزی (مرز روسيه) مورد بهره برداری قرارداده است.
اوزئير جعفراف، رئيس مرکز مطالعات نظامی آذربايجان در گفتگو با راديو فردا می گويد: «پروژه نگهبان خزر از سال ۲۰۰۳ به قوت خود باقی است، همکاری های امنيتی و کمکهای نظامی امريکا به طرف قراردادهای اين پروژه کماکان ادامه دارد و اخيرا نيز پنتاگون ۱۰ ميليون دلار کمکهای بلاعوض نظامی در قالب ارائه قايق های تندرو، تجهيزات ديدبانی و ارتباطاتی پيشرفته به آذربايجان در نظر گرفته است که در آينده نزديک عملياتی خواهد شد و اين پروژه مستقيما در رابطه با مسائل امنيتی دريای خزر تدوين شده است.»
هم اکنون بيشتر نيروهای ويژه عمليات های ضد تروريستی آذربايجان در ترکيه و امريکا آموزش می بينند.
به گفته سرهنگ جعفراف، هم اکنون ترکمنستان نيز به سرعت نيروهای نظامی دريايی خود را تقويت می کند، قزاقستان اخيرا مانور نظامی انجام داد و پيشرفت ها و فن آوری های جديد در عرصه نيروهای دريايی را به نمايش گذاشت، روسيه در بندر آستاراخان نيروهای دريايی خود را به سرعت تقويت می کند و همه اين عوامل، درکنار لاينحل ماندن رژيم حقوقی دريای خزر باعث نگرانی ايران است.
جعفراف می گويد که ايران هم اکنون با «جنگ روانی و بيانات تهديد آميز» سعی دارد کشورهای همسايه شمالی خود را از همکاری امنيتی با امريکا منصرف کند. اما آنچه که مشاهده می کنيم، روند رو به رشد همکاری های امنيتی کشورهای ساحلی خزر با امريکا و ناتو است.
هم اکنون حمل و نقل ۲۵ درصد از مايحتاج نيروهای ناتو مستقر در افغانستان از طريق خطوط هوايی آذربايجان انجام می پذيرد.
به گفته رئيس مرکز مطالعات نظامی آذربايجان امريکا تاکنون ده ها ميليون دلار برای تقويت نيروهای ارتش، مرزبانی آذربايجان، دريايی و ضدتروريسم کشورهای ساحلی همسايه ايران اختصاص داده است و اظهارات امير حسين چيت فروش در اين برهه زمانی احتمالا واکنش به پروژه اخير تخصيص ۱۰ ميليون دلار ديگر از طرف پنتاگون در قالب کمک به تقويت نيروهای نظامی دريايی آذربايجان است.
کشورهای ساحلی دريای خزر تاکنون موفق به امضای دو کنوانسيون در زمينه دريای خزر شده‌اند. در سال ۲۰۰۳ در نشست سران کشورهای ساحلی کنوانسيون عمومی حفظ محيط زيست دريای خزر (فقط در محدوده ۱۵ مايلی از ساحل) به امضا رسيد و در ۱۸ نوامبر سال ۲۰۱۰ در سومين نشست سران کشورهای ساحلی خزر کنوانسيون امنيتی دريای خزر منعقد شد. با اين همه، مذاکره بر سر نحوه اجرا کردن کنوانسيون‌های مذکور هنوز ادامه دارد.
اهداف اعلام شده اين طرح، تشکيل يگان ويژه و نيروهای پليس در کشورهای ياد شده بود تا بتوانند سريعاً نسبت به اوضاع اضطراری، از جمله تهديد حمله تروريستی به تاسيسات نفتی و خط لوله ها واکنش نشان دهند.
بر پايه گزارش هايی که درباره اين طرح منتشر شده است ، مرکز فرماندهی «نگهبان خزر» که به جديدترين رادارها مجهز خواهد شد در باکو مستقر خواهد شد.
آذربايجان اخيرا دو رادار جديد را با کمک امريکا، يکی در آستارا (مرز ايران) و ديگری در منطقه خيزی (مرز روسيه) مورد بهره برداری قرارداده است.
اوزئير جعفراف، رئيس مرکز مطالعات نظامی آذربايجان در گفتگو با راديو فردا می گويد: «پروژه نگهبان خزر از سال ۲۰۰۳ به قوت خود باقی است، همکاری های امنيتی و کمکهای نظامی امريکا به طرف قراردادهای اين پروژه کماکان ادامه دارد و اخيرا نيز پنتاگون ۱۰ ميليون دلار کمکهای بلاعوض نظامی در قالب ارائه قايق های تندرو، تجهيزات ديدبانی و ارتباطاتی پيشرفته به آذربايجان در نظر گرفته است که در آينده نزديک عملياتی خواهد شد و اين پروژه مستقيما در رابطه با مسائل امنيتی دريای خزر تدوين شده است.»
هم اکنون بيشتر نيروهای ويژه عمليات های ضد تروريستی آذربايجان در ترکيه و امريکا آموزش می بينند.
به گفته سرهنگ جعفراف، هم اکنون ترکمنستان نيز به سرعت نيروهای نظامی دريايی خود را تقويت می کند، قزاقستان اخيرا مانور نظامی انجام داد و پيشرفت ها و فن آوری های جديد در عرصه نيروهای دريايی را به نمايش گذاشت، روسيه در بندر آستاراخان نيروهای دريايی خود را به سرعت تقويت می کند و همه اين عوامل، درکنار لاينحل ماندن رژيم حقوقی دريای خزر باعث نگرانی ايران است.
جعفراف می گويد که ايران هم اکنون با «جنگ روانی و بيانات تهديد آميز» سعی دارد کشورهای همسايه شمالی خود را از همکاری امنيتی با امريکا منصرف کند. اما آنچه که مشاهده می کنيم، روند رو به رشد همکاری های امنيتی کشورهای ساحلی خزر با امريکا و ناتو است.
هم اکنون حمل و نقل ۲۵ درصد از مايحتاج نيروهای ناتو مستقر در افغانستان از طريق خطوط هوايی آذربايجان انجام می پذيرد.
به گفته رئيس مرکز مطالعات نظامی آذربايجان امريکا تاکنون ده ها ميليون دلار برای تقويت نيروهای ارتش، مرزبانی آذربايجان، دريايی و ضدتروريسم کشورهای ساحلی همسايه ايران اختصاص داده است و اظهارات امير حسين چيت فروش در اين برهه زمانی احتمالا واکنش به پروژه اخير تخصيص ۱۰ ميليون دلار ديگر از طرف پنتاگون در قالب کمک به تقويت نيروهای نظامی دريايی آذربايجان است.
کشورهای ساحلی دريای خزر تاکنون موفق به امضای دو کنوانسيون در زمينه دريای خزر شده‌اند. در سال ۲۰۰۳ در نشست سران کشورهای ساحلی کنوانسيون عمومی حفظ محيط زيست دريای خزر (فقط در محدوده ۱۵ مايلی از ساحل) به امضا رسيد و در ۱۸ نوامبر سال ۲۰۱۰ در سومين نشست سران کشورهای ساحلی خزر کنوانسيون امنيتی دريای خزر منعقد شد. با اين همه، مذاکره بر سر نحوه اجرا کردن کنوانسيون‌های مذکور هنوز ادامه دارد.