آمريکا اعلام کرد که ايران، خواست جامعه جهانی مبنی بر تعليق غنی سازی اورانيوم را زير پا گذاشته و راهی جز تحريم بيشتر ايران وجود ندارد.
بيانيه آمريکا يک روز پس از پايان ضرب الاجل غير رسمی کشورهای عضو گروه ۵+۱ منتشر شد که از ايران می خواست به بسته پيشنهادی اين گروه درباره برنامه هسته ای خود پاسخ دهد.
ريچارد گرنل، سخنگوی هيئت نمایندگی آمريکا در سازمان ملل، شامگاه يکشنبه ۱۳ مرداد ماه گفت: «روشن است که دولت ايران خواست جامعه جهانی مبنی بر متوقف کردن غنی سازی اورانيوم را اجابت نکرده و حتی علاقه ای هم برای تلاش در اين زمينه ندارد.»
او افزود: «آنها (ایرانی ها) شورای امنيت سازمان ملل را ناديده گرفتند و همانطور که در قطعنامه قبلی آمده بود، راهی جز افزايش تحريم ها وجود ندارد.»
گزارش های رسيده حاکی است که هيئت نمايندگی آمريکا در سازمان ملل ممکن است بر ساير کشورهای عضور شورای امنيت فشار وارد آورد تا بار ديگر موضوع ايران مورد بحث قرار گيرد.
با اين حال ديپلمات های برخی از ۱۴ کشور عضو شورای امنيت گفته اند که ترجيح می دهند در حال حاضر در مورد دور تازه ای از تحريم ها عليه ايران مذاکره نکنند.
شورای امنيت سازمان ملل در ماه مارس گذشته سومين دور تحريم ها عليه ايران را وضع کرد که بر اساس آن محدوديتهای مالی و مسافرت برخی از مقامهای دست اندرکار برنامه اتمی ايران تشديد شده است و افراد و کشورهای تازه ای در ليست تحريم های سازمان ملل قرار گرفته اند.
همزمان با انتشار بيانيه آمريکا، کريستينا گالک، سخنگوی خاوير سولانا از احتمال مذاکره تلفنی سعيد جليلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ايران با خاوير سولانا در باره بسته پيشنهادی خبر داد.
- «آنها (ایرانی ها) شورای امنيت سازمان ملل را ناديده گرفتند و همانطور که در قطعنامه قبلی آمده بود، راهی جز افزايش تحريم ها وجود ندارد.»
سخنگوی خاوير سولانا درباره تاريخ انجام اين گفت و گو يا جزئيات بيشتری در اين باره توضيحی نداده و تنها گفته است: «ما انتظار يک ارتباط تلفنی ميان آقای سولانا و آقای جليلی را داريم.»
گذر از مهلت دو هفته ای
ايران قرار بود در تاريخ ۲۹ تير ماه در جريان نشستی با نمايندگان کشور های ۵+۱ پاسخ نهايی خود را به بسته پيشنهادی غرب ارائه کند اما در پايان اين نشست، خاوير سولانا، مسئول روابط خارجی اتحاديه اروپا اعلام کرد که ايران پاسخ روشنی به بسته پيشنهادی کشور های ۵+۱ نداده است.
خاوير سولانا در جريان اين نشست از ايران خواسته بود ظرف دو هفته پاسخ روشن خود را به بسته پيشنهادی ارائه کند. يک روز پس از پايان اين نشست، کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا، از اين مهلت ۱۵ روزه با عنوان ضرب الاجلی برای ايران به منظور پاسخ به بسته پيشنهادی نام برده بود.
اين بسته پيشنهادی شامل مشوق های سياسی و اقتصادی، حاصل تلاش آمريکا، بريتانيا، روسيه، چين و فرانسه همراه با آلمان، موسوم به ۱+۵ برای مجاب کردن ايران به تعليق غنی سازی اورانيوم بود.
پيش از آن ايران با سرپيچی از خواست قطعنامه سوم شورای امنيت سازمان ملل، از متوقف کردن غنی سازی اورانيوم خودداری کرده بود.
طی هفته گذشته ايران ضمن رد وجود ضرب الاجل، اعلام کرده بود که حاضر به متوقف کردن غنی سازی اورانيوم نيست.
ساعتی پيش از انتشار بيانيه آمريکا درباره سرپيچی ايران از خواست جامعه جهانی، محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران در تهران اعلام کرده بود که ايران از گفت و گو با جامعه جهانی درباره برنامه هسته ای خود استقبال می کند.
اين در حالی است که کشورهای غربی اعلام کرده اند تنها در صورتی حاضر به مذاکره با ايران هستند که اين کشور فرمول «تعليق در برابر تعليق» را بپذيرد که بر اساس آن ايران برای شش هفته افزايش تعداد سانتريفيوژ های خود را متوقف کرده و غرب نيز از وضع تحريم های بيشتر عليه ايران خودداری کند.
اما ايران تاکنون به اين خواسته غرب هم پاسخی نداده است.
از سوی دیگر، تزيپی ليونی، وزير امور خارجه اسراييل و از شانس های احراز پست نخست وزيری اين کشور هم در واکنش به عدم ارائه پاسخ ايران به بسته پيشنهادی، ضمن ترغيب جامعه جهانی به اعمال تحريم های بيشتر عليه ايران به تلويزيون سی ان ان گفت: «زمان، مسئله ای حياتی در مواجهه با پرونده هسته ای ايران است و تهران هر گونه تامل و دست نگه داشتنِ غرب را نشانی از ضعف می بيند.»
آمريکا و متحدانش نسبت به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده و می گويند که ايران ممکن است اين تکنولوژی را برای دستيابی به سلاح هسته ای به کار گيرد.
اما ايران تاکيد می کند که هدف از غنی سازی اورانيوم، توليد سوخت مورد نياز برای نيروگاه اتمی بوشهر و ساير نيروگاه هايی است که در آينده ساخته خواهند شد و به تعهدات بين المللی خود در اين زمينه پايبند است.
کشمکش بر سر اين اختلاف باعث صدور سه قطعنامه شورای امنيت سازمان ملل عليه ايران از سال ۲۰۰۶ تا کنون شده است.