سازمان های غير دولتی و فعالان مدنی در تاجيکستان، روحانيون تاجيک را در موقعيتی دشوار قرار داده اند. آنها از روحانيون مسلمان خواسته اند که عليه گسترش بيماری ايدز در اين کشور به اين گروه های مردمی بپيوندند.
گروه های مردمی فعال عليه بيماری ايدز از روحانيون خواسته اند از نفوذ خود در جوامع مذهبی از جمله جوانان، برای آموزش شيوه های پيشگيری از انتقال بيماری ايدز، استفاده کنند.
با اين همه، روحانيون تاجيک علاقه ای به کمک کردن در اين زمينه ندارند. مشکل آنها در اين است که سکس و کاندوم، موضوعاتی غير قابل طرح در جوامع سنتی، مکان های عمومی و بويژه مساجد هستند.
منيژه حياتوا، رييس مرکز ملی سلامت ذهنی و اچ آی وی، به سرويس تاجيک « راديو اروپای آزاد/ راديو آزادی» گفت: بسياری از روحانيون، از جايگاه ويژه خود در ميان جوانان و مردم راضی هستند.
خانم حياتوا گفت: موسسه آنها با رهبران مذهبی تماس گرفته و از آنها خواسته است تا از موقعيت ويژه خود برای کاستن از مشکلات بيماری ايدز استفاده کنند.
وی افزود: رهبران مذهبی، مخصوصا امام های مساجد، اين توانايی را دارند تا در مورد اين موضوع صحبت کنند و اطلاعاتی را در اين مورد به مردم بدهند.
تابوهای اجتماعی
بسياری از روحانيون از اين که در مورد تابوهای اجتماعی مانند بيماری های مقاربتی صحبت کنند، امتناع می کنند.
به عقيده بسياری از آنها، انواعی از روابط جنسی از جمله، سکس خارج از ازدواج ، ممنوع است و کسی که چنين عملی را انجام دهد، بايد به مجازات برسد.
با اين وجود، تعدادی از روحانيون از اينکه در چنين فعاليت هايی شرکت کنند، ابراز خوشنودی می کنند، مخصوصا در اقدامی عليه ايدز که افزايش مبتلايان به آن در سال های گذشته در تاجيکستان، زنگ خطر عليه اين بيماری را به صدا در آورده است.
آنها معتقدند موضوعاتی مانند داشتن سکس با افراد مختلف، روسپی گری و مواد مخدر در جامعه آنها وجود دارد و عامل شيوع بيماری بيماری ايدز است.
به گفته اين روحانيون با بستن چشم بر مشکلات، آنها از بين نمی روند.
هرچند تاکنون در تاجيکستان تنها ۱۲۵ بيمار مبتلا به ايدز به طور رسمی شناسايی شده اند، اما عقيده عمومی بر اين است که تعداد مبتلايان واقعی به اين بيماری بسيار بيشتر است.
دفتر توسعه سازمان ملل مستقر در دوشنبه، پايتخت تاجيکستان، هشدار داده است که تعداد مبتلايان به ويروس ايدز در سال ۲۰۱۰ در کشور با افزايش ۱۲۰۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۰۴ به ۶۰ هزار نفر خواهد رسيد.
کارشناسان گفته اند سکوت در مورد خطرات اين بيماری و شيوه ای انتقال آن، عامل اصلی گسترش ايدز در تاجيکستان است.
عبدالرحيم نظر اف، امام جماعت مسجد کازوخان در دوشنبه، که از جمله موافقان اطلاع رسانی در مورد بيماری ايدز است، گفت: به کسانی که به مسجد می آيند، هشدار می دهد که مراقب باشند قربانی ايدز نشوند، زيرا راه های زيادی برای انتقال اين بيماری وجود دارد؛ از جمله انتقال خون آلوده.
اين روحانی به ترسی اشاره می کند که در ميان مردم وجود دارد و سبب می شود آنها حاضر به انجام آزمايش خون نشوند.
آقای نظر اف گفت: تا زمانی که تهمت و بدنامی وجود داشته باشد، تا زمانی که مردم نپذيرند که اين بيماری به جامعه ما آسيب می رساند، هيچ کس حاضر نخواهد شد تا برای انجام آزمايش های پزشکی به بيمارستان برود.
با اين همه، هستند کسانی که معتقدند روحانيون مذهبی، صلاحيت و توانايی اطلاع رسانی دقيق در مورد بيماری ايدز و جلوگيری از انتقال آن را ندارند.
مرکز ملی بيماری های ذهنی و ايدز برای اين ايراد نيز راه حلی هايی دارد.
اين موسسه در تلاش است تا با برگزاری سمينارهايی برای روحانيون و فعالان مردمی پيشگيری از ايدز، به آنها شيوه آموزش پيشگيری از اين بيماری را آموزش دهد.
سازمان های غير دولتی تاجيکستان معتقدند تا زمانی که اين بيماری را تحت کنترل در نياورند، از تلاش خود دست بر نخواهند داشت.