حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران، روز دوشنبه چهارم بهمن، با اشاره به تفاهمنامه همکاری شرکت گازپروم روسیه با شرکت ملی گاز ایران برای توسعه خطوط لوله فشار قوی گاز، از تمایل مسکو به مشارکت در ساخت خط لوله سراسری نهم خبر داد.
این خط لوله به ارزش ۶ میلیارد دلار و ظرفیت انتقال روزانه ۱۱۰ میلیون متر مکعب گاز، سال هاست که برای انتقال گاز به شمال غرب ایران و صدور آن به ترکیه و اروپا تعریف شده، اما ایران هنوز ساخت این خط لوله ۱۱۰۰ کیلومتری را آغاز نکرده است.
تفاهمنامه ساخت این خط لوله اسفندماه سال گذشته میان شرکت ملی گاز و شرکت سایپم ایتالیا امضا شد، اما از سرنوشت این تفاهمنامه تاکنون گزارشی منتشر نشده است.
حمیدرضا عراقی در گفت و گو با خبرگزاری مهر با اشاره به ادامه مذاکرات گازی با روسیه برای سرمایه گذاری ۲.۵ میلیارد دلاری این شرکت در خط لوله مذکور گفت که از مشارکت روس ها در این طرح استقبال می‌کنیم.
به گفته وی، در صورتی که مجوزهای قانونی از دولت اخذ شود حتی امکان احداث این خط لوله بزرگ گاز به روش «طراحی و مهندسی، تامین، ساخت و تامین مالی» وجود دارد.
ایران هم اکنون روزانه بطور متوسط ۷۰۰ میلیون متر مکعب گاز تولید می کند و می خواهد این رقم را تا چند سال آینده به یک میلیارد متر مکعب برساند. برنامه ایران، افزایش صادرات گاز ایران از سطح کنونی حدود ۹ میلیارد متر مکعب به ۶۰ تا ۷۰ میلیارد متر مکعب است.
آقای عراقی در ادامه گفت که همزمان با افزایش ظرفیت تولید باید ظرفیت ذخیره‌سازی و انتقال گاز هم در کشور افزایش یابد.
مصرف گاز خانگی ایران در فصول سرد سال سه برابر بیشتر از فصول گرم است و ایران با ذخیره گاز در انبارهای زیرزمینی در بهار و تابستان می تواند بخشی از مشکل کمبود گاز در زمستان را حل کند.
ایران هم اکنون در انبارهای سراجه و شوریجه ظرفیت ذخیره ۳ میلیارد متر مکعب گاز دارد و زمستان ها روزانه حدود ۲۰ میلیون متر مکعب گاز از این انبارها برداشت می کند.
اما بر اساس برنامه دولت، قرار است با سرمایه گذاری ۳ میلیارد دلاری، به غیر از توسعه این انبارها، تاسیسات جدید ذخیره گاز در شمال و شمال شرق کشور ایجاد شود. در مجموع، بعد از تکمیل پروژه ها، ظرفیت ذخیره گاز ایران به بالای ۱۱ میلیارد متر مکعب و ظرفیت برداشت دوباره گاز از این انبارهای زیرزمینی به حدود ۱۱۵ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید.
هم اکنون خود روسیه از طریق دو خط لوله گاز به ترکیه صادر می کند و پروژه احداث خط لوله جدید «ترکیش استریم» برای صادرات گاز روسیه به ترکیه و اروپا از سوی شرکت گازپروم هم اکنون در حال اجرا هست.
ترکیه تنها مشتری گاز ایران است و بر اساس گزارش اداره تنظیم بازار انرژی ترکیه، این کشور در ۱۱ ماه سال ۲۰۱۶ حدود ۷ میلیارد متر مکعب بوده است. ایران سالانه ۹ میلیارد متر مکعب باید گاز به ترکیه صادر کند. در همین دوره زمانی روسیه نزدیک به ۲۲ میلیارد متر مکعب صادرات گاز به ترکیه داشته است.
شرکت گازپروم همچنین یکی از شرکت های پیشرو جهان در عرصه ذخیره سازی گاز در انبارهای زیر زمینی هست. بر اساس گزارش سایت رسمی این شرکت، هم اکنون ۲۲ انبار زیرزمینی به ظرفیت ذخیره ۷۲ میلیارد متر مکعب و ظرفیت بازیابی روزانه بیش از ۸۰۰ میلیون متر مکعب گاز در اختیار گازپروم است.
گازپروم سال ۲۰۱۶ حدود ۴۱۹ میلیارد متر مکعب تولید گاز داشت که نزدیک به ۱۸۰ میلیارد متر مکعب آن به اروپا و ترکیه صادر شد.