بررسی نقش احتمالی ایران در تحولات و ناآرامی های منطقه

نمایی از تظاهرات در بحرین

موج اعتراض و ناآرامی در حالی در منطقه ی خاورمیانه ادامه پیدا می کند که ایران را به رغم ناآرامی های داخلی، به ظن در تدارک در این ناآرامی ها متهم می کنند. رهبر اپوزیسیون بحرین از ایران خواست در امور داخلی آنها دخالت نکند و کویت اعلام کرد دو جاسوس ایرانی مرتبط با سپاه پاسداران را به اعدام محکوم کرده است. پیشتر هم چنین اظهار نظرهایی در مورد نقش تهران در عراق مطرح بود. اما آیا واقعا موضوع به همان جدیتی است که گفته می شود؟ آیا ایران واقعا در این ناآرامی ها نقش مستقیم دارد؟



رادیو فردا در گفت و گویی با «تئودور کاراسیک»، رییس بخش تحقیقات انستیتوی تحلیل نظامی خاور نزدیک و خلیج فارس در دبی و از درباره ی نقش ایران در منطقه پرسیده است.

تئودور کاراسیک: ایران در این اوضاع نقش مستقیم و خاصی ندارد. چیزی که ما شاهد آن هستیم این است که کشورهای منطقه در حال یک نوع تطهیر هستند و به نظر می رسد ایران به یک سری اهداف استراتژیک دست پیدا کرده است. به ویژه با توجه به اوضاع لبنان ،غزه و مثلا فرستادن دو ناو به سوریه در هفته های گذشته که خبر آن منتشر شد. اما به نظر آمی آید این روند کمی رو به افول گذاشته است. سوریه این روزها شاهد اعتراضات گسترده شده و گویا ایران نشسته منتظر است تا نتیجه آن را ببیند و بعد تصمیم بگیرد.

به نظر شما آیا ایران تنها نظاره گر این شرایط است یا در آن دست هم دارد؟

ایران به طور مشخص حرکتی انجام نداده و پیش بینی می شود که در برخی نقاط مثلا بحرین، با گذشت زمان دست به اقدامات تخریبی بزند که البته می تواند به درگیری و مشاجره لفظی میان کشورهای عربی و ایران منجر شود.

در گزارش های روزهای گذشته شنیدیم که کویت دو شهروند ایرانی را به اتهام جاسوسی برای سپاه پاسداران به اعدام محکوم کرده است. ارزیابی شما از خبر دستگیری جاسوسان ایرانی در کویت و بحرین چیست؟

گزارش هایی که در رابطه با جاسوسی سپاه در منطقه منتشر می شود را باید خیلی با دقت بررسی کرد. در برخی مواقع این صحبت ها لفاظی های یک گروه و حلقه های خاص است که بگویند ایران به کشورهایی مثل بحرین رخنه کرده است. در مورد کویت اما به نظر می آید که این اتفاق واقعا رخ داده و در نتیجه هر یک گزارشی که منتشر می شود، باید خیلی دقیق بررسی بشه که ما درگیر این لفاظی ها نشویم.

فکر می کنید بشود این روند را یک جنگ قدرت بین ایران به عنوان یک کشور قدرتمند شیعه و عربستان سعودی به عنوان پیشروی سنی ها در منطقه قلمداد کرد؟

موضوع جدایی بین شیعیان و سنی ها موضوع با اهمیتی است. چرا که موضوع قومیت ها و مذاهب و جنگ بین آنها موضوعی دائمی در خاورمیانه است. ما نباید فراموش کنیم که ایران و عربستان به طور مداوم در کشورهای مختلف در حال جنگ با واسطه است. بحرین، لبنان، سودان و حتی از بعضی جهات یمن. این اعتراضاتی که این روزها در جریان است به این امید دنبال می شود که تعادل از میان بردارد. از همین رو است که می بینیم قومگرایی و نزاع بین شیعه و سنی به موضوعی پررنگ و جدی تبدیل می شود.