گوانتانامو؛ پنج سال با «سربازان دشمن»

دیده بان حقوق بشر خواهان محاکمه قانونی و عادلانه متهمان یازدهم سپتامبر است و با بازداشت بدون دلیل افراد آن هم بدون اتهام، مخالف است.

سازمان ديدبان حقوق بشر در بيانيه ای همزمان با پنجمين سالگرد حضور زندانيان در گوانتانامو، خواستار تعطيلی اين زندان شد.


بيش از ۴۰۰ زندانی از پنج سال پيش تاکنون در زندان گوانتانامو واقع در خليج کوبا به سر می برند و سازمان ديده بان حقوق بشر خواهان محاکمه زندانيان در دادگاهی عادلانه است.


اين سازمان که برای پيشبرد حقوق بشر در سرتاسر دنيا تلاش می کند، اعلام کرده گوانتانامو، لکه ننگی بر پيشانی آمريکا است که به شعارحقوق بشر، تساوی حقوق و آزادی انسانها اعتقاد دارد.


زندانيانی که در حال حاضر در گوانتانامو به سر می برند، ازيازدهم ژانويه ۲۰۰۱، (۲۱ دی ماه ۱۳۸۰)، و پس از شروع جنگ آمريکا با عنوان«جنگ عليه ترور»در افغانستان و عراق دستگير شده اند.


نخست فقط ۲۰ زندانی به اين زندان منتقل شدند آن هم درحالی که روی آنها پوشيده شده و دست و پای آنها زنجير شده بود. به تدريج تعداد اين زندانی ها و دستگير شدگان بيشتر شد تا به امروز که به ۴۰۰ نفر رسيده است.


يکی از مشکلات اصلی اين است که عليه زندانيان حاضر درگوانتانامو هيچ دعوايی اقامه نشده و هنوز محاکمه ای هم برگزار نشده و در نتيجه مشخص نيست متهمان مزبور برای چه جرمی مجازات زندان را تحمل می کنند.


کنث راث، رييس اجرايی سازمان ديدبان حقوق بشر در نامه ای به کاخ سفيد از رييس جمهور آمريکا خواسته يا متهمان حاضر در گوانتانامو را محاکمه کند و يا بلافاصله آنها را آزاد کند. سازمان ديدبان حقوق بشر در گزارش های خود، از نقض حقوق متهمان حاضر در گوانتانامو خبر داده است. اين در حالی است که دادگاه عالی آمريکا لايحه ای را به کنگره فرستاد تا متهمان گوانتانامو بتوانند درباره بازداشت غيرقانونی و شکنجه خود در زندان اقامه دعوا کنند.


کاخ سفيد جلوی تصويب اين لايحه را گرفته است.


آقای راث از کنگره جديد آمريکا که اکثريت دموکرات ها را در اختيار دارد، خواسته تا تصويب اين لايحه را در اولويت کاری خود قرار دهند.


براساس قانون زندانيان جنگی دولت آمريکا، دولت می تواند براساس مدارک و شواهد محرمانه ای که در اختيار دارد، متهمان را زندانی کرده و حتی مدارک عليه زندانی ها را به خودشان نيز اطلاع ندهند.

کاخ سفيد در اظهار نظرهای گوناگون، زندانيان گوانتانامو را «سربازان دشمن» معرفی کرده و پنتاگون اعلام کرده که زندانيان مزبور بر اساس قانون حقوق زندانيان جنگی دستگير شده و می توانند خواسته ها و اعتراض های خود را به مقامات وزارت دفاع آمريکا اعلام کنند.


ديدبان حقوق بشر معتقد است گزارشی از استيفای حقوق اين زندانيان منتشر نشده و چنين وضعيتی نه پايه حقوقی دارد و نه عدالت در آن رعايت شده است.


براساس قانون زندانيان جنگی دولت آمريکا، دولت می تواند براساس مدارک و شواهد محرمانه ای که در اختيار دارد، متهمان را زندانی کرده و حتی مدارک عليه زندانی ها را به خودشان نيز اطلاع ندهند.


ديدبان حقوق بشر گزارش می دهد که بيشتر زندانيان گوانتانامو از اتهام خود با خبر نيستند و حتی حق در اختيار داشتن وکيل ندارند و در جريان دارسی، مدرک و يا شاهدی علیه اتهام آنها ارايه نشده است.


کنث راث معتقد است نه تنها اين رويه در برابر متهمان ناعادلانه است، که بسياری از اين افراد زندانی جنگی نيز حساب نمی شوند و فقط در منطقه جنگی دستگير شده اند.


کاخ سفيد در اکتبر ۲۰۰۶، حدود ۷۰ نفر از زندانيان گوانتانامو را در اختياردادگاه های نظامی گذاشت که از سوی کنگره تاييد شده بود.


آقای راث می گويد هنوز حدود ۳۰۰ نفر در گوانتانامو زندانی هستند و بايد وضعيت آنها مشخص شود و اگر اين افراد، مجرمان و متهمان و يا حتی عاملان حملات ۱۱ سپتامبر هستند، بايد در دادگاه محاکمه شوند تا مردم آمريکا بدانند عدالت درباره همه اجرا می شود.


در گوانتانامو چه خبر است


گزارش رويترز حاکی از اين است که در حال حاضر، ۳۹۵ زندانی در گوانتانامو در بازداشت هستند. سه زندانی تاکنون خودکشی کرده اند و ۳۸۰ زندانی يا آزاد شده و يا به دولت های متبوع خود تحويل شده اند.


دادگاه جنايت جنگی وزارت دفاع آمريکا، اتهام بازداشت شدگان گوانتانامو را همکاری با القاعده معرفی کرده ولی هيچکدام به دست داشتن در حمله های ۱۱سپتامبر معرفی نشده اند. دادگاه هيچ يک از متهمان نيز تمام نشده است.


زندانيان گوانتانامو در شش بخش نگهداری می شوند که به نام «کمپ دلتا» معروف است.


کمپ گوانتانامو در سال های ميانی دهه ۱۹۹۰، محل نگهداری مهاجران هاييتی و کوبايی بود و حدود ۴۵ هزار مهاجر غيرقانونی در آنجا نگهداری می شدند.


برای زندان گوانتانامو، محلی مخصوص در آن جا ساخته شده و در چهار ماه نخست بازداشت، در سلول های سر باز و بدون سقف زندانی می شدند.